مرجع تخصصی آب و فاضلاب

خلاصه :
كاليبره نبودن تجهيزات آزمايشگاهي از جمله مشكلاتي است كه اكثر مديران و كاربران آزمايشگاه ها با آن مواجه هستند. استفاده مكرر، حوادث ناخواسته و در برخي مواقع عدم رعايت استاندارد هاي لازم مي تواند باعث پايين آمدن ميزان صحت نتايج آزمايش ها گردد. لذا لازم است تمهيداتي انديشيده شود كه تجهيزات آزمايشگاهي همواره كاليبره بوده و نتايج آن قابل اطمينان باشد. تجهيزات مراكز آزمايشگاهي مرتبط با نانو به دليل نياز به حساسيت و دقت بالا احتياج به كاليبره كردن دستگاه ها مطابق با استانداردهاي بين المللي دارند. داشتن استاندارد ISO17025 مي تواند تا حدود زيادي بستر لازم براي حل مشكل كاليبراسيون را فراهم سازد. از اين رو آزمايشگاه هاي مرتبط با نانو با اخذ اين استاندارد خواهند توانست از كاليبره بودن تجهيزات خود اطمينان حاصل نموده و اعتبار لازم براي همكاري با مراكز بين المللي را بدست آورند.

مقدمه:

استاندارد ایزو 17025- الزامات خاص برای کیفیت و احراز صلاحیت آزمایشگاههای آزمون و کاليبراسيون-ISO/IEC 17025

در این استاندارد الزامات عمومی برای احراز صلاحیت جهت انجام آزمون و یا کالیبراسیون و نیز نمونه برداری تعیین میشود. این استاندارد دربرگیرنده انواع آزمون و کالیبراسیونی است که با استفاده از روشهای استاندارد، روشهای استاندارد نشده و روشهای ابداع شده در خود آزمایشگاه انجام میگیرد.

این استاندارد در مورد کلیه سازمانهای انجام دهنده آزمون و یا کالیبراسیون کاربرد دارد و مثلا شامل آزمایشگاههای شخص اول، شخص دوم و شخص ثالث و نیز آزمایشگاههایی است که آزمون و یا کالیبراسیون در آنها بخشی از بازرسی و گواهی کردن محصول را تشکیل میدهد.

این استاندارد در مورد کلیه آزمایشگاهها صرف نظر از تعداد کارکنان یا گستره حوزه فعالیتهای آزمون و یا کالیبراسیون کاربرد دارد.هرگاه آزمایشگاهی یک یا چند فعالیت مذکور در این استاندارد، از قبیل نمونه برداری و طراحی و ابداع روشهای جدید راانجام نمی دهد، الزامات مذکور در بندهای مربوط به این فعالیتها اعمال نمی شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

هيات ‌وزيران در جلسه مورخ ۱۱/۳/۱۳۸۴ بنا به پيشنهاد شماره ۳۳/۳/۱/۳۸۱۰ مورخ ۳/۹/۱۳۸۳ وزارت كشور و به استناد ماده (۶) قانون احداث تونل مشترك تاسيسات شهري ـ مصوب ۱۳۷۲ـ ، آيين‌نامه اجرايي قانون يادشده را به شرح زير تصويب نمود:

آيين‌نامه اجرايي قانون احداث تونل مشترك تأسيسات شهري

ماده۱ـ در اين آيين‌نامه كلمات و عبارات زير در معاني مشروح مربوط به كار برده مي‌شود.
الف ـ شهـرجديد: شهـري كه به استناد ماده (۱) قانون ايجاد شهرهاي جديد ـ مصوب ۱۳۸۰ـ ايجاد مي‌گردد.
ب ـ توسعه شهرها: شامل سطوحي از شهر كه براساس طرحهاي توسعه شهري اعم از طرح جامع و هادي، در درون محدوده قانوني شهر قرار مي‌گيرد.
ج ـ تونل مشترك تأسيسات شهري: تونل دسترسي، تمركز و تجميع خطوط تأسيسات زيربنايي كه جايگزين شبكه‌هاي دفني يا هوايي، در اجراي تأسيسات زيربنايي شهري شده و برنامه‌ريزي، طراحي و اجرا مي‌گردد.
د ـ آماده‌سازي: عبارت است از عمليات موضوع بند «الف» ماده (۲۲) آيين‌نامه اجرايي قانون زمين‌شهري موضوع تصويب‌نامه شماره ۲۰۰۵۳/ت۱۷۹هـ مورخ ‌۲۹/۴/۱۳۷۱ هيئت‌وزيران.
هـ ـ تأسيسات شهري: موضوع اين آيين‌نامه آن قسمت از شبكه‌هاي شهري اسـت كه توسـط سـازمـانها و شركتـهاي متـولي خـدمات آب (شـرب و غـيرشرب و آتش‌نـشاني) فـاضـلاب (خانـگي و صنـعتي)، بـرق، فيـبرهاي نوري، تلفـن، كابـلهاي تلويزيوني و آنتن، سيستم اطلاع‌رساني شهري و كنترل ترافيك، آبهاي سطحي و خام و ساير خدماتي كه مستلزم حفاري در سطح شهر و يا نصب پايه‌ها و شبكه‌هاي روي سطح شهر مي‌باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آيين‌نامه‌ و مقررات‌ حفاظتي‌ حفر چاه‌هاي‌ دستي‌

 
 فصل‌ اول‌ - تعاريف‌

 1 - چاه‌ دستي‌:   منظور از چاه‌ دستي‌ در اين‌ آيين‌نامه‌ آن‌ دسته‌ از چاه‌هايي‌ هستند كه‌ با استعانت‌ از نيروي‌ بدني‌ و با استفاده‌ از وسايل‌ كار سنتي‌ ماند چرخ‌ چاه‌ - كلنگ‌ - بيلچه‌ - دلو و غيره‌ كنده‌ مي‌شوند.

 2 - چرخ‌ چاه‌:  وسيله‌ ايست‌ جهت‌ انتقال‌ مواد از عمق‌ به‌ بيرون‌ و بالعكس‌ كه‌ بر دهانه‌ چاه‌ نصب‌ مي‌گردد.

 3 - دلو:  وسيله‌ ايست‌ كه‌ معمولاً از لاستيك‌ منجيد دار،برزنت‌ و يا مواد مشابه‌ به‌ شكل‌ كيسه‌ ساخته‌ شده‌ و در انتقال‌ مواد مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد.

4 - كول‌:  حلقه‌ يا نيم‌ حلقه‌ ايست‌ كه‌ از جنس‌ فولاد يا سيمان‌ يا سفال‌ بوده‌ و براي‌ جلوگيري‌ از ريزش‌ ديواره‌هاي‌ ميل‌ چاه‌ يا انباري‌ استفاده‌ مي‌گردد.

5 - ميل‌ چاه‌:  آن‌ قسمت‌ از چاه‌ مي‌باشد كه‌ بطور عمودي‌ نسبت‌ به‌ سطح‌ زمين‌ كنده‌ مي‌شود.

 6 - طوقه‌:  ديوار حلقوي‌ ساخته‌ شده‌ از مصالح‌ ساختماني‌ در بالاترين‌ قسمت‌ از ميل‌ چاه‌(منتهي‌ به‌ دهانه‌ چاه‌) مي‌باشد كه‌ برروي‌ آن‌ در پوش‌ چاه‌ قرار داده‌ مي‌شود.

 7- انباري‌:  عبارتست‌ از مسير يا مسيرهاي‌ انحرافي‌ كنده‌ شده‌ در عمق‌ يا ديوار ميل‌ چاه‌.

 8 - سپر:  وسيله‌ حفاظتي‌ مخصوصي‌ است‌ كه‌ مقني‌ را از آسيب‌ ناشي‌ از سقوط‌ احتمالي‌ مواد و اشياء محفوظ‌ نگه‌ مي‌دارد.

 9 - پاكند:  مسير شيبداري‌ جهت‌ رفت‌ و آمد و حمل‌ و نقل‌ وسايل‌ است‌ كه‌ از فاصله‌ اي‌ دورتر از دهانه‌ چاه‌ شروع‌ و تا نزديكي‌ سطح‌ آب‌ ادامه‌ مي‌يايد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

‌‌« آئين نامه جلوگيري از آلودگي آب »

هيات وزيران در جلسه مورخ 1373/2/18 بنا به پيشنهاد شماره 876-21 مورخ 1372/5/25 سازمان حفاظت محيط زيست و به استناد ماده 46 قانون توزيع عادلانه آب - مصوب 16/12/61 - آئين نامه جلوگيري از آلودگي آب را به شرح زير تصويب نمود.

ماده1 : عبارات و اصطلاحاتي كه در اين آئين نامه به كار رفته داراي معاني زير مي باشد:
1) سازمان : سازمان حفاظت محيط زيست.
2) شوراي عالي : شوراي عالي حفاظت محيط زيست.
3) آلودگي آب :تغيير مواد محلول يا معلق يا تغيير درجه حرارت و ديگر خواص فيزيكي و شيميائي و بيولوژيكي آب در حدي كه آن را براي مصرفي كه براي آن مقرر است مضر يا غير مفيد سازد.
4) مواد آلوده كننده آب( آلوده كننده ) : هرنوع مواد يا عوامل فيزيكي و شيميائي بيولوژيك كه باعث آلودگي آب گرديده و يا به آلودگي آن بيافزايد.
5) منابع مولد آلودگي آب (منابع آلوده كننده) : هرگونه منبعي كه فعاليت يا بهره برداري از آن موجب آلودگي آب مي شود كه شامل منابع صنعتي ، معدني ، كشاورزي و دامداري ، شهري و خانگي ، خدماتي و درماني و متفرقه مي باشد.
6) فاضلاب : هر نوع مايع زائد حاصل از فعاليت هاي صنعتي يا كشاورزي و دامداري يا شهري، بيمارستاني و‌آزمايشگاهي و خانگي كه به آب يا خاك تخليه گردد.
7) مواد زائد جامد : هر گونه ماده جامدي كه عرفاً زائد محسوب مي شود مانند زباله، خاكروبه ، خاكستر ، جسد حيوانات ، ضايعات مراكز شهري و صنعتي و زوايد حاصل از تصفيه ، اعم از شيميائي و بيولوژيك و همچنين فضولات انساني و حيواني و مواد زايد بيمارستانها و غيره.
8) آبهاي پذيرنده : كليه آبهاي سطحي و زير زميني از جمله قنوات ، چاهها و سفره آبهاي زير زميني و چشمه ها و نيز درياها ، درياچه ها ، رودخانه ها و نهرها و تالابها و آبگيرها و بركه ها كه فاضلاب و مواد زائد جامعه به آنها تخليه شده و يا در آنها نفوذ مي كند.
9) آبهاي ايران :كليه آبهاي داخلي و ساحلي و درياي سرزميني كه تحت حاكميت دولت جمهوري اسلامي ايران قرار دارد.
10) رقيق كردن: كاهش غلظت مواد آلوده كننده در فاضلاب از طريق اختلاط با آب دريا يا آب پذيرنده.
11) وسائل و روشهاي مناسب: مناسب ترين وسائل يا روشهائي كه استفاده آن با توجه به شرايط محلي ، درجه پيشرفت و امكانات علمي و فني و هزينه هاي مربوط ، رفع يا كاهش موثر آلوده كننده ها را امكان پذير مي سازد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

جدول استاندارد خروجي فاضلاب ها

 

مواد آلوده كننده	تخليه به آبهاي سطحي mg/I	تخليه به چاه جاذب mg/I	مصارف كشاورزي و آبياري mg/I
سي.او.دي. (تبصره سه) COD	60 (لحظه اي 100)	60 (لحظه اي 100)	200
اكسيژن محلول حداقل DO	2	-	2
مجموع مواد جامد محلول TDS	(تبصره يك)	(تبصره دو)	-
مجموع مواد جامد معلق TSS	40 (لحظه اي 60)	-	100
مواد قابل ته نشيني SS	0	-	-
پ-هاش (حدود)PH	5/8-5/6	9-5	5/8-6
مواد راديو اكتيو	0	0	0
كدروت (واحد كدورت)	50	-	50

 

 

مواد آلوده كننده	تخليه به آبهاي سطحي mg/I	تخليه به چاه جاذب mg/I	مصارف كشاورزي و آبياري mg/I
رنگ( واحد رنگ)	75	75	75
درجه حرارتT	تبصره 4	-	-
كلي فرم گوارشي (تعداد در 100ميلي ليتر)	400	400	400
كل كليفرم ها (تعداد در 100ميلي ليتر)MPN	1000	1000	1000
تخم انگل	-	-	(تبصره

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

 هدف:
هدف از تدوین این آئین‌نامه، ایمن‌سازی محیط کار کلیه تصفیه خانه‌های آب و فاضلاب به منظور پیشگیری از حوادث منجر به صدمات جانی و خسارات مالی می‌باشد. مقررات این آئین‌نامه به استناد ماده 85 قانون کار جمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده‌است.
فصل اول: تعاریف

فاضلاب: به آبی گفته می‌شود که در اثر مصرف یا ورود مواد خارجی تغییر کیفیت پیدا نموده بطوریکه برای مصرف قبلی غیرقابل استفاده باشد.
تصفیه آب: به تبدیل آب خام به آبی با کیفیت مناسب جهت آشامیدن و مصارف صنعتی اطلاق می‌گردد.
تصفیه فاضلاب: به منظور حذف و تقلیل شدت آلودگی و عوامل بیماریزا صورت می‌گیرد بطوریکه امکان استفاده مجدد آن برای مصارف مورد نظر فراهم گردد.
ضدعفونی: قسمتی از فرایند تصفیه می‌باشد که با استفاده از مواد شیمیائی، عوامل بیماریزا حذف یا در حد قابل قبول تقلیل می‌یابد.
دستگاه واترجت: دستگاهی است که با استفاده از فشار بالای آب، سطوح مختلف را از هرگونه جرم و رسوب گرفتگی پاک می‌نماید. واترجت متناسب با کاربردهای مختلف دارای تفنگی‌های گوناگون و فشارهای متفاوت می‌باشد که با بالا رفتن فشار، قدرت جرم‌بری و رسوب‌زدایی آن افزایش می‌یابد.
دستگاه فیلترپرس: دستگاهی است که به وسیله آن می‌توان حجم بالایی از محلول یا ذرات جامد از مایع را تحت فشار با حداقل سطح فیلتری که مابین دو صفحه نگهدارنده قرار دارد جداسازی یا تصفیه نمود.
برگه اطلاعات ایمنی مواد Material Safety Data Sheet (MSDS): اطلاعات پایه پیرامون خصوصیات، پتانسیل آسیب‌زایی مواد، نحوه استفاده ایمن، نگهداری، حمل و نقل و چگونگی برخورد در موارد اضطراری را درباره مواد یا فرآورده‌های شیمیایی فراهم می‌کند.
دستگاه خنثی‌ساز (اسکرابر): سیستم خنثی‌ساز گاز کلر، که براساس واکنش بین سود و گاز کلر در داخل یک محیط بسته انجام می‌شود.
کیت ایمنی: کیت ایمنی شامل یک سری تجهیزات از قبیل لباس مخصوص ضد نفوذ گاز کلر، ماسک حفاظتی، دستکش و چکمه ضد اسید، درپوش ایمنی یا کپ، آچار مخصوص، پودر، گوه‌های برنجی، کمربند مهار سوراخ، واشر، علائم هشداردهنده و غیره برای انجام کار ایمن در ارتباط با گاز کلر می‌باشد.
فصل دوم: مقررات عمومی
ماده1 ـ کارفرما مکلف است نسبت به شناسائی و ارزیابی شرایط محیط کار تصفیه‌خانه اقدام نموده و اقدامات کنترلی مناسب را در جهت حذف مخاطرات احتمالی به عمل آورد.  

ماده2ـ کلیدهای قطع جریان و توقف اضطراری تاسیسات باید در محلهای مناسب و با دسترسی آسان موجود بوده و توسط علائم هشداردهنده مشخص شده‌باشد.
ماده3ـ کلیـدهای اصلی راه‌اندازی و توقف تاسیسات تصفیه‌خانه باید قفل‌دار باشد.
ماده4ـ کلیه وسایل و تجهیزات الکتریکی تصفیه‌خانه باید دارای سیستم اتصال به‌زمین موثر باشد.
ماده5 ـ برای جلوگیری از پرتاب و اصابت وسایل و تجهیزات در اطراف ظروف، لوله‌ها و شلنگ‌های تحت فشار باید پوشش یا حفاظ مناسب نصب گردد.
ماده6 ـ قسمت‌های داغ دستگاهها، تاسیسات و تجهیزات باید دارای عایق‌بندی و یا حفاظ مناسب باشد.
ماده7ـ برای جلوگیری از ریزش نزولات جوی بر روی تابلوهای برق و الکتروموتورهایی که در فضای باز قرار دارند باید پوشش مناسب در نظر گرفته شود.
ماده8 ـ نصب حصار، علائم و تابلوهای هشداردهنده در اطراف سایت تصفیه‌خانه به‌منظور جلوگیری از ورود افراد متفرقه به محوطه تصفیه‌خانه الزامی است.
ماده9ـ افراد شاغل در تصفیه‌خانه باید آموزش مقررات ایمنی و کمک‌های اولیه متناسب با نوع کار را دیده باشند.
ماده10ـ پلکان، نردبان‌ها و محل‌های تردد در تصفیه‌خانه باید همواره تمیز گردیده و لغزنده نباشد.
ماده11ـ نردبان‌های ایستاده با ارتفاع بیش از 2/2 متر مورد استفاده در مخازن، کانال‌ها، آدم‌روها و حوضچه‌ها باید دارای حفاظ کمری باشد.
ماده12ـ حمل وسایل و ابزار با دست در زمان استفاده از نردبان ممنوع است.
ماده13ـ نردبانهای مورد استفاده در مخازن، کانالها، حوضچه‌ها و آدم‌روها باید در مقابل خوردگی مقاوم باشند.
ماده14ـ نصب چشم‌شوی و دوش اضطراری در محل‌هایی که از مواد شیمیایی استفاده می‌شود الزامی است.
ماده 15ـ در صورت ریختن یا نشت مواد شیمیایی و یا سمی باید توسط وسایل و علائم هشدار دهنده کارکنان را مطلع نموده و در اسرع وقت نسبت به پاک‌سازی محیط اقدام نمود.
ماده16ـ در انبار کردن مواد شیمیایی، چیدن اقلام ناسازگار کنارهم که امکان واکنش بین آنها وجود دارد ممنوع است.
ماده17ـ تعمیر، نگهداری، سرویس، نظافت و تنظیم دستگاه‌ها و تجهیزات باید در زمان توقف کامل و مطمئن آنها انجام پذیرد.
ماده 18ـ در زمان تعمیر، نگهداری، سرویس، نظافت و تنظیم دستگاه‌ها و تجهیزات باید به روش مطمـئن و علائم هشـداردهنده از ورود افراد متفـرقه به محل مربوطه جلوگیری نمود.
ماده19ـ انجام کلیه امور نصب، راه‌اندازی، بهره‌برداری، تجهیز، سرویس، تعمیر و نگهداری دستگاه‌ها و تجهیزات باید توسط افراد ماهر و با رعایت دستورالعمل‌های شرکت سازنده و الزامات قانونی صورت پذیرد.
ماده20ـ کلیه دستگاه‌ها باید دارای پرونده مجزا بوده و دستورالعمل‌ها، نتایج سرویس، تجهیز، نگهداری و بازرسیهای فنی و ایمنی در آن ثبت گردد.
ماده21ـ کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات مربوطه باید دارای لوح یا برچسب و یا کد مشخصات فنی باشد.
ماده22ـ دستورالعمل ایمنی کار با هر دستگاه بایستی در محل مناسب و قابل رویت نصب و مورد استفاده قرار گیرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

راهنمای طراحی تلمبه خانه های فاضلاب
دستورالعمل ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح های آب و فاضلاب در مرحله اجمالی
دستورالعمل ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح های آب و فاضلاب در مرحله تفصیلی
مشخصات فنی عمومی کارهای مربوط به لوله های آب و فاضلاب شهری
راهنمای بهره برداری و نگهداری از تصفیه خانه های فاضلاب شهری - بخش دوم: تصفیه ثانویه

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

لینک دانلود :روش نمونه برداری آب
لینک دانلود :ویژگیها و روشهای آزمون آب برای مصارف آزمایشگاهی
لینک دانلود اندازه‌گیری آب به روش کارل فیشرودین استارک
لینک دانلود روشهای آزمون آب أشامیدنی
لینک دانلودویژگیهای آب آشامیدنی
لینک دانلود ویژگیهای بیولوژیکی و حد مجاز آلودگی باکتریولوژیکی آب آشامیدنی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب