مرجع تخصصی آب و فاضلاب

چاه‌هاى لوله‌گذارى شده یک منبع مطمئن تأمین آب در بسیارى از بخش‌هاى کشور هستند. آب این چاه‌ها از نظر میکروب‌شناختى سالم، و خود نیز در مقایسه با دیگر منابع تأمین آب ارزان‌تر هستند. چاه‌هاى کم‌عمق لوله‌گذارى شده یا چاه‌هاى موتوردار بزرگ‌ترین منبع تأمین آب در مناطق روستائى شده‌اند. این نوع چاه‌ها شامل لوله‌اى (به‌طور معمول از جنس آهن گالوانیزه) است که در طبقهٔ آبده فرو برده مى‌شود و به‌وسیلهٔ یک صافى (سوپاپ) در ته چاه و یک تلمبهٔ دستى در سر چاه نصب مى‌شود. یک سکوى بتونىِ آب‌بند هم باید ساخته شود که پیرامون آن آب‌رو داشته باشد. باید تا فاصلهٔ پانزده متر اطراف چاه عارى از هر گونه آلودگى از زباله‌هاى مایع یا جامد باشد. تلمبهٔ دستى باید همواره در حال آماده به‌کار باشد. عمر چاه‌هاى لوله‌گذارى شده در همه‌ جا یکسان نیست و برحسب نوع صافى داخل چاه (که اصطلاحاً سوپاپ مى‌نامند). کیفیت آب زیرزمینى و طبیعت خاک، در جاهاى مختلف عمر متفاوت دارد، به‌طور متوسط ممکن است چاه پنج تا ده سال عمر کند، در بعضى موارد این چاه‌ها حتى پس از سى سال هم ‌به‌طور رضایت‌بخش کار کرده‌اند. هر گاه لوله و سوپاپ چاه خراب شود آن را بیرون آورده و یک سوپاپ نو به‌جاى آن کار مى‌گذارند و دوباره به اندازهٔ لوله و سوپاپ بیرون آورده شده کار خواهد کرد.

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

-        فسفر آب از طریق رعد و برق تأمین می گردد.

-        در پساب ته نشینی ثانویه BOD  معلّق، تقریباً 3 برابر BOD محلول است.

-        در پساب ته نشینی اولیه BOD  محلول بیشتر از BOD معلّق است.

-        گستره مساحت سطح کربن فعال از 500 تا 1500 متر مربع در هر گرم گزارش شده است.

-        در تصفیه خانه های فاضلاب، اگر فاضلاب را قبل از ورود به حوض هوادهی ازن زنی نمائیم BOD بالا می رود ولی COD تغییر نمی کند.

-        بین کدورت و غلظت جامدات معلق در فاضلاب هیچ رابطه ای وجود ندارد امّا در پساب حوضجه های ته نشینی ثانویه در یک سیستم تصفیه بیولوژیکیبین کدورت و جامدات معلق رابطه زیر وجود دارد:

Suspended Solid (mg/lit)=(2.3-2.4)*Turbidity(NTU)

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مخزن جمع آوری آب در یزد

مقدمه
دستگاه کنترل سطح مخزن از راه دور (بی سیم)
در مواقعی که پمپ و مخزن به طوراتوماتیک کنترل میشود، معمولا از فلوتر استفاده میشود. درصورتی که فاصله بین پمپ و مخزن زیاد باشد استفاده از فلوتر امکانپذیر نیست و عموما از ساعتهای اتوماتیک استفاده میشود که باز آب مخزن سرریز میکند یا بی آب میشود.

دستگاه کنترل سطح مخزن بدون نیاز به کابل کشی بین دو محل، اطلاعات سطح مخزن را به محل پمپ ارسال میکند و با توجه به این اطلاعات (پر و خالی بودن مخزن)، پمپ بصورت اتوماتیک روشن و خاموش میشود.

از مزایای این دستگاه نصب آسان، کنترل کامل اتوماتیک بدون نیاز به مراقبت ویژه و کاهش استهلاک الکتروپمپها و جلوگیری از تخریب ناشی از سرریز مخازن میباشد.
مشخصات فنی دستگاه :

1-    کنترل سطح آب مخزن درارتفاع تنظیم شده (حداقل وحداکثر)جهت فرمان به الکترو پمپ.

2-    برد مفید دستگاه 10 کیلومتر و قابل افزایش در صورت سفارش.

3-    امکان کار دستگاه با ولتاژ متناوب 220 VAC و ولتاژ مستقیم 12 VDC. 

4-    عمر باتری 3 ماه و قابل شارژ.

5-    آنتن های مقاوم درمقابل شرایط آب و هوایی و پرندگان.

6-    تابلو کامل فلزی بارانی جهت استقرار فرستنده با آب بندی کامل.

7-    دفترچه کامل نصب و راه اندازی و نگهداری و تعمیرات ابتدایی

8-    یکسال ضمانت

9- پنج سال خدمات پس از فروش .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

در سیستم های آبرسانی شهری،مخازن توزیع یا مخازن سرویس برای مقاصدی چون ذخیره سازی آب،متعادل سازی جریان یكنواخت تغذیه (ورودی)وجریان نایكنواخت مصرف (خروجی) ونیز تامین ومتعادل سازی، فشار طراحی واحداث می شوند .نظر به اینكه بخش قابل توجهی از هزینه های پروژه های آبرسانی شهری را احداث خازن تشكیل می دهد مهندس طراح باید اطلاعات كافی از اهداف ،تاسیسات ، ظرفیت بهینه وعملكردئ این مخازن داشته باشد . در این بخش ابتدا انواع وویژگیهای مخازن سپس محاسبات ظرفیت آنها و در پایان جانمایی وتحلیل هیدرولیكی سیستمهای دارای یك یا چند مخرن مورد بحث قرار می گیرند.
مخازن ازنظر موقعیت نسبت به سطح زمین به دو دسته تقسیم می شوند :
1- مخزن زمینی كه در روی زمین به صورت مدفون یانیمه مدفون ساخته میشود.
2- مخزن پایه دار با هوایی كه در روی پایه قرار می گیرد.

مخازن توزیع ازنظر موقعیت نسبت به سطح منطقه مصرف كنندگان به طور كلی به دودسته تقسیم می شوند :

1- مخزن سطحی كه اختلاف ارتفاع چندانی باسطح منطقه مصرف كنندگان ندارد ومعمولا درسطح زمین مستقر می شود.


2- مخزن مرتفع كه بالاتر ازسطح منطقه مصرف كنندگان توسط پایه های بتنی با فلزی (به صورت مخزن پایه دار یا هوایی) ویاتپه ماهورهای داخل واطراف شهر (به صورت مخرن زمینی ) تامین می شود شكل 1-1انواع مخازن فلزی پایه داررانشان می دهد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سدهای قوسی از انواع سدهای با اضافه ظرفیت باربری بالا و خصیصه ی خود انطباقی و برتری نسبت ایمنی به قیمت بهره می برند. هر چه سد قوسی مرتفع تر و بزرگتر باشد، به همان نسبت شرایط زمین شناسی محل سد پیچیده تر بوده و ظرفیت مخزن نیز بزرگ تر خواهد بود. بنابراین، در صورت وقوع هر گونه خرابی در این سدها، اقتصاد ملی متحمل زیان فراوان شده و زندگی و دارایی مردم در معرض خطر قرار خواهد گرفت. در نتیجه، خسارت بالای ناشی از فروریزی سد نشان دهنده ی اهمیت بالایی است كه باید به ارزیابی و نظارت بر مسائل امنیتی سد اختصاص داده شود.
درحال حاضر، مهمترین اهداف در بررسی های امنیتی در این زمینه شامل، تئوری مقاومت، تئوری پایداری، تئوری قابلیت اتكاء، تئوری صدمات شکستگی به همراه تحلیل های شبیه سازی عددی، تست مدل ژئوهندسی، ارزیابی و تحلیل بالعکس داده ها و غیره می باشد. با این وجود، این اهداف، دور از اصول تئوریکال علمی و اقبال از سوی چرخه ی مهندسین سد می باشد. این مقاله درباره ی پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ی سدهای قوسی و زیان و خسارت ناشی از فروریزی این سدها و خلاصه ای بر تئوری های اصلی موجود و اهداف ارزیابی های امنیتی سدهای قوسی بوده و نقاط ضعف این تئوری ها و اهداف را تحلیل کرده و مشکلات موجود بر سر راه تحقیقات آینده را مورد اشاره قرار داده و نهایتاً به مسائل و موضوعات حیاتی و نقاط مشکل ساز به عنوان ارزیابی های امنیتی سدهای قوسی می پردازد.

مقدمه:

سدهای‌ قوسی‌ گونه‌ای‌ از سدهای‌ امن‌ و اقتصادی‌ می‌باشند. از زمان‌ ساخت‌ اولین‌ سد قوسی‌ در جهان‌ (سد زولا) در فرانسه‌ در سال‌ 1854 و اولین‌ سد قوسی‌ بلند در جهان‌(سد هاور) (به‌ ارتفاع‌ 221 متر و طول‌ تاج‌ 372 متر) در آمریکا در سال 1936، سدهای ‌قوسی‌ به‌ لطف‌ اضافه‌ ظرفیت‌ باربری‌ منحصر بفرد و خصیصه ی خود- تنظیمی، به‌ وفور مورد توجه‌ مهندسین‌ سد در زمینه‌ ساخت‌ سد در سراسر جهان ‌قرار گرفته‌ اند‌. در حال‌ حاضر بیش‌ از نیمی‌ از سدهای‌ عظیم‌ ساخته‌ شده‌ در سراسر جهان‌ با ارتفاعی‌ بیش‌ از 200 متر از نوع‌ سدهای‌ قوسی‌ می‌باشند. در نواحی‌ غربی‌ چین‌ گروهی‌ از سدهای‌ قوسی‌ ممتاز جهان‌ با ارتفاعی‌ بیش‌ از 300 متر در دست‌ ساخت‌ بوده‌ و یا ساخته‌ خواهند شد. سد سازی‌ در تمام‌ کشورهای‌ جهان این‌ موضوع‌ را به‌ اثبات‌ رسانیده‌ است‌، که‌ هر چه‌ سد بلندتر و مرتفع تر باشد، اهمیت‌ اقتصادی‌ و جنبه های‌ امنیتی‌ آن‌ بیشتر خواهد بود. بطور کلی‌، سدهای‌ قوسی‌ با مخازن‌ عظیم مانند سد قوسی‌ مالپاستفرانسه‌، سد قوسی‌ وایونت ایتالیا و غیره ثابت کرده اند که در صورت‌ فروریزی و خرابی، عواقب‌ این‌ مسئله‌ کاملاً جدی‌ بوده‌ و نه‌ تنها اقتصاد ملی‌ را متحمل‌ زیان‌ قابل‌ توجهی‌ می کنند، بلکه‌ جان‌ و مال‌ مردم‌ را شدیداً به‌ خطر خواهند انداخت‌. در سال‌ 1959 سد قوسی‌ مالپاست‌ فرانسه‌ به‌ دلیل‌ لغزش‌ بدنه‌ سد بهمراه‌ لایه ی‌ عمیق ‌سنگی‌ شالوده‌، فرو ریخت‌ که‌ این‌ اتفاق‌ منجر به‌ مرگ‌ 400 نفر و از دست‌ رفتن‌ سدمایه ی اقتصادی‌ هنگفتی‌ گردید.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه :
پس از انتخاب پیمانکار و دریافت اطلاعات کاملی از پروژه اولین گام، تحویل زمین با حضور نمایندگان کارفرما، نظارت مقیم و پیمانکار می باشد که بین آنها صورتجلسه می‌شود . پس از آن پیمانکار برنامه زمانبندی خود را با توجه به شرایط پروژه و امکانات خود به دستگاه نظارت ارائه می دهد .
در قدم اول پیمانکار باید به بررسی وشروع عملیات اجرایی راههای دسترسی اقدام نماید. روش کار به این طریق است که نقشه‌های جزئیات را پیمانکار براساس نقشه‌های اصلی مشاور و برداشتهای نقشه‌برداری تهیه و به دستگاه نظارت جهت تایید ارسال می شود. احداث راههای دسترسی باید به نحوی باشد که محل جاده‌ها در طول اجرای کل پروژه تغییر نکند چون دوباره کاری است و هزینه اضافی را موجب می شود حتی الامکان بهتر است جاده‌ها یکطرفه باشند تا به این وسیله تصادفات کمتر شود.

بولدوزر، لودر، گریدر، غلتک و تراک میکسر از معمول ترین ماشین آلات راهسازی هستند که بکارگیری می شوند. با توجه به شرایط پروژه، توپوگرافی و جنس زمین در صورت نیاز باید از ماشین آلات دیگری مانند بیل مکانیکی، Jack hammer یا پیکور، دریل واگن وغیره استفاده کرد .

در طول اجرای پروژه اگر پیمانکار هنگام اجرا به مواردی برخورد نماید که در نقشه‌ها دیده نشده باشد، موارد را به اطلاع دستگاه نظارت مقیم رسانده و درخصوص نحوه اجرای هماهنگی لازم صورت می‌گیرد و با نظارت صورتجلسه می‌شود .

نحوه پرداخت هزینه پروژه به این صورت است که پیمانکار صورت وضعیت ماهانه را تنظیم وبه دستگاه نظارت تحویل می دهد و دستگاه نظارت پس از بررسی اعلام نظر می نماید. پیمانکار نیز نظرات خود را به همراه مدارک مستند مانند صورتجلسات، برداشتهای نقشه‌برداری وغیره ارائه نموده نتیجه به کارفرمای طرح ارائه می شود .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

کشور ایران با وسعت 1648000 کیلومتر مربع یکی از فلات‏های پهناور آسیاست حدود جنوبی آن خلیج فارس و دریای عمان، حدشمالی دریای خزر، حد غربی آن کوههای زاگرس و حوزه اروند رود است که در شرق به کوههای پامیر محدود می باشد. میانگین بارندگی سالانه کشور آن حدود 250 میلیمتر است که کمتر از میانگین بارندگی آسیا و حدود یک سوم میانگین جهانی می باشد. تنوع اقلیمی، شرایط توپوگرافی و جغرافیایی، توزیع ناموزون مکانی و زمانی جریانهای سطحی در انطباق با نیازهای آبی و تغییرات شدید بین سالی از ویژگیهای هیدورلیکی بخش وسیعی از کشور محسوب می شود.
از اینرو اصول مهندسی آبیاری از روزگاران پیشین موردتوجه ایرانیان قرار داشته، تا جائی که به آن هنر آبیاری اطلاق می‏نموده‏اند. عظمت و اهمیت آبیاری در معتقدات مذهبی، آداب و رسوم و سنتهای ایران جای والایی داشته است. آب در سرودهای مذهبی زرتشت بسیار آمده است و خدای نگهبان آب را آناهیتا می نامیدند.

ایرانیان در صنعت سدسازی سابقه بسیار طولانی دارند یکی از قدیمی ترین سدهای قوسی جهان بنام سد کبار مشهور است که طول تاج آن 55 متر، ارتفاع 26 متر و فقط 5 متر ضخامت دارد و شعاع قوس آن 38 متر می‏باشد که نشان دهنده توان اجرائی گذشتگان در ساخت سد قوسی است. سدهای بتنی ساوه، سدخاکی درودزن در فارس، امروزه در محل سابق سدهای قدیمی ساخته شده اند.

در دشتهای پهناور و خشک ایران، قنات تنها وسیله کشت و کار و کشاورزی و آبادانی و بوجود آمدن آبادیها، روستاها و ولایات و شهرها و اقتصاد پویای کشاورزی و نهایتاً تکوین تمدن‏های بزرگ این مرز و بوم بوده است، بعبارتی تنها وسیله أی که زندگی را از اعماق سیاهی های خاک بیرون می کشید و به پهنه های گسترده دشتهای تشنه و تکیده ارزانی می داشت. ایجاد چنین شاهکار ساختمانی، یا حفاری در اعماق زمین و ایجاد گالریهای تا ده برابر طول خط استوا، باهدف مقدس تامین آب، و رفع نیازهای اولیه، و از همه مهمتر با نیت اعتلاء سطح زندگی مردم صورت می‏گرفته است. برنامه های عمرانی گوناگونی که باهدف توسعه اقتصادی – اجتماعی کشور، تاکنون تدوین گردیده است، به طور اصولی جملگی دارای زیربنای متکی به توسعه منابع آب بوده اند. از این رو توسعه بهره برداری از منابع مختلف آب در اولویت نخست برنامه های مذکور قرار داشته و تامین آب عاملی برای دستیابی به آرمانهای رشد گردیده، رشدی که فقر زدائی، قطع وابستگی، ایجاد عدالت اجتماعی، رفاه و سرافرازی را به ارمغان داشته است.توسعه کشاورزی در ایران به عنوان یکی از اهرمهای پیشرفت اقتصادی همراه با عوامل مهمی چون افزایش جمعیت، بالاتر رفتن سطح بهداشت، محدودیت منابع آب شیرین، برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی و سرانجام هجوم جبهه‏ های آب شور به شیرین، احداث سدهای مخزنی را در اولویت کارهای عمرانی قرار می‏دهد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب جاری یا آبی که از چشمه‌ها خارج می‌شود، نباید از روی یک ناحیه ناپایدار حرکت کند.  وجود آب در سطح دامنه، علاوه بر نقش فرسایشی، به راحتی می‌تواند به داخل دامنه نفوذ کرده و به سرعت بر ناپایداری آن بیافزاید.  دور نمودن آب از سطح دامنه و جلوگیری از نفوذ آن، مخصوصاً در مورد دامنه‌هایی که بطور بالقوه ناپایدارند، از مهمترین روشهای مهندسی دستیابی به پایداری است.
انواع روکشهای زهکشی آبهای سطحی
شبکه زهکشی بسطی
برای آن که آب به داخل دامنه نفوذ نکند باید ترتیبی داد تا هرچه زودتر سطح دامنه را ترک کند. احداث آبروهای مناسب در سطح دامنه، یا در روی پلکانها، یکی از مهمترین تمهیدات در این مورد است.  این آبروها باید ضمن دارا بودن گنجایش و شیب کافی، بسترشان نیز غیر قابل نفوذ باشد.  برای جلوگیری از تخریب و پر شدن این جویها در طول زمان، می‌توان آنها را با قطعات سنگ پر نمود.

این روش در مورد دامنه‌های خاکی یا دامنه‌های متشکل از سنگهای تجزیه شده، مفید واقع می‌شود و می‌تواند علاوه بر پیشگیری، در مراحل اولیه حرکت دامنه نیز نقش ترمیمی داشته باشد.  نقش مهم دیگر شبکه زهکشی سطحی جلوگیری از فرسایش سطح دامنه توسط آبهای جاری است.

مسدود کردن شکافها
ترکها و شکافهای سطحی محلهای مناسبی را برای نفوذ آب به داخل دامنه فراهم می‌کند.  وجود این شکافها، مخصوصا در مراحل آغازین توسعه یک ناپایداری جدید، مشکل آفرین تر می‌شود.  پر کردن این شکافها توسط مواد غیر قابل نفوذی مثل رس، بتن یا مواد نفتی می‌تواند تا حدود زیادی از انباشته شدن آب و نفوذ آن به داخل دامنه جلوگیری کند.  این روش هم در مورد دامنه‌های خاکی و هم سنگی قابل اجراست و می‌تواند هم در پیشگیری بکار رود و هم درمراحل اولیه ایجاد یک زمین لغره، پیشرفت آن را کند یا متوقف نماید.

غیر قابل نفوذ کردن بخش دامنه
یکی از رایج ترین روشهای غیر قابل نفوذ کردن سطح زمین، پاشیدن مواد نفتی (مالج) به سطح دامنه است.  مالج به انواعی از مواد نفتی سنگین مایع اطلاق می‌شود که معمولاً جزء محصولات زاید پالایشگاه یا کارخانه‌های پتروشیمی است.  این روش ضمن جلوگیری از نفوذ آب بهداخل دامنه، با چسباندن ذرات خاک به یکدیگر، سطح دامنه را در برابر آثار فرسایشی باد و تا حدی آب جاری محفوظ نگاه می‌دارد.

انواع روشهای زهکشی آبهای داخل دامنه
با وجود کوششی که برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل دامنه صورت می‌گیرد باز هم ممکن است قسمتی از آبها از سطح دامنه نفوذ از محلی دورتر توسط آب زیرزمینی به داخل دامنه حمل شود.  این آبها قبل از هر چیز با افزودن به وزن نیروهای رانشی را زیاد می‌کنند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب