مرجع تخصصی آب و فاضلاب

طبق برآوردهايي كه در يك گزارش سازمان بهداشت جهاني منتشر مي‌شود، از هر ‪ ۱۰‬بيماري در جهان، يك بيماري به دليل آب ناسالم است و شش درصد مرگ و ميرها در سراسر جهان آب ناسالم ناشي مي‌شود.

اين سازمان تخمين مي‌زند كه ‪ ۹/۱‬درصد بيماري هايي كه هر سال گزارش مي‌شود بر اثر مشكلات مرتبط با آب باشد.

طبق ارزيابي‌هاي سازمان بهداشت جهاني، نسبت پراكندگي بيماري‌ها مرتبط با آب آلوده در كشورهاي مختلف جهان متفاوت است بطوريكه بيشترين نسبت در فقيرترين كشورهاي جهان ديده مي‌شود.

آنت پروس - اوستن نويسنده اين گزارش به مطبوعات گفت، در اين ‪ ۳۵‬كشور فقير جهان مي‌توان با بهبود كيفيت آب و رعايت بهداشت و نظافت از بروز بيش از ‪ ۱۵‬درصد بيماري‌ها پيشگيري كرد.

در كشورهاي توسعه يافته، كمتر از يك درصد مرگ و ميرها بر اثر آب ناسالم است و در كشورهاي در حال توسعه اين آمار به متوسط هشت درصد مي‌رسد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

محققان هم در زمینه بررسی ویژگی‌های آب، بی‌کار نمانده‌اند و مشغول بررسی آب از ابعاد مختلف هستند. آنها ثابت کرده‌اند با دقت و توجه به بوی آب حتی می‌توان نوع آلودگی‌ آن را تشخیص داد. پس در این تابستان گرم اگر می‌خواهید آب آشامیدنی خود را ارزیابی کنید همراه ما باشید.
توجه به جنبه‌های ظاهری و زیبایی‌شناختی آب نه‌تنها از نظر رضایت‌مندی مشترکان آب مهم است، بلکه از سوی دیگر میزان رشد موجودات زنده از جمله اکتینومیست‌ها و جلبک‌های سبز آبی را هم در آب ارزیابی می‌کند.
وجود شرایط بی‌هوازی در آب‌ها هم مشکلات دیگری در بردارد، از جمله زندگی انواع و اقسام موجودات که بعضی اثرات آنها بر آب شناخته شده و بعضی هم ناشناخته است.
گاهی هم نشت ترکیبات صنعتی و نفتی یا اختلال در فرآیندهای تصفیه و توزیع آب هم سبب آلودگی‌های ناخواسته می‌شود. دانشمندان پس از تحقیقات مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که مطبوع بودن آب آشامیدنی نه‌تنها به عهده حس چشایی است، بلکه حس بویایی هم در آن دخالت دارد تا جایی که حس بویایی انسان را به مراتب حساس‌تر از چشایی می‌دانند.
طی تحقیقاتی مشخص شده در غلظت‌های بسیار کمتری از آلودگی، حس بویایی تشخیص بهتری دارد. عامل‌هایی که در آب آشامیدنی بو تولید می‌کنند، اغلب ماهیت آلی دارند. این دو ویژگی‌ معمولا برای این‌که بفهمیم آبی که مصرف می‌کنیم، پاکیزه است یا خیر به کمک ما می‌شتابند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بر اساس تحقیقات انجام شده دركشورهای مختلف جهان یك سوم جمعیت جهان با مشكل آب مواجه هستند.
در فاصله روزهای ‪ ۲۲‬تا ‪ ۲۹‬اوت (‪ ۳۱‬مرداد تا ‪ ۷‬شهریور) شهر استكهلم شاهد حضور یكهزار و ‪ ۵۰۰‬كارشناس آب از ‪ ۱۴۰‬كشور جهان بود .این كارشناسان به مناسبت هفته جهانی آب در پایتخت سوئد گرد آمدند تا مشكلات جهان را در این زمینه مورد بررسی قرار دهند.
به همین مناسبت، بنیاد بین‌المللی مدیریت آب نتیجه تحقیقاتی را منتشر كرد كه ‪ ۷۰۰‬كارشناس از سراسر جهان روی آن كار كرده‌اند. بر اساس همین تحقیقات، امروزه یك سوم انسان‌ها یا در مناطقی زندگی می‌كنند كه در آنها زیاده روی در مصرف، سبب كاهش آب‌های سطحی و خشكی رودخانه‌ها می‌شود و یا به آب سالم و كافی دسترسی ندارند.
رییس بنیاد بین‌المللی مدیریت آب در كنفرانس استكهلم گفت:"در سال ‪۲۰۰۰‬ پیش بینی شد كه تا سال ‪ ۲۰۰۵‬یك سوم جمعیت جهان با مشكل كمبود آب روبه‌رو خواهند شد، اما تحقیقات ما نشان می‌دهد كه وضعیت بسیار بدتر شده است و با توجه به بحران كمبود فزاینده آب در كشورهایی مانند هند، چین، آمریكا و مكزیك، نمی‌توانیم با مساله آب مثل گذشته برخورد كنیم."
مساله از دید كارشناسان به كمبود طبیعی آب مربوط نمی‌شود، بلكه ناشی از نوع برخورد انسان‌ها با این ماده حیاتی است.
دویچه‌وله در ادامه افزود: در خاورمیانه تنها اسراییل است كه به تامین آب كافی برای شهروندان و تبدیل كویر به اراضی بارور شهرت دارد.
در تازه‌ترین شماره نشریه علمی "ساینس" مقالات متعددی در زمینه تامین آب انتشار یافت كه یكی از این مقالات را "آلون تال"از همكاران موسسه "یاكوب بلاواشتاین" دانشگاه "بن گوریون" نوشت.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

رشد فزاینده جمعیت و افزایش مصرف آب، قطع بی رویه درختان جنگل‌ها و تغییر اکوسیستم طبیعت، رشد شهرسازی و افزایش ‌صنایع آلوده‌کننده آب، شیوه‌‌های نامناسب و غیراصولی کشاورزی، احداث سد‌های مخزنی و ایجاد دریاچه‌‌های مصنوعی همگی ‌از عوامل نابودی چرخه منظم آب در سطح جهان است و نوعی تهدید جدی برای جامعه بشریت محسوب می‌شوند.
البته این تهدید تا ‌حدی جدی است که برآورد‌های سازمان ملل نشان می‌دهند تا اواسط قرن بیست و یکم به علت آلوده شدن و هدر رفتن آب‌های کره ‌زمین ممکن است تا ۷۰ درصد جمعیت کل دنیا، یعنی ۷ میلیارد نفر با کمبود آب شیرین مواجه شوند و حتی در صورت اجرایی ‌نشدن تدابیر لازم ‌در طول ۲۰ سال آینده، آب قابل مصرف برای هر انسان در جهان به دوسوم سطح کنونی کاهش خواهد یافت.
آب در بسیاری از ادیان مقدس شمرده می‌شود و در مناسک و مراسم گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جریان آب نیز قرن‌‌‌ها در زمینه‌‌های مختلف هنری نظیر موسیقی، نقاشی و ادبیات تجلی یافته و موضوع بسیاری از تلاش‌‌های علمی است. اگرچه مردم هر منطقه از جهان آداب متنوعی در تقدس آب دارند، اما این عنصر در همه فرهنگ‌ها باارزش است و در متن زندگی ‌بشری قرار دارد. انسان‌‌ها شهر‌هایشان را کنار آب می‌سازند، در آب استحمام می‌کنند و با آن به کار مشغول می‌شوند. اقتصاد ‌جهانی با اتکا به انتقال جریان آب بنا شده و آنچه می‌خریم و می‌فروشیم از طریق آب است. ‌
آب در واقع منبعی طبیعی، کمیاب، حیاتی و کالایی ارزشمند در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور‌هاست که در اشکال مختلف مصارف ‌آن اعم از شرب و بهداشت، کشاورزی، صنعت و زیست‌محیطی قابل جایگزینی با ماده دیگری نیست. بعلاوه تحقق توسعه پایدار ‌در کشور‌ها، منابع مناسبی از آب را طلب می‌کند که نبود آن توسعه را با محدودیت مواجه می‌سازد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب آشامیدنی و بهداشت آن
خواص آب آشامیدنی
آلودگی های آب بسیار متنوع هستند و از منابع مختلف به راه های گوناگون وارد آن می شوند. علت ایجاد آلودگی هر چه باشد آب را هنگامی «آلوده» می نمامیم که میزان مواد خارجی موجود در آن به اندازه ای باشد که استفاده از آن سبب بروز اثرات زیان آور گردد.
برخی از ویژگی های آب آشامیدنی سالم بشرح زیر است:
1. درجه حرارت
آب زیاد سرد اثرات بدی بر دستگاه گوارش انسان می گذارد و آب با درجه حرارت زیاد، حالت بی مزگی دارد و گوارا نیست مناسب ترین درجه حرارت برای آب بین 12 - 8 درجه سانتی گراد می باشد.
2. رنگ
آب آشامیدنی باید بی رنگ باشد و در عمق زیاد، رنگ آبی مایل به سبز زلالی را داشته باشد. چنان چه آبی دارای نمک های آهن باشد رنگ آن متمایل به قرمز، اگر دارای نمک های منگنز باشد رنگ قهوه ای متمایل به سیاه دارد. زردی آب نشانه وجود ترکیبات گیاهی و اسید های آلی یا وجود خاک رس می باشد. در حالی که سبزی آب نشانه وجود گیاهانی از قبیل آلگها و جلبک ها می باشد.
3. کدورت
کدورت آب اغلب بدلیل وجود مواد معلق و کلوئدی در آن است. کدورت زیاد آب باعث می شود که گندزدایی آب تأثیر چندانی نداشته و باکتری ها در آن رشد کنند. همچنین کلر بیشتری برای ضد عفونی کردن باید مصرف گردد. بنابر این هر چه کدورت آب پایین تر باشد بهتر است.
4. بو
آب آشامیدنی باید بدون بو باشد. بوی آب عمدتاً مربوط به وجود مواد آلی می باشد. بعضی از بو ها بدلیل آلودگی صنعتی است و بعضی دیگر بعلت افزایش فعالیت بیولوژیکی است مانند هنگامی که آب در منابع توزیع باقی می ماند که تولید بو می کند. در جریان تصفیه آب برخی عملیات مانند اضافه کردن کلر فراوان خود می تواند مولد بو باشد که در چنین مواردی با خارج ساختن کلر مازاد، باعث از بین بردن بوی بد آب می شوند.
بهر حال بوی اب آشامیدنی باید تا اندازه ای باشد که از طرف مصرف کنندگان اعتراضی واقع نگردد.
5. مزه
از نظر طعم، آب های آشامیدنی نباید بی مزه باشد. وجود املاح مختلف چون آهن، منگنز، نمک، کربنات و انیدرید کربنیک در آب های مختلف مزه های گوناگونی را به آب می دهند که گاهی مطبوع و زمانی ناخوشایند است.
در بین مزه هائی که از منشأ آلودگی می باشند می توان آن هائی را که در اثر تغییرات مواد آلی گیاهی و حیوانی حاصل شده و در آب های زیر زمینی وجود دارند نام برد. همچنین نفوذ مواد مختلف شیمیایی در زمین و شبکه های لوله کشی در هنگام عملیات لوله گذاری و تعمیرات آن ایجاد مزه های مربوطه را می نماید. گاهی اوقات ضد عفونی آب با کلر نیز می تواند ایجاد ترکیبات کلره و نتیجتا مزه بد آب را بنماید.
آب با درجه سختی خیلی کم، حالت بی مزگی ناخوشایندی را می دهد. شوری آب نشانه وجود نمک خوراکی و تلخی آن دلیل زیادی ترکیبات منیزیم می باشد. آب های قلیائی مزه آب صابون دارند در حالی که آب های اسیدی ترش مزه هستند. وجود زیاد نمک های آهن و آلومینیوم مزه آب را گس می کنند. در حالی که مزه گندیدگی آب بعلت آلودگی های آلی آن است که ممکن است همراه با میکروب های بیماری زا نیز باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

از اوایل سالهای ۱۹۰۰ (۱۲۷۹هـ.ش) كه تنها ۱۰% جمعیت جهان را ساكنان شهرها تشكیل می داده اند تا سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۹هـ.ش) كه جمعیت شهری به حدود ۵۰% افزایش یافته است.

ملاحظه می گردد كه همپای رشد جمعیت و استقرار آن در مناطق شهری، بتدریج فرصت ها و تهدیدهای خاصی در اینگونه مراكز جمعیتی شكل گرفته است.

هرچه بر جمعیت شهرها افزوده شده است اداره آنها نیز نیازمند برنامه ریزی های پیچیده تر و انجام اقدامات گسترده و كارآمدتر بوده است. ازجمله معضلاتی كه از دیرباز در گذر عبور از بافت سنتی شهرنشینی به شهرنشینی مدرن بوجود آمده است، این است كه مظاهر تجدد و تمدن فرصت رشد متوازن و یكسان را برای شهروندان و متقاضیان اسكان در اماكن پرجمعیت به وجود نیاورده است.

بنابراین تبعات نامأنوس و ناهنجار بسیاری كه یكی از آنها پدیده ایجاد و رشد حاشیه نشینی شهری است بروز پیدا كرده است.

هویت اجتماعات حاشیه نشین شهری بدلیل ترك ماوای قبلی خود و حضور در محلی جدید هویتی متغیر و باتنوع عمدتاً قومیتی توأم است.

دلبستگی ها نیز ریشه ای عمیق نداشته، لذا در مواجهه با مشكلات احساس مشاركت بنیادی برای حل معضلات بروز پیدا نمی كند و غالباً اصرار بر حل سریع مشكل خود و خواستن یك سویه می باشد.

بنابراین وجود حاشیه نشینی شهری پتانسیل لازم برای ایجاد ناآرامی های جمعیتی را دارد. طبعاً با افزایش روند رشد جمعیت شهری به حدود ۶۵% در افق سال ۲۰۲۵(۱۴۰۴هـ.ش) كه جمعیتی بالغ بر ۵/۵میلیارد نفر شهرنشین را در سطح جهان تشكیل خواهد داد تداوم و توسعه چالش های حاشیه نشینی درصورت عدم چاره جویی جهانی و منطقه ای به عنوان یك معضل جدی و مخرب و با پیامدهای غیرقابل انكار بروز خواهد كرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اختصاصات فیزیکی آب
كل جامدات محلول  Total Dissolved Solids                  

كل جامدات محلول ( TDS )[1] موجود در آبهاي طبيعي، به علت وجود نمكهاي غيرآلي می باشد. در رودخانه ها و درياچه ها غلظت ;TDS با توجه به زمان سال، شرايط جغرافيايي محل،‌ آب و هوا و تخليه فاضلابها تغيير خواهد كرد. طبقه بندي آبها به صورت شيرين، لب شور، شور و آب دريا معمولاً بر اساس ميزان TDS صورت گرفته است. غلظت TDS در درياچه ها و رودخانه ها معمولاً كمتر از  mg/L 200  است.TDS   معيار سالم يا  ناسالم بودن آب نيست; بلكه به استاندارد ثانويه يا جنبه زيبايي شناختي آن مربوط مي شود.  EPA[2] حداكثر TDS در آب آشاميدني را mg/L 500 توصيه مي كند; بيشتر از اين مقدار، آب مزه شور خواهد داشت. حد بالاي توصيه شده TDS براي آب كشاورزي، mg/L 1500 است.] 5[
هدايت الكتريكي    Electrical Conductivity                

هدايت الكتريكي) EC ([3]يا هدايت ويژه آب، به TDS مربوط مي شود كه از شاخصهاي مهم در تعيين كيفيت آب مي باشد. هدايت الكتريكي در تعيين كيفيت آبهاي سطحي، آبهاي تصفيه شده در تصفيه خانه ها، مخازن آب و فاضلابها كاربرد دارد.

اين پارامتر معياري از توانايي آب براي هدايت جريان الكتريسيته است كه به صورت ميكرو زيمنس بر سانتيمترگزارش مي شود. چون جريان الكتريكي در يك محلول توسط يونهاي موجود در آن انتقال داده مي شود; با افزايش TDS هدايت الكتريكي نيز افزايش مي يابد. بسته به غلظت TDS، اين ارتباط تقريباً خطي بوده و براي شرايط گوناگون، بايد جداگانه تعيين شود.

اين رابطه طبق معادله زير بيان مي گردد
EC  *  TDS = K
كل جامدات محلول       mg/L = TDS
هدايت الكتريكي     mho/cmµ =EC
ثابت =K 
مقدار K   بسته به ميزان TDS و دماي آب بين 0.5  تا  0.9  متغير است. مقدار معمول K  براي بيشتر آبها 0.64 است.
کدورت و سختي

كدورت:کدورت آب اغلب به واسطه وجود مواد معلق و کلوئیدی در آن مانند: رس، مواد آلي و غير آلي بسيار ريزو ميكروارگانيزم ها ايجاد مي شود. كدورت نماد خواص نور شناختي آب است كه سبب جذب يا پراكنش نور مي شود. درجه کدری آب را اغلب بدین روش تعیین می کنند که در کف استوانه ای به قطر 25 میلیمتر، حروف استاندارد شده ای قرار می دهند; سپس در آن، آب مورد آزمایش را تا ارتفاعی می ریزند که دیگر خط نام برده خوانا نباشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب