مرجع تخصصی آب و فاضلاب

منشا اصلی آب زیرزمینی بارش است. آب باران ممکن است مستقیما به زمین نفوذ کند یا آنکه ابتدا به صورت رودخانه جریان یافته ، یا به‌صورت آب ساکن و دریاچه درآمده و بعد به تدریج وارد زمین شود.
قسمتی از آبهای زیرزمینی بر اثر ذوب برف و یخ موجود در سطح و نفوذ طبیعی آب حاصل به داخل زمین تامین می‌شود. به کلیه آبهای فوق اصطلاحا «آب جوی» گفته می‌شود.قسمتی از آب زیرزمینی که از زمان تشکیل رسوبات در آنها به تله افتاده‌اند «آب محبوس» یا «آب فسیل» نامیده می‌شود. بخش ناچیزی از آبهای زیرزمینی نیز ممکن است بر اثر فرآیندهای درونی و از ماگمای در حال سردشدن حاصل شده ‌باشد. این آبها چون برای اول بار وارد چرخه طبیعی آب می‌شود «آب جوان» نام دارند.
محل استقرار آب زیرزمینی آب جوی پس از ورود به زمین ، فضاها و منافذ موجود در خاک را اشغال می‌کند. منافذ موجود در خاک اغلب کوچک و در ارتباط با هم‌اند. در سنگها ، درزها و شکستگیهایی وجود دارد که فضاهای لازم را برای آب زیرزمینی به‌وجود می‌آورد. گاهی در بعضی از سنگها فضاهای خالی بزرگی یافت می شود. در پاره‌ای از سنگها منافذ سنگ ممکن است باهم ارتباط نداشته ‌باشند و در نتیجه آب در درون سنگ قادر به حرکت نباشد 
 تقسیم‌بندی منافذ موجود در سنگها از نظر نحوه تشکیل
۱)منافذ اولیه : مجموعه فضاهای خالی است که همزمان با تشکیل سنگ در آن بوجود آمده است، مثل فضاهای موجود در بین دانه‌ها در یک سنگ رسوبی.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آبهای زیرزمینی بطور طبیعی ، و بطور کلی تحت اثر وزن خود از نقاط مرتفع به سوی نقاط پست حرکت میکنند. حرکت افقی آب در زیر زمین اغلب بسیار آهستهتر از رودخانههاست، به نحوی که سرعت آب در رودخانهها را با متر در ثانیه میسنجند در حالی که سرعت آبهای زیرزمینی با سانتیمتر در روز و حتی متر در سال سنجیده میشود

● جابجایی آب در زیر زمین در تجزیه و تحلیل حرکت آب زیرزمینی ، مسیر واقعی پرپیچ و خم مولکولهای آب از خلال منافذ رسوبات و درز و شکاف سنگها را به صورت مسیرها صافی در نظر میگیرند، بطوری که گویی مولکولهای آب مستقیما از درون ذرات جامد عبور میکند. خطوط صاف مسیر حرکت مولکولهای آب را اصطلاحا «خط جریان» میگویند. جریان آب زیرزمینی معمولا بهصورت یکنواخت و ماندگار است. با استفاده از ارتفاع سطح آب در چاههایی که در یک سفره حفر شدهاند میتوان «نقشه خطوط تراز ایستایی» را تهیه کرد. این گونه نقشهها از نظر مطالعه حرکت آب در زیر زمین و کسب اطلاعات در مورد سفره آب زیرزمینی بسیار مفید است. خطوط تراز ابهای زیرزمینی را خطوط هم پتانسیل نیز میگویند. جهت جریان آب زیرزمینی و نحوه ارتباط آب زیرزمینی با رودخانهها و دریاچه ها را مشخص کرد، جهت و سرعت حرکت آب زیرزمینی را همچنین میتوان بوسیله «رویابها» نیز مشخص کرد. به این منظور مقداری مواد رنگی ، مواد نمکی یا مواد رادیواکتیو را به آب چاه افزوده و زمان دریافتشان را در چند چاه مجاور مشخص میکنند. به این وسیله ، با در دست داشتن فاصله چاهها از یکدیگر جهت و سرعت حرکت آب زیرزمینی معلوم میشود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اندازه گیری غلظت  یون فسفات در آب

   محلولهای مورد نیاز :

 مولیبدات آمونیوم :25 گرم (NH4)6MO7O24.4H2O رادر

 175 سی سی آب مقطر حل کنید .با احتیاط مقدار280 سی سی اسید

 سولفوریک غلیظ را به 400 سی سی آب مقطر اضافه کرده آنرا سرد

 کنید . محلول مولیبدات آمونیوم را به محلول فوق افزوده و حجم آنرا با

 آب مقطر به یک لیتر برسانید .

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تعداد کلنی های باکتریایی داخل یا روی محیط های جامد حاوی ترکیبات آلی نظیر منابع انرژی و کربن اطلاعاتی را درمورد غلظت و تراکم باکتریهای هتروتروفیک قابل کشت در آب و یا دیگر
محیط های  مورد بررسی به ما می دهد. این مورد به عنوان شمارش بشقابی هتروتروفیک (HPC) خوانده می شود که در ابتدا توسط کخ[2] در سال 1881 مورد استفاده قرار گرفت و اولین ابزار نشان دهندة کیفیت میکروبی آب (تصفیه شده ) بود. چند سال بعد این روش در تعدادی از کشورهای اروپایی به کار گرفته شد(8).

در آغاز قرن بیستم روش ها و محیط های متعددی جهت تشخیص شاخص های باکتریایی مدفوعی ابداع شد. اما شیوع کریپتوسپوریدیوزیس[3] میلواکی[4] در سال 1993 مشخص نمود که عدم وجود کلیفرمها همیشه نمی تواند بیانگر اطمینان از سلامت میکروبی آب باشد(9). مقادیر HPC می تواند اطلاعاتی را در مورد میزان فعالیت میکروبی در آب ارائه نماید و بنابراین می تواند جهت کنترل و بهینه سازی فرآیندهای تصفیه و روشها و فعالیتهای مهندسی مربوط به تصفیه و توزیع به کار رود(10).

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

گرچه شروع آبیاری در دنیا تاریخ مشخصی ندارد ولی در چهار هزار سال قبل پادشاه آشور با ایجاد دریاچه مصنوعی مینهای لم یزرع اطراف دجله و فرات را به باغهای سبز و خرم تبدیل کرد. آبیاری به کمک رودخانه هم بیش از 5000 سال پیش از میلاد در چین رواج داشته است. كلمه "هندسه" در زبان عربی تقریبا بدون شک از کلمه پهلوی هندازه گرفته شده است که معنی آبیاری و اندازگیری مجاری آب یا محاسبه است. از کارهای نیک نزد اهورامزدا در اوستا آبیاری بوده است. گفته شده که زمینهای بایر و بیابانها جایگاه اهریمنان و دیوان است. شاهنشاهان هخامنشی همه کسانی را که با آبیاری زمینهای بایر را آباد می کردند تا پنج نسل از مالیات معاف می کردند.

تورات به سه مورد وسایل آبرسانی اشاره شده است :

·      1- در آیه 26 می گوید رمه داران اسمعیل فرزند ابراهیم با کمک اهالی در "جرو" بدنبال چاههای حفر شده ابراهیم در 1700 قبل از میلاد می گشتند.

·      2- در قرن هشت قبل از میلاد هزطکا پادشاه یهود یک استخر و یک مجاری آب ساخت تا آب را بداخل شهر اورشلیم بیاورد.

·      3- زنان سامره با یک دیگ مخصوص از یک چاه عمومی که توسط یعقوب به اهالی هدیه شده بود، استفاده می کردند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

PH متری:

PH آب غلظت یون های هیدروژن اسیدیته یا قلیایی بودن آن را مشخص می کند.آب خالص به میزان خیلی کم به یون های H  و OH تجزیه می شود. PH آب آشامیدنی معمولا باید در حدود 7 (خنثی) باشد. در حالتی که PH کمتر از 7 باشد ، آب حالت اسیدی و در صورت PH بالای 7 آب خاصیت قلیایی به خود می گیرد.

هرچه PH آب از PH خنثی آب پایین تر باشد حلالیت آهن در آب بیشتر می شود،از این رو در صنایع مختلف برای جلوگیری از خوردگی آب، PH آب را بالاتر از خنثی تنظیم می کنند.سرعت خورندگی ناشی از اسیدی بودن آب با افزایش دما افزایش می یابد، بنابراین در دماهای زیاد بالا نگهداشتن PH آب کاملا ضرورت دارد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

  استاندارد روش نمونه‏گیری از پس‏آبهای صنعتی

  1 ـ هدف و دامنه کاربرد

 هدف از ارائه این استاندارد تعیین روشی جهت نمونه‏گیری از پس‏آبهای صنعتی است که در آن اصول مشخصی برای یکنواخت کردن روشهای مختلف نمونه‏گیری تدوین شده و این روش در مقیاس عمومی قابل اجراء بوده و در موارد خاص نیز احتمالا کاربرد خواهد داشت .

  2 ـ اصطلاحات و تعاریف

 2-1 نمونه‏گیری : واژه نمونه‏گیری که در این استاندارد بکار می‏رود عبارتست از برداشتن قسمتی از پس‏آب که نمایانگر کل پس‏آب مورد نظر باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب‌های مصرف‌شده، آب‌های زاید به‌جامانده ازمصارف خانگی، آبی که در روند مصارف خانگی تولید می‌شود در کشور ما فاضلاب نامیده می‌شود که شامل آب یا به‌عبارت بهتر پساب حاصل از شست‌وشوی ظرف‌ها، لباسشویی و حمام است.    
آب‌های مصرف‌شده، آب‌های زاید به‌جامانده ازمصارف خانگی، آبی که در روند مصارف خانگی تولید می‌شود در کشور ما فاضلاب نامیده می‌شود که شامل آب یا به‌عبارت بهتر پساب حاصل از شست‌وشوی ظرف‌ها، لباسشویی و حمام است.
این نوع آب، یعنی آب آلوده حاصل از مصرف در شست‌وشوی روزانه، بیش از ۵۰ درصد از آب مصرف‌شده در سکونت‌گاه‌ها یعنی شهر و روستا را تشکیل می‌دهد.
این آب به‌دلیل ظاهر آن از نظر رنگ و بو و نیز مواد افزوده بر آن از آب سالم یعنی آب آشامیدنی و یا آب تازه موجود از سفره‌های زیر زمینی متفاوت است اما این آب اگرچه آلوده است، با نوع دیگری فاضلاب که در اصطلاح آب سیاه یا فاضلاب سیاه نام دارد، کاملا تفاوت دارد زیرا آب سیاه به‌معنی آب مصرف‌شده یا پسابی است که دارای مقادیر زیادی از انواع آلاینده‌ها و مواد شیمیایی و عناصر بیولوژیک و همچنین انواع فلزات سنگین و سم‌های کشنده است.
با این همه آب حاصل از مصارف خانگی نیز در دهه‌های اخیر دارای مقادیر بالایی از مواد شیمیایی سمی ناشی از شوینده‌های خانگی شده است که سبب شده این نوع فاضلاب نیز در ردیف فاضلاب سیاه قرار گیرد.
اما نگرانی‌های موجود براثر کاهش ذخایر سفره‌های آب زیرزمینی از یک‌سو و خطر فشار بیش از حد بر مخازن فاضلاب و هزینه سنگین آن سبب تهدید درختان و انواع گیاهانی شده است که در چرخه غذایی انسان‌ها جای دارند و این به‌معنی بازگشت دوباره این مواد آلاینده به بدن انسان است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب