مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سيستم اطلاعات جغرافيايي(Geographic Information Systems) يا GIS يک سيستم کامپيوتري براي مديريت و تجزيه و تحليل اطلاعات مکاني بوده که قابليت جمع آوري، ذخيره، تجزيه وتحليل و نمايش اطلاعات جغرافيايي (مکاني) را دارد. داده ها دراين سيستم بر اساس موقعيتشان نشان داده مي شوند
مقدمه:
براي اولين بار در اواسط دهه 1960 در ايالات متحده کار بر روي اولين سيستم اطلاعات جغرافيايي آغاز شد. در اين سيستم ها عکس هاي هوايي، اطلاعات کشاورزي، جنگلداري، خاک ، زمين شناسي و نقشه هاي مربوطه مورد استفاده قرار گرفتند. در دهه 1970 با پيشرفت علم و امکان دسترسي به فناوري هاي کامپيوتري و تکنولوژيهاي لازم براي کار با داده هاي مکاني، سيستم اطلاعات جغرافيايي يا (GIS)، براي فراهم آوردن قدرت تجزيه و تحليل حجم هاي بزرگ داده هاي جغرافيايي شکل گرفت. در دهه هاي اخير به سبب گسترش تکنولوژي هاي کامپيوتري،سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي امکان نگهداري به روز داده هاي زمين مرجع و نيز امکان ترکيب مجموعه داده هاي مختلف را به طور مؤثر فراهم ساخته اند. امروزه GIS براي تحقيق و بررسي هاي علمي، مديريت منابع و ذخاير و همچنين برنامه ريزي هاي توسعه اي به کار گرفته مي شود.
GIS چيست؟
سيستم اطلاعات جغرافيايي(Geographic Information Systems) يا GIS يک سيستم کامپيوتري براي مديريت و تجزيه و تحليل اطلاعات مکاني بوده که قابليت جمع آوري، ذخيره، تجزيه وتحليل و نمايش اطلاعات جغرافيايي (مکاني) را دارد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه:

سيستمهاي اطلاعات مکاني  Geospatil Information System)) که از اين پس تحت عنوان GIS ناميده مي شوند، سيستم هاي کامپيوتري هستند که جهت ذخيره و بکار گيري اطلاعات مکاني از آنها استفاده مي شود.اين تکنولو‍ژي در طي سه دهه گذشته به سرعت توسعه يافته است؛ به طوري که در حال حاضر اين سيستم ها به عنوان يک ابزار ضروري براي استفاده مؤثر از اطلاعات مکاني پذيرفته شده اند. مديران سازمان هاي دولتي و خصوصي، ﻣﺴﺌﻮﻝ تصميم گيري هاي لازم براي معرفي GIS  در سازمان مربوطه و تعيين موارد استفاده و کاربرد هاي مختلف آن مي باشند. بنابراين امروزه داشتن درک بهتري از GIS  به منظور استفاده بهينه از آن، براي مديران و تصميم گيران و کاربران اين سيستم ها ضروري مي باشد.

تا قبل از به وجود آمدن کامپيوتر ها ، داده هاي مکاني به طور سنتي با استفاده از نقشه ها و به صورت نقاط، خطوط و سطوح ترسيم شده بر روي کاغذ يا فيلم، نشان داده مي شدند. عوارض اراﺋﻪ شده در نقشه ها توسط سمبلها و رنگهايي که در لژاندر نقشه تشريح مي شدند، مشخص گرديده و گاهي نيز با نوشتار همراه بودند. بدين ترتيب نقشه و اطلاعات جانبي مربوط به آن، پايگاه داده هاي مکاني را تشکيل مي داد.نقشه هاي تماتيکمنابع طبيعي به عنوان ابزاري براي ثبت و طبقه بندي مشاهدات مورد استفاده قرار مي گرفت.آناليزها بيشتر به صورت کيفي بوده و با برريس هاي بصري برروي نقشه انجام مي شد.آناليزهاي کمي صرفا با استفاده از خط کش جهت اندازه گيري فواصل و پلانيمتر براي اندازه گيري مساحت ها انجام مي گرفت.

گر چه بازيابي حجم کوچکي از داده ها و در نظر گرفتن فقط بعضي از ارتباطات مکاني بين عوارض نسبتا ساده بود اما وقتي که حجم وسيعي از داده ها مطرح مي شد اين روشها عملي و ممکن نبودند.

در دهه1970 به دليل امکان دسترسي به کامپيوترهاي مناسب،تکنولوژي لازم براي کار با داده هاي مکاني(Spatial Data)  به وجود آمد و سيستم هاي اطلاعات مکاني براي فراهم آوردن قدرت تجزيه و تحليل حجم هاي بزرگ داده هاي مکاني توسعه يافتند.

2-1 ديد کلي از GIS:

 به طوري که يک سيستم اطلاعات مکاني براي جمع آوري ، ذخيره و تجزيه و تحليل داده هاي استفاده مي شود که موقعيت مکاني آنها يک مشخصه اصلي و مهم محسوب شود. به عبارت ديگر اين سيستم ها براي جمع آوري و تجزيه و تحليل کليه اطلاعاتي که به نحوي با موقعيت مکاني در ارتباط هستند بکار برده مي شوند.

در سيستم هاي اطلاعات مکاني براي هر پديده  مکاني دو ﻣﺴﺌﻠﻪ مدنظر مي باشد: پديده چيست؟ و در کجا قرار دارد؟ حجم داده هاي مکاني بسيار زياد مي باشد،لذا قدرت سيستم هاي اطلاعات مکاني،يک عامل حياتي در آناليز اين داده ها محسوب مي شود.حجم داده هاي مکاني به اين علت زياد مي باشد که ممکن است با صدها يا هزاران نوع عارضه سروکار داشته باشيم و صدها مشخصه به يک عارضه نسبت داده شوند.اين اطلاعات ممکن است به صورت نقشه،جداولي از داده ها و يا فهرست هايي از آدرس ها يا اسامي باشند و کار کردن با اين حجم زياد داده ها با روش هاي معمولي و غير کامپيوتري بسيار مشکل و وقت گير و در بعضي از موارد حتي غير ممکن است.هنگاميکه همين داده ها وارد يک GIS مي شوند، مي توان به راحتي انواع پردازش ها و تجزيه و تحليل ها را با صرفه جوييدر هزينه و زمان انجام داد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ایجاد طرح شماتیک شبکه



گام اول- ایجاد فایل جدید

منوی Start- گزینه Haestad Methods- SewerCAD ، Stand-Alone را اجرا کنید.

در صورت مشاهده پنجره Welcome گزینه Create New Project را انتخاب کنید.

در غیر اینصورت از منوی File گزینه New را انتخاب کنید.

نامی برای پروژه تان تایپ کنید و دکمه Save را کلیک کنید.اطلاعات پروژه را وارد کنید و بر روس دکمه Next کلیک کنید تا به دکمه Finish برسید و بر روی آن کلیک کنید.

گام دوم- جانمایی شبکه

سیستم اندازه گیری را به حالت متریک تنظیم کنید.

ابزار Pipe Layout را انتخاب کنید و به ترتیب منهول MH-1، چاهک WW-1، پمپ،

 اتصالات تحت فشار و خروجی را ترسیم کنید.

 به محل کاربرد چاهک، اتاقک اتصال و منهول توجه کنید.منهول MH-2  و اتاقک اتصال را ترسیم کنید. نرم افزار توانایی به دونیم کردن لوله ها را دارد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

 دانلود نرم افزار MicroStation V8i

دیکشنری مدیریت  آب و فاضلاب

کتاب راهنمای نحوه کار با نرم افزار WaterGEMS 3 به زبان انگلیسی

هند بوک پمپ

نرم افزار Hammer v8.0XM

Portable EPANET 2.0.10

نرم افزار WaterGEMS Modeler v3.0

نرم افزار Epanet-Z v0.5

نرم افزار ETABS v9.0

دانلود نرم افزار ArcGis 10 Desktop x32/x64

آموزش تصویری نرم افزار Epanet با فرمت flv
PIPE FLOW EXPERT 2007

نرم افزار EPANET

دانلود در ادامه مطلب

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

معرفي نرم افزارهاي مجموعه Desktop GIS

محصولات نرم افزاري دسکتاپ جي آي اس در زمينه تدوين ، تصنيف ، تجزيه ، نقشه کشي و چاپ اطلاعات و دانسته هاي جغرافيايي به کار مي رود . نرم افزارهاي اين گروه جزء سري پيش رونده محسوب مي شوند که با Arc Reader شروع مي شوند و به سمت Arc View و Arc Editor گسترش يافته و در نهايت به Arc Info - که يکي از قوي ترين نرم افزارهاي پيشرفته کنوني است – ختم مي شود . هر يک از اين نرم افزارهاي ذکر شده به طور پيشرفته قابليت هاي بيشتري در زمينه GIS در بردارند ، که در نهايت مجموعه اي از آنها يعني همان دسکتاپ GIS مي تواند توانمندي ها و قابليت هاي بيشتري را به نمايشبگذارد .

 

1) نرم افزار Desktop GIS -مدل Arc Editor

يک سيستم Desktop GIS کامل است که براي ويرايش و مديريت داده هاي جغرافيايي به کار مي رود . Arc Editor يکي از اعضاء خانواده نرم افزاري Arc GIS است که داراي تمام قابليت هاي نرم افزاري Arc View به همراه يک ابزار اضافي براي کارهاي ويرايشي است . اين نرم افزار امکان ويرايش تک کاربري و يا فرايند ويرايش اشتراکي ويراستاران را فراهم مي  سازد.

مزايا و قابليت هاي Arc Editor   - :

توليد و ويرايش نمايه هاي GIS بوسيله ابزار شهودي ويرايش مشابه CAD ها

» ايجاد يک پايگاه داده هاي قوي و هوشمند جغرافيايي

» حفظ اتحاد و پيوستگي مکاني شامل ارتباطات توپو – لوژي بين پديده هاي جغرافيايي

» مديريت و بررسي شبکه هاي ژئوفيزيک

» افزايش بازدهي ويرايش

» قابليت جدايي از پايگاه داده ها و ويرايش در سر زمين

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

دانلود نرم افزار طراحی آبرسانی شهریLOOP

دانلود نرم افزار Epanet  

آموزش کار با نرم افزار EPANET 

دانلود فیلم آموزش تصویری EPANET

دانلود نرم افزار SAWER

نرم افزار شبیه ساز طراحی تصفیه خانه فاضلاب به روش لجن فعال 

دانلود نرم افزار LOOP

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

نخستين فعاليتها در مورد كاربرد GIS درمطالعه پديدة سيلاب به اوايل دهة 1980 ميلادي بر مي‌گردد. كه اولين كارها در اين زمينه با آناليز DEMها (شبكه‌هاي منظم مربعي از داده‌هاي ارتفاعي) براي كاربردهاي هيدرولوژيكي شروع شد. آقايان Ocallaghin و Mark در سال 1984 و Jenson و Domingue در سال 1988 روشهايي را براي پر كردن فرو رفتگيها و پستي‌هاي DEMها به منظور تعيين جهت جريان و تجمع آن ارائه دادند كه اين امر منجر به تعيين اتوماتيك يك حوزه آبخيز و شبكة زهكشي آن شد. متأسفانه استفاده از مدل ارتفاع رقومي يا DEM براي آناليز هيدروليكي رودخانه‌ها چندان مناسب نمي‌باشد، چرا كه اين مدل در توصيف عوارض پيچيده بصورت ضعيفي عمل مي‌كند. از اين رو براي مدل كردن هيدروليكي مجاري رودخانه‌ها مدل شبكه نامنظم مثلثي يا TIN پيشنهاد شد. مدل TIN داراي يك ساختار شبكه‌اي مثلثي است كه مختصات تك‌تك رئوس مثلثهاي آن (x,y,z) مشخص بوده و به اين نحو توپوگرافي زمين را نمايش مي‌دهد. اين مدل به خاطر ساختار منحصر به فردش قادر است كه تمامي جزئيات عوارض را چه در مكانهاي با عوارض پيچيده و متراكم مانند رودخانه‌ها و چه در مكانهايي با عوارض اندك و كم تراكم مانند شيب ملايم دشتها، به خوبي نمايش دهد.

در سال 1991 آقايان Djokic و Maidement از مدل TIN براي مدل كردن زهكشي سيلاب در يك محيطي شهري استفاده نمودند. ايشان در پي تحقيقات ديگري در اين زمينه، بيان داشتند كه استفاده از مدل TIN براي تعيين پارامترهاي تخمين جريان و دبي طراحي بسيار مفيد و مؤثر مي‌باشد. با توسعه روزافزون نرم‌افزارهاي GIS و تنكيكهاي دورسنجي امكان مدل شدن پديدة سيلاب چه در محل شكيل‌گيري آن يعني حوزه آبخيز و چه در محل جريان و پخش آن يعني رودخانه و سيلابدشت آن، بصورت دقيق‌تر فراهم شده است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

امروزه با توجه به اینکه در ادارات خدمات شهری نیاز به جمع آوری و تجزیه و تحلیل حجم زیادی از اطلاعات با توجه به موقعیت جغرافیایی آن مناطق وجود دارد بنابراین استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی  GIS  در این ادارات امری اجتناب ناپذیر است و باعث سرعت بخشیدن به انجام خدمات می شود . این جزوه شامل اطلاعاتی در زمینه  GIS و آشنایی مختصری با نرم افزار Arc GIS است و در انتها توضیحاتی درباره نقشه های مورد استفاده در امور آب و فاضلاب و علایم نمادین اتصالات و شیرآلات ارائه شده است .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب