مرجع تخصصی آب و فاضلاب

روشهاي كاهش پرت فيزيكي
بررسي وضعيت بهره برداري از مخازن (تا شير سر ريز مخازن )
از جمله فعاليتهايي كه بايستي در بهره برداري از تأسيسات مورد بررسي دقيق و كارشناسي قرار گيرد ، بررسي وضعيت بهره برداري از مخازن است . با توجه به اين امر ، در وضعيت فعلي  وقوع سرريز از مخازن موجود در تأسيسات موجود در سيستم بايستي مورد بررسي دقيق قرار گيرد .[10]
به دلايل زير در اكثر اوقات (بويژه در ساعات كم مصرف ) سر ريز مخازن محتمل بوده و طي بررسيهاي محلي كه در شهر هاي مختلف به عمل آمده بارها سر ريز مخازن حتي در فصل  تابستان مشاهده گرديده است . دلائل عمده اين امر عبارتند از :
-عدم وجود ارتفاع سنج سطح آب كه بدون آن عملاً پيش بيني وقوع سر ريز غير ممكن مي باشد .[1]
- بدليل مشكلات شبكه توزيع  آب پرسنل بهره بردارو مسئولان مربوطه بيشتر توجه و اهتمام خود را در بخش كنترل كيفيت آب وتأمين كمي آب مصرف ميكنند و لذا توجه كافي در جهت كنترل سر ريز آب مخازن اعمال نمي گردد .
- در حال حاضر بدليل عدم تكميل كار برگ بهره برداري از مخازن توسط پرسنل بهره بردار ، برآورد و تعيين دقيق تلفات ناشي از سر ريز مخازن ميسر نمي باشد . لذا فوايد جلوگيري از سر ريز مخازن تا بحال در كشور مورد ارزيابي صحيح قرار نگرفته است .
- عدم وجود تجهيزات كنترل سطح آب و به تبع آن عدم امكان جلوگيري خود كار سرريز مخازن .
- به دليل نوع بهره برداري فعلي و عدم وجود سوا بق آماري و اطلاعاتي ، پيش بيني  زمان وقوع سرريز مخازن ميسر نبود ه  و با توجه به اينكه در بعضي تاسيسات مأمور بهره بردار بطور تمام وقت وجود ندارد ، لذا زمان سر ريز  مخازن به هيچ وجه مشخص نمي باشد . اين امر در در زماني كه مخزن سرريز داشته باشد ، موجب بروز سرريز در ساعات زيادي مي گردد .
- با توجه به مراتب فوق، لزوم استفاده از تجهيزات كنترل سطح آب و بهينه سازي بهره بردار ي لازم و  ضروري است . در اين راستا ، ثبت دقيق اطلاعات بهره برداري نيز از ضروريات بوده و بايستي به آن اهتمام خاصي مبذول گردد . در اين رايستا ، در ادامه نمونه اي از كاربرگ بهره برداري از مخازن آب به همراه دستور العمل تكميل آن تشريح گرديده است .[9]

تهيه كاربرگ بهره برداري از مخازن

بطــــور كلـــــي بــــه منظـــــور ايجــــاد سيستــــــم تعميـــــر و نگهداري متكي بر     
  پيشگيري از وقوع حادثه (preventive  maintananee) لازم است در ابتدا روشهاي فعلي تعمير و نگهداري مورد بررسي قرار گرفته و سپس بر اساس آن روشهاي بهينه مورد بهره برداري در جهت افزايش راندمان سيستم ايجاد و ملاك عمل قرار گيرد .[2]
اولين اقدام در جهت نيل به هدف فوق بررسي مستندات و گزارشهاي روزانه ، هفتگي ، ماهانه و سالانه اكيپهاي بهره برداري در واحد هاي مختلف توليد ، انتقال و توزيع آب مي باشد . [2]
بدين ترتيب ضمن بررسي عملكــــــرد هر يك از واحد هاي مذكور روش هاي فعلي
بهره برداري مورد ارزيابي قرار مي گيرد .
با تــــوجه به اهميت موضوع مستند سازي رونــــد بهره برداري ، تا زمان مكانيزاسيون 
 بهره برداري در اين بخش و نصب ابزارهاي دقيق ، لازم است نسبت به تكميل كاربرگ بهره برداري مخازن آب اقدام گردد . در اين راستا كاربرگ بهره برداري از مخازن طراحي و تهيه گرديده و در ادامه به تشريح روند تكميل آن پرداخته شده است .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

روشهاي كاهش تلفات غيرفيزيكي
دستورالعمل نصب صحيح انشعابات            

مقدمه

نگاهي به آمار و ارقام ارائه شده و تجربيات حاصل از مطالعات كاهش آب به حساب نيامده در ايران و جهان مؤيد اين است كه اكثر حوادث و اتفاقات پديد آمده در سيستم هاي توزيع آب شهري ناشي از انشعابات مشتركين بوده كه در اغلب موارد عدم رعايت مقررات و موازين فني در اجرا و بهره برداري از آن ، موجب بروز چنين مواردي گرديده است . اين امر بر تحميل بار مالي موجب تلفات آب خواهد گرديد [10]

در حال حاضر با توجه به نيازها و تقاضاي قابل ملاحظه خدمات شهري بويژه در بخش آب لزوم عملكرد صحيح در اين بخش ضروري است . در اين ارتباط ، از جمله خدمات شهري كه شركتهاي آب و فاضلاب در بخش آب متوالي ارائه آن مي باشد ، واگذاري انشعابات به متقاضيان است . لذا با توجه به حجم قابل ملاحظه فعاليتها در اين بخش لزوم استانداردها و دستور العمل هاي فني و اجرايي بوضوح مشخص است .[3]

با توجه به اين امر ، دستور العمل حاضر به عنوان راهنمايي در نصب انشعابات آب تدوين گرديده است. در اين دستور العمل ابتدا تعاريف اوليه آورده شده و پس ازآن اصول و مقررات لازم الرعايه در نصب انشعابات آب مورد بحث قرار گرفته و در نهايت مراحل نصب انشعابات آب به تفصيل تشريح گرديده است . [3]

الف: تعاريف
متقاضي
متقاضي عبارت است از شخص حقيقي يا حقوقي كه  برقراري انشعابات آب وفاضلاب و يا تعيين در قطر انشعاب و ظرفيت قراردادي را در خواست نموده ولي هنوز در خواست وي انجام نشده باشد .[3]

مشترك
مشترك شخص حقوقي يا حقيقي بوده كه انشعاب يا انشعابهاي آب وفاضلاب مورد تقاضايش طبق مقررات برقرار شده باشد .[3]

شركت
در اينجا شركت همان شركت آب وفاضلاب  مي باشد .
شبكه عمومي توزيع آب
شبكه عمومي توزيع آب عبارت است از كليه تأسيسات و تجهيزات توزيع آب از قبيل مخازن ذخيره ، خطوط اصلي و توزيع آب و همچنين ايستگاهاي پمپاژ داخل شبكه كه كاملاًمتعلق به شركت است .[3]

خط آب رساني اختصاصي
تأسيسات و خطوط ايجاد شده در شبكه توزيع عمومي موجود تا ابتداي لوله انشعاب (محل نصب شير انشعاب ) اعم از لوله  و ساير ملحقات ،خط آب رساني اختصاصي ناميده مي شود .[3]


انشعاب آب
آن بخش از لوله فرعي كه مقطع آن متناسب با كنتور و ظرفيت انشعاب آب مشترك در نظر گرفته مي شود ودر نهايت خط آبرساني اختصاصي يا شبكه عمومي توزيع آب(محل نصب شير انشعاب ) به نقطه تحويل (محل نصب كنتور) متصل مي نمايد ، اعم از لوله و متعلقات مربوطه تا شير فلكه بعداز كنتور انشعاب ناميده ميشود و متعلق به شركت است .[5]

تأسيسات وتجهيزات آب مشترك
كليه تأسيسات و تجهيزات آب و نيز سيستم  لوله كشي كه به بعد از نقطه  تحويل (محل نصب كنتور) توسط مشترك يا مشتركين ايجادمي شود تأسيسات و تجهيزات مشترك ناميده مي شود و متعلق به مشترك يا مشتركين است . [3]
وسايل اندازه گيري
وسايل اندزه گيري و كنترل عبارتند از كنتور يا كنتورها و ساير ملحقات و كليه وسايل و دستگاههاي مربوطه كه به منظور محدود كردن يا سنجش دبي وحجم آب ، طبق قرارداد در نقطه تحويل نصب مي گردند . اين وسايل كلاً متعلق به شركت و در اختيار وي مي باشد و محل نصب آنها در تمامي موارد توسط شركت تعيين مي گردد .[1]

خدمات آب بر
خدمات آب برعبارت است از در دسترس قرار دادن و فراهم بودن امكانات برداشت و
استفاده از شبكه آب رساني توسط انشعاب آبرساني توسط انشعاب آب و وسايل اندازه گيري (كنتور) با ظرفيت مشخص و با فشار مقرر و كيفيت مناسب ( در نقطه تحويل )اعم از اينكه مشترك از اين ظرفيت استفاده نمايد يا ننمايد .[3]

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

هدف :
شناسايــــي پرت آب در شبكه هاي آب رساني شهري بصورت هاي فيزيكي و غير فيزيكي كه از مخازن ذخيره و لوله هاي اصلي شبكه توزيع آب شهري و نيز شبكه هاي فــرعي و انشعابات مشتركين كه ممكن است بصورت نشت آب و يا تركيدگي   لوله هاي اصلي و فرعي شبكه و انشعابات و شيرهاي شبكه به خارج از ســــيستم توزيع آب منتقل شود و حجم عظيمي از آب سالم و بهداشتي هدر ميرود كه با مشكلات فراواني توليـــــــد و در بعضي از شهرها تصفيه مي شود و هزينه هاي هنگفتي را شركتــهاي آب و فاضلاب بابت آن خرج مي نمايند و در كشور ما علاوه بر آنكه از نظر اقتصادي هزينه هاي كلاني  متوجه دولت در اين زمينه  مي شود كشور ما داراي منابع محدود آب مي باشــــــد و در بيشتر موارد 60-40 درصد آب توليد شده براي شرب شهري بصورت تلفات هدر ميرود كه رقم بسيار بالايي است .
بنابراين شناسايي راههاي بروز تلفات آب و ارائـــــه راهكارهـــــاي مقابله با آن شكلات زيادي را از پيش پاي صنعت نوپاي آب و فاضلاب كشور بر ميدارد.
تعريف آب به حساب نيامده : (پرت شبكه  يا تلفات شبكه)
تلفات آب در شبكه آبرساني شهري به دو صورت مشهود است .
الف :تلفات فيزيكي آب.
ب : تلفات غير فيزيكي .
تلفات فيزيكي:
آب بصورت نشت از مخازن ذخيره آب ،نشت ازلوله ها و شير فلكه ها و تلفات آب ناسي از اتفاقات و شكستگي لوله هاي اصلي و فرعي و نيز انشعابات .
تلفات غير فيزيكي آب :
عدم كاركرد صحيح كنتور هاي حجمي موجود دروروي و خروجي مخازن ذخيره آب كه ممكن است مقدار حجمي را كمتر يا بيشتر از ميزان واقعي نشان دهد
 عدم كاركرد صحيح  كنتور هاي مشتركين
 كنتور هاي خراب ،كنتور هاي معكوس ،كنتور هاي دست كاري شده توسط مشترك يا افراد غير مجاز ديگر
انشعابات غير فني و غير اصولي
عدم وجود كد بندي و پلاك كوبي اماكن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

کُلرزنى (Chlorination)

کُلرزنى مهم‌ترين پيشرفتى است که در عمل تصفيهٔ آب به‌دست آمده است. کلرزنى مکمل پالايش است و نه جانشين آن. کلر عوامل ميکروبى بيمارى‌زا را مى‌کشد ولى بر هاگ ميکروب‌ها و بعضى ويروس‌ها (مانند ويروس فلج‌اطفال و ويروس هپاتيت‌هاى ويروسي) تأثيرى ندارد مگر آنکه مقدار آن بسيار باشد. کلر، علاوه بر اثر ميکروب‌کش چند ويژگى‌ مهم ديگر از نظر تصفيهٔ آب دارد؛ از اين قرار: آهن، منيزيوم و هيدروژن سولفيد را اکسيده مى‌کند، بعضى اجزاء مولد بو و طعم بد را از بين مى‌برد، از رشد جلبک‌ها و زيست‌مندهاى مولد لجن لزج جلوگيرى مى‌کند و بالاخره به انعقاد آب هم کمک مى‌کند.
طرز عمل کار - پس از افزودن کلر به آب اسيدهاى هيدروکلريک و هيپوکلرو تشکيل مى‌شود. اسيد هيدروکلريک به‌وسيلهٔ قليائى ‌بودن آب خنثى مى‌شود و اسيد هيپوکلرو يون‌ساز، تبديل به يون‌هاى هيدروژن و هيپوکلريت مى‌شود؛ به شرح فرمول زير:

اثر گندزدائى کلر عمدتاً به‌علت اسيد هيپوکلرو و به مقدار کمتر مربوط به يون‌هاى هيپوکلريت است. اسيد هيپوکلرو کارآمدترين شکل کلر براى گندزدائى آب، و از يون‌هاى هيپوکلريت بسيار (هفتاد تا هشتاد برابر) مؤثرتر است. اگر pH آب در حدود هفت باشد بيشترين اثر گندزدائى کلر آشکار مى‌شود زيرا اسيد هيپوکلرو بيشتر توليد مى‌شود و اگر مقدار pH از ۵/۸ بيشتر باشد اثر گندزدائى کلر نامطمئن است زيرا نزديک به نود درصد اسيد هيپوکلرو به يون‌هاى هيپوکلريت تبديل مى‌شود. خوش‌بختانه بيشتر آب‌ها pH بين ۵/۷ - ۶ دارند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بررسي نحوه بهره برداري از دستگاههاي كلرزني به عنوان  روشی جهت گندزدائي آب شرب
نويسندگان: حسين معصوم بيگی * و علی اکبر کريمی زارچی
مقدمه :

گندزدائي آب شرب به عنوان فرآيند لازم الاجراي تصفيه آب ضروري است . در بين روشهاي مختلفي كه امروزه براي گندزدائي آب كاربرد دارند، كلرزني، كه در واقع افزودن كلر يا تركيبات آن به آب مي باشد، به عنوان قديمي ترين روش هنوز بيشترين كاربرد را به خود اختصاص داده است و علي رغم اثرات جانبي آن كه تا بحال شناخته شده در مقايسه با ساير گندزداها از مزاياي زيادي برخوردار بوده و روش رضايتبخشي براي حذف آلودگيهاي ميكروبي آب است .(1) بخصوص وقتي از كيفيت آب مصرفي و سلامت آن اطمينان نداشته باشيم . سالم سازي آب از وجود عوامل بيماريزا، كنترل رنگ و بو و طعم آب، جلوگيري از رشد انگلها و ايجاد لايه لزج روي سطوح در مخازن، رنگ بري از بعضي مواد آلي رنگي، تميز نگه داشتن بستر فيلترهاي تصفيه آب، تجزيه SH2 و اكسيداسيون آهن و منگنز، افزايش راندمان واحدهاي بعدي در تصفيه خانه هاي آب در صورت كاربرد بصورت پيش كلرزني از جمله مهمترين خصوصيات كلر و تركيبات آن مي باشند . كلر براي گندزدائي آب در فرمهاي مختلفي از قبيل گاز كلر كه 2 برابر سنگين تر از هواست، هيپوكلريت كلسيم، هيپوكلريت سديم، دي اكسيد كلر، كلر آمينها كاربرد دارد ولي از بين فرمهاي مذكور هيپوكلريت سديم براي گندزدائي آب در موارد محدود و در صورت نبودن ساير تركيبات كلر وروشهاي جايگزين، بكار مي رود چون تركيبي خورنده و گران بوده و سريع تجزيه مي شود و تركيب و كيفيت ثابتي ندارد و عدم اطمينان از خلوص آن و ايجاد محيط قليايي بعد از كاربرد که سبب كاهش اثر كلرمي شود، سبب شده تا از آن به عنوان اكسيد كننده قوي و عامل سفيد كننده جهت گندزدائي آب استخرها، تصفيه خانه ها ی فاضلاب، جهت سم زدائي پسابهای محتوي سيانيد به عنوان يک اكسيد كننده قوی ، مصارف بهداشتي و رنگبري در منازل، بيمارستانها و صنايع استفاده شود .

هيپوكلريت كلسيم كه به عنوان پركلرين، فعلاً بيشترين كاربرد را در جهت گندزدائي آب اجتماعات كوچك دارد وعليرغم اينكه تركيب پايداري دارد، به مرور زمان تجزيه مي شود وبايد در نگهداري و بهره برداري از آن دقت لازم بشود .

 تحقيقات انجام شده نشان داده است،كاربرد كلر به عنوان يك گندزدا، عوامل بيماريزا بخصوص اشرشياکلی در فرمهای مختلف بيماريزا و غير بيماريزا را نابود مي كند و در دماي 20 درجه سانتي گراد و PH وکدورت پايين بيشترين اثر را دارد و بهترين و در دسترس ترين و ارزانترين گندزداي آب بخصوص براي شرايط اضطراري. كنترل اپيدميهاي قابل انتقال از طريق آب بوده و مصرف زياد آن توسط آب نشان دهنده آلودگي شديد آب می باشد (2و1) .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

كيفيت آب (Water Quality)
آب كه يكي از فراوان ترين تركيبات است هيچ وقت خالص در طبيعت يافت نمي شود زيرا كه از يك سو، داراي قدرت حلاليت بسيار بالايي است كه تمام عناصر موجود در مسير خود را كم يا بيش حل مي كند و از سوي ديگر بشر آن را مستقيم يا غير مستقيم آلوده مي كند،‌ ضمناً شرايط اقليمي نيز بر كيفيت آب اثر قابل توجهي مي گذارد.
به عنوان مثال:
آبي كه براي تهية آشاميدني هاي گازدار مثل نوشابه ها مصرف مي شود بايد آهن و منگنز نداشته باشد و در غير اين صورت آن ها را بدمزه مي كند و كدورت آب نيز بايد از يك كمتر و به علاوه آب بي رنگ، بدون بو و مزه و بدون مواد آلي باشد و سختي آن بايد از 200 ميلي گرم در ليتر كربنات كلسيم كمتر باشد.
يا ميزان كدورت،‌ سختي، رنگ، آهن و منگنز آبي كه در صنعت نساجي براي تهية اجناس درجه اول مصرف مي گردد بايد تقريباً صفر باشد،‌ در غير اين صورت باعث ايجاد رنگ ها و لكه هايي روي محصولات مي گردد. آبي كه در باغي به كار مي رود بايد مطلقاً عاري از آهن بوده و ضمناً املاح آهكي آن كم باشد تا باتانن مواد رنگي و نامحلول توليد نكند.
آبي كه در ديگ هاي بخار به كار مي ورد بايد زلال، سبك و عاري از اكسيژن،‌ انيدريد كربنيك، اسيدهاي آزاد و تركيبات آلي باشد و سختي تام براي دگي هاي معمولي از 35 ميليگرم در ليتر كربنات كلسيم نبايد تجاوز كند ولي در ديگ هاي تحت فشار سختي بايد صفر باشد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

منعقد كننده هاي پليمري آلي

خلاصه:

به منظور تسريع در ته نشيني مواد معلق در آب خام ، كاهش و حذف كدورت آب از منعقد كننده هاي معدني و آلي بطور جداگانه يا تواماً استفاده مي شود . منعقد كننده هاي معدني نمكهاي فلزات آلومينيوم و آهن مانند كلرورفريك ، سولفات آهن ، سولفات آلومينيوم و ديگر تركيبات شيميايي مشابه هستند كه بطور وسيع در جداسازي مواد معلق ، زلالسازي آب خام و تصفيه پساب بكار برده مي شوند . با توجه به محدود بودن محدودة دامنة فعاليت منعقد كننده هاي اصلي و به منظور بالا بردن راندمان فرآيند و كاهش قابل ملاحظة كدورت ، پلي مر هاي پلي آكريل آميد بعنوان كمك منعقد كننده يا منعقد كننده مستقل استفاده ميگردند .

***

پلي الكتروليت:

تعريف:پليمرهاي منعقد كننده ، تركيباتي پلي مري با وزن ملكولي بالا ، بر پايه پلي آكريل آميد ، محلول در آب هستند كه بطور وسي عي بعنوان منعقد كننده ، افزايش دهنده سرعت ته نشيني مواد جامد معلق و كلوئيدها و رنگ بري در فرآيندهاي تصفيه و توليد مايعات بكار برده مي شوند . كاتيون يا آنيون متصل به پيكره شيميايي پلي آكريل آميد تعيين كننده نوع بار فعال، ( Cationic ) پليمر مي باشد كه بر اين اساس پلي مرها به سه دسته با بارهاي مثبت تقسيم ، با توجه به خصوصيات باردار ( Non-Ionic) و بدون بار ( Anionic ) منفي بودن ، با نام عمومي پلي الكتروليت شناخته مي شوند . وزن ملكولي و شدت بار پلي الكتروليتها در فعاليت آنها تاثير بسزايي دارد .

(Non-Ionic Polyelectrolytes) پلي الكتروليت بدون بار بر پايه پلي آكريل آميد خالص ميب اشند و پس از حل شدن در آب از خود خاصيت بدون نشان مي دهند . ( Neutral) بار ( Anionic Polyelectrolytes ) پلي الكتروليت آنيوني كوپليمرهاي آكريل آميد با خواص ارتقاء يافته باري توسط گرو ه هاي سديم آكريلات هستند ، بار منفي داشته و پس از انحلال در آب ، محلول با خواص بار منفي ايجاد مي كنند .

( Cationic Polyelectrolyte ) پلي الكتروليت كاتيوني

كوپليمرهاي آكريل آميد به همراه مونومرهاي كاتيوني بوده كه باعث ارتقاء بار مثبت در اين دسته از پليمرها ميشوند و پس از انحلال در آب ، محلول با خاصيت باري مثبت ايجاد مي كنند .

***

كاربرد:

پلي الكتروليتها با افزايش سرعت ته نشيني مواد معلق ، افزايش ابعادي و تراكم راندمان فيلتراسيون و جداسازي را افزايش داده و باعث ( Flocs ) مواد ته نشين شده ارتقاء كيفيت فرآيند و كاهش قابل ملاحظه كدورت نهايي مي شوند .

برخي كاربردهاي اين دسته از مواد عبارت است از:
• كمك منعقد كننده در فرآيند زلال سازي آب خام در توليد آب آشاميدني و صنعتي
• منعقد سازي جامدات معلق و كلوئيدها در فرآيندهاي شكر و تغليظ مايعات
• جداسازي جامدات و تركيبات آلي در آب برگشتي سيستمهاي تبريد و حرارتي
• جداسازي جامدات ، روغن و گريس و اكسيدهاي نامحلول در تصفيه آب برگشتي از بخش نورد در صنعت فولاد
• حذف رنگ ، مواد جامد معلق و كلوئيدها در صنايع توليد محصولات پتروشيمي
• منعقد كننده در سيستمهاي تصفيه پساب هاي صنعتي و بهداشتي
از آنجا كه اين دسته مواد جاذب الرطوبه شديد هستند ، از برخي گونه ها در بخش كشاورزي براي جذب آب و بالا بردن ضريب جذب آب خاك استفاده ميشود كه موضوع اين گزارش نيست .
مكانيسم منعقد سازي :
گروه هاي فعال پليمر در محيط آبي ، پيوند قوي با كلوئيدهاي معلق يا ذرات بسيار ريز ايجاد مي نمايند . در پليمرهاي نانيونيك ، فعل و انفعال بين پليمر و ذرات معلق وابسته به باندهاي هيدروژن آنها داشته و فعاليت پليمرهاي باردار ( كاتيونيك و آنيونيك) وابسته به برخوردهاي الكترواستاتيك و تبادل بار بين ذرات معلق و پليمر و ناپايداري خصوصيت سطح ذرات مي باشد . ناپايداري خواص سطح ذرات و منعقد شدن بخش اعظم يك دسته از ذرات معلق ، باعث تشكيل توده (فلاك) شده كه پس از ته نشيني براحتي قابل جداسازي مي باشند .
اثر بهينه پليمرها بر روي ذرات با اندازه گيري توانايي تاثير پليمر بر روي ذره قابل تخمين است .اين توانايي به دو عامل 1)نوع و خواص سطح ذرات 2) كيفيت آب : قدرت هدايت الكتريكي ، سختي و عوامل كاهش دهنده كشش سطحي آب ، ، pH ، يوني آب بستگي دارد .
***
انتخاب نوع پلي الكتروليت مناسب:

آب خام و پساب در فصول مختلف ، بسته به تغييرات شرايط آب و هو ايي منطقه و فرآيند توليدو نقطه برداشت آب ، تغيير كيفيت خواهد داشت ، لذا ماهيت ذرات معلق و كلوئيدها نيز متغيير خواهد بود .

بهترين روش براي انتخاب يك پلي الكتروليت مناسب ، انجام آزمايش جار تست و سايرتستهاي مشابه مي باشد .

مقدار مصرف – آماده سازي محلول:
دوز مصرف بستگي به اندازة كدورت ، ماهيت كدورت و نوع پليمر دارد و اندازة دوز مصرف توسط آزمايش جار تست قابل اندازه گيري است .

نكتة مهم : آزمايش جارتست بهترين روش تعيين اندازه مصرف مي باشد ليكن بايد همواره آزمايش با حداقل مقدار پليمر صورت پذيرد چراكه فعاليت پلي الكتروليت در دوز از لحاظ حجم لجن گذاري مشابه مي باشد (Over-Dose) پايين و در دوز بسيار بالا ليكن دوز بالا باعث باقي ماندن مقدار زياد پلي الكتروليت باقي مانده در آب (يا پساب ) و ايجاد فلا كهاي ريز معلق و روي سطح آب مي گردد كه از دو جنبة مقدار مصرف و كيفيت آب (يا پساب ) حائز اهميت مي باشد .در صورتيكه منحني مقدار فلاكها بر مبناي دوز مصرف پلي الكتروليت رسم گردد در آن صورت نقطه تاثير گذاري براحتي قابل مشاهده مي باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

1-2-4-5- تست های مربوط به مشخصات آب:

این تست ها شامل اندازه گیری پارامتر های زیر می باشد:

a) یون کلر

b) درصد ذرات معلق

c) سختی آب

d) یون نیترات

e) یون سولفات

f) یون آلومینیوم

روش انجام تست ها

a) یون کلر: روش پلاتینیوم –کبالت استاندارد NCASI: (روش شماره 8025)

هدف و کاربردها : برای آب , آب پسماند یا آب دریا

قبل از شروع انجام آزمایش موارد زیر را انجام دهید:

روش NCASI نیازمند تنظیم PH است بنابراین آن را در حدود 7.6 با HCl یک نرمال یا NaOH یک نرمال تنظیم نمایید.هنگام تنظیم PH اگر افزایش حجم کلی بیش از یک درصد حجمی بود فرایند تنظیم PH را با یک اسید یا باز قویتر دوباره انجام دهید.برنامه شماره 125 را در هنگام انجام روش NCASI استفاده کنید.برای انجام تست کلر ظاهری از مرحله 3 تا 6 و 8 صرف نظر کنید.

موارد زیر را آماده نمایید:

ü محلول یک نرمال هیدروکلریک اسید به مقدار لازم

ü هیدروکسید سدیم یک نرمال به مقدار لازم

ü آب دیونیزه شده (میتوان از آب مقطر استفاده کرد) 50ml

ü تجهیزات فیلتراسیون شامل (کاغذ صافی– نگهدارنده فیلتر– فلاسک فیلتر– آسپیراتور)

ü ظرف نمونه گیری چهارگوش به ضلع 1 اینچ و حجم 10 ml2 عدد

ü چوب پنبه تک سوراخه شماره 7 و واشر

ü لوله رابط و ادوات لاستیکی آن

انجام تست : (روش 8025 پلاتینیوم - کبالت)

1) در منوی دستگاه Hatch Kit گذینه Stored Programs را فشار دهید.

2) برنامه (125 color , 465 nm) را اجرا کنید (start)..

3) در یک بشر 400 میلی لیتری 200 میلی لیتر از آب نمونه را بریزید و طبق روش گفته شده PH آن را تنظیم کنید.

4) تجهیزات فیلتراسیون را به هم وصل کنید (از کاغذ صافی 0.45 میکرون استفاده نمایید)

5) کاغذ صافی را با آب مقطر بشویید بدین ترتیب که 50ml آب مقطر را از صافی رد کرده و آب مورد نظر را دور بریزید.

6) مرحله 5 را تکرار کنید.

7) فراهم کردن نمونه آب مرجع:10 ml از آب مقطر فیلتر شده را در یکی از ظروف نمونه گیری بریزید.

8) 50 ml از آب دیواترینگ یا هر آبی که میخواهید مورد آزمایش قرار دهید را از صافی عبور دهید.

9) 10 ml از آب مرحله قبل را در ظرف 4 گوش دوم بریزید.

10) ظرف نمونه آب مرجع را خشک و تمیز نموده ودر محفظه دستگاه قرار دهید.

11) در منوی دستگاه zero را فشار دهید(روی صفحه نمایش پیغام ounltsptco نشان داده خواهد شد)

12) نمونه آب آماده شده در مرحله 9 را در دستگاه قرار داده و نتیجه را بر حسب mg/lit یادداشت نمایید.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب