مرجع تخصصی آب و فاضلاب

ساركوسيستيس :

به يك جنس از تك ياخته هاي انگلي در خانواده Sarcocystidae اطلاق ميشود .

ساركوسيستوز :

‌به بيماري و اثرات حاصل از ساركوسيست، ساركوسيستوز گويند.

ساركوسيستين :

به سم حاصل از ساركوسيست گفته مي شود .

ساركوسيستوز يك بيماري تك ياخته ايي اغلب پستانداران (بخصوص علفخواران) ، پرندگان ، سگ ، انسان ، گوشتخواران وحشي ، جوندگان و خزندگان مي باشد كه توأم با يك تهاجم كيستي به اغلب بافتهاي بدن بخصوص تهاجم به عضلات مخطط و بافتهاي عصبي مي باشد و در حالاتي نيز باعث علائم باليني شديد و مرگ مي شود .

تاريخچه :

در گذشته فکر می کردند که سارکوسيستوز از اهميت چندانی برخوردار نمی باشد ولی با گذشت و مرور زمان به اين نتيجه رسيده اند که می تواند منجر به انسفاليت ،بيماری عمومی و حتی سقط بشود. در سال 1843 ميلادی اولين بار شخصی بنام Miescher سارکوسيست را در موش شناسايی کرد وبه همين خاطر آنها را کيسه،توبول و يا اجسامMiescher ناميدند .تا سال 1972 ميلادی راز منشا ئ آلودگی و اهميت سارکوسيست باقی ماند و در اين سال Heydorn و Rommel و در سال 1974 نيز Fayer و Johnson و در سال 1976 ميلادی Ruzi و Frenkel کيستهای انگلی در عضلات ميزبانهای واسط و همچنين مراحل آنها را در داخل بدن ميزبان نهايی نشان دادند و اعلام کردند که چرخه زندگی آنها شبيه چرخه زندگی توکسوپلاسما می باشد و از نظر طبقه بندی آنها را در کلاس sporozoasida و خانواده Sarcosystidae قرار داده اند و امروزه از نظر بازرسی گوشت جزو تک ياخته های آسيب رسان(پاتوژن) می باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اتيولوژي:
عامل بيماري ، باكتري از نوع اسپيروكت ، به نام لپتوسپيرا بوده كه در يك تقسيم بندي كلي به دو گروه بيماريزا و غير بيماريزا تقسيم بندي مي شوند .
طبقه بندي اسپيروكتهاي لپتوسپيرا ، طي ساليان متمادي دچار تغييرات فراوان شده است و در شرايط موجود طبقه بندي لپتوسپيراها بر دو اساس صورت مي پذيرد :

 
ـ بر اساس نوع آنتي ژنهاي آگلوتينان
در اين روش 23 ( SEROGROUP ) شناسايي گرديده كه بيش از 250 ( SEROVAR ) در ميان آنها طبقه بندي مي گردند .
ـ بر اساس مطالعات زنجيره DNA
در اين روش 8 ( GENOMOSPECIES ) شناسايي گرديــده كه حـدود 250 ( SEROVAR ) در ميان آن طبقه بندي مي گردند .

اپيدميولوژي:
از مهمترين عوامل مؤثر در بقاي لپتوسپيرا در طبيعت و انتقال آن به حيوانات مي توان به موارد زير اشاره نمود :
شرايط محيطي

ـ ميكــروارگانيزم در PH كمتر از 6 يا بيشتر از 8 قادر به ادامه حيات نمي باشد .
ـ ميكــروارگانيزم در درجه حرارت بالاتر از 42 درجه سانتيگراد از بين مي رود ولي در مقابل سرما و انجماد نسبتاً مقاوم است .
ـ ميكــروارگانيزم در آبهاي سطحي ، براي مــــدت طولاني زنده باقي مي ماند و مدت حيات باكتري در آبهاي راكد به مراتب بيشتر از حيات آن در آبهاي جاري است .
ـ موارد بيماري معمولاً در فصولي از سال كه از ميزان بارندگي بيشتري برخوردار است ، افزايش مي يابد .همچنين موارد بيماري در مناطق گرم و مرطوب بيش از ساير مناطق مي باشد .
ميزبانها و ناقلين

ميزبان تصادفي ( اتفاقي ) :
به گروهي از حيوانات اتلاق مي شود كه پس از آلودگي به لپتوسپيرا ، به فرم كلينيكي بيماري مبتلا گرديده ولي بهبودي مي يابند و ميكروارگانيزم را براي مدت زمان كوتاه ( پس از بروز علائم و بهبودي ) منتشر مي سازند .

ميزبان نگهدارنده ( ناقل ـ مخزن ) :
به گروهي از حيوانات اتلاق مي شود كه پس از آلودگي به لپتوسپيرا ، به فرم كلينيكي بيماري مبتلا نشده ، بلكه بيماري در آنها به فرم مزمن تبديل گرديده و به عنوان ناقل ( CARRIER ) ميكروارگانيزم را براي مدتهاي طولاني منتشر مي سازند .

نكته مهم
برخي از حيوانات ممكن است براي يك سرووار به عنوان ميزبان تصادفي عمل نموده و براي سرووار ديگر به عنوان مخزن و ناقل ميكروارگانيزم مطرح باشند .

ـ عفونت لپتوسپيرايي در تعداد كثيري از گونه هاي مختلف پستانداران و برخي از خزندگان ايجاد مي شود .
ـ سرووارهاي مختلف لپتوسپيرا داراي يك ارتباط منحصر با گونه هاي خاصي از حيوانات مي باشند و بسيار محتمل است كه هر گونه شناخته شده از جوندگان ، جانوران كيسه دار ، پستانداران ، پستاندارن دريايي به عنوان ناقل و منتشر كننده حداقل يك سرووار لپتوسپيرا مطرح باشند .
ـ ناقل بسياري از انواع مختلف سرووارهاي لپتوسپيرا ، انواع مختلف جوندگان مي باشند .
ـ سرووارهاي مختلف لپتــوسپيرا از انـواع حيوانات اهلي نظير گاو ، گوسفند ، بز واسب جدا گرديده است و حيوانات اهلي به عنوان ميزبان تصادفي يا مخازن سرووارهاي مختلف لپتوسپيرا مطرح مي باشند .
ـ سرووارهاي مختلف لپتوسپيرا از انواع مختلف حيوانات وحشي ( نظير گراز ، شغال ، موش صحرايي ، آهو و … جدا گرديده و برخي از آنها نظير راسو ناقل سرووارهاي مشخصي از لپتوسپيرا مي باشند . با اينوجود نقش حيوانات وحشي در انتقال ميكروارگانيزم به حيوانات اهلي ناشناخته باقي مانده است .

منبع آلودگي:
مهمترين منبع آلودگي ، حيوانات مبتلا به لپتوسپيروز مي باشند . اين قبيل حيوانات ( بدون در نظر داشتن بروز يا عدم بروز علائم باليني ) ، از طريق ادرار ، جنين سقط شده و ترشحات رحمي آلوده ، سبب انتشار لپتوسپيرا در مراتع ، آبگيرها ، انبار خوراك دام و آبشخوارها و … مي گردند . شير حيوانات مبتلا و همچنين اسپرم ، در مراحل خاصي از بيماري ، در هر گونه حيواني از منابع انتشار آلودگي بشمار مي روند .
روش انتقال بيماري:
باكتري ، معمـولاً از طريــق مسيرهاي ياد شــده در زير به ميزبان منتقل مي گردد :
ـ جراحات موجود بر روي پوست و بافت مخاطي
ـ ملتحمه
ـ استنشاق ذرات آلوده ( بويژه ذرات آلوده شده بوسيله ادرار حاوي جرم )
ـ مصرف مـواد خشبي آلوده به جرم ( كه باعث ايجاد جراحت در دهان مي گردند . )
ـ انتقال بيماري از طريق جفت به جنين
ـ انتقال به حيوانات شيرخوار از طريق شير آلوده و حاوي جرم
ـ انتقال جرم بوسيله اسپرم آلوده ، به حيوانات دريافت كننده اسپرم
ايجاد كانونهاي آندميك بيماري به موارد زير وابسته است :
ـ موجود بودن سرووار خاص در محيط
ـ فراهم بودن و وجود ميزبان ناقل مناسب ( براي سرووار موجود )
ـ وجود زيستگاه و بوم مناسب براي زندگي ميزبان
پاتوژنز

ـ لپتوسپيروز به فرمهاي مختلف باليني نظير فرم حاد ، تحت حاد ، مزمن و نيز فرم فاقد علائم باليني تظاهر مي يابد و بيماريزايي آن به دليل برخي از خصوصيات ميكروارگانيزم به شرح زير مي باشد :
ـ توليد هموليزين توسط ميكروارگانيزم سبب هموليز وسيع داخل عروقي گرديده و باعث هموگلوبينوري مي شود .
ـ تخريب ديواره سلولي عروق و ايجاد پتشي گسترده
ـ تخريب عروق كليوي و هموليز شديد داخل عروقي ، آنوكسي آنميك و نفروز هموگلوبينوريك
ـ تجمع باكتري در پارانشيم كليه و ايجاد نفريت و دفع جرم از طريق ادرار
ـ مرگ حيوان به دليل سپتي سمي ، آنمي هموليتيك و اورمي
ـ سقط جنين ( چند هفته پس از سپتي سمي ) به دليل ضايعات ايجاد شده در جنين
ـ انسفاليت به دليل تجمع باكتري در سيستم اعصاب مركزي

علائم باليني :

ـ گاو :
لپتوسپيروز در گاو به فرم حاد ، تحت حاد و مزمن مشاهده مي گردد .
علائم فرم حاد عبارتند از :
تب ( 5/41 ـ 5/40 درجه سانتيگراد ) ، بي اشتهايي ، ايجاد پتشي در مخاطات ، دپرسيون ، زردي و رنگ پريدگي مخاطات ، ديسپنه ، كاهش شير همراه با مشاهده لخته هاي خون در آن ، قطع كامل شير و شل شدگي و نرمي پستان ، تورم پستان ، سينوويت و لنگش شديد ، مرگ و مير به ميزان 5 درصد ، سقط جنين به ميزان 30 درصد .
علائم فرم تحت حاد بيماري مشابه با فرم حاد ولي خفيفتر از آن است و ممكن است همه علائم در يك دام مشاهده نگردد . در فرم مزمن بيماري به استثناي سقط جنين ( كه در گله ممكن است فراگير شود ) علائم قابل توجه ديگري مشاهده نمي شود .


ـ گوسفند و بز :
بيماري در گوسفند و بز كمتر اتفاق مي افتد و علائم قابل توجه آن شامل ديسپنه ، همـوگلوبينوري ، زردي و رنگ پريدگي مخاطات ، قطع توليد شير ، سقط جنين و مرگ پس از گذشت حدود 12 ساعت از بروز علائم حاد بيماري مي باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

در طبقه‌بندی جانوران که در آغاز قرن نوزدهم انجام گرفت، تمام جانورانی که دارای بدنی دراز و فاقد ضمائم واضح بودند به کرمها موسوم شدند. کرمها به یونانی Helmenthes و به لاتین Vermes نام دارند. این جانوران به علت داشتن یک انتهای قدامی یا سر که دارای اندامهای حسی است و به قصد برخورد و روبروشدن با محیط بطرف جلو حرکت می‌کند و یک انتهای خلفی یا دم ، با اسفنجها ، مرجانها و شانه‌داران اختلاف و تمایز دارند.

این جانوران می‌توانند روی سطح شکمی که رو به پایین و در برابر زمین واقع است گردش کنند و یا بی‌حرکت بمانند. کرمها تقارن دو جانبی دارند. عده‌ای از آنها زندگی آزاد داشته و محل زندگیشان متفاوت است و عده‌ای دیگر زندگی انگلی دارند و در بدن گیاهان ، جانوران و حتی انسان به سر می‌برند و اغلب مولد امراض خطرناکی برای آنها هستند.
کرمهای پهن
پست‌ترین کرمها ، کرمهای پهن یا پلات هلمنت‌ها می‌باشند که بدنهای نازک و نرم دارند. عده کمی از آنها آزادند و بیشتر آنها به حالت انگل هستند. این کرمها از 3 رده تورکیان ، بادکشداران ، و نواریان تشکیل شده‌اند.
رده تورکیان
رده تورکیان یا کرمهای پهن آزادانه اکثرا در آب شیرین یا شور و یا جاهای مرطوب به سر می‌برند. پلانارین‌ها جز این رده هستند، که در آبهای سرد و دایمی به کنده‌ها و تیرهای معلق در آب آویزانند و از نور فراری هستند. این کرمها هرمافرودیت هستند، یعنی هر دو دستگاه نر و ماده را دارا هستند. بدنشان فاقد کوتیکول است.
رده بادکشداران
رده بادکشداران یا کپلکها که انگلهای داخلی یا خارجی هستند، بدنشان از کوتیکول پوشیده شده است. فاقد قطعه یا بند هستند. این جانوران دارای بادکشها و قلابهایی برای چسبیدن به بدن میزبان هستند. دارای مرحله لاروی و بلوغ هستند و مرحله لاروی را معمولا در بدن یک نرم‌تن شکمپا به سر می‌برند. تعداد تخمهایی که تولید می‌کنند، فوق العاده زیاد است. فاسیولاهپاتیکا کرم معمولی کبد گوسفند) است که در مرحله بلوغ در مجاری صفراوی به سر می‌برد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

چکیده‌
شناسایی‌ طیف‌ وسیعی‌ از بیماری‌های‌ زایش‌، کنترل‌ کیفیت‌ میکروبی‌ آب‌ را از منابع‌ تامین‌ تا مبادی‌ مصرف‌ ضرورت‌ بخشیده‌ است‌. جست‌ و جو برای‌ یافتن‌ میکروارگانیسمی‌ که‌ بتواند نشانگر حضورعامل‌های‌ بیماریزا در آب‌ باشد، دلیل‌ تعدد و دشواری‌ کشت‌ انواع‌ گوناگون‌ عامل‌های‌ میکروبی‌ بیماریزا ضرورتی‌  است‌ که‌ از آغازین‌ سال‌های‌ قرن‌ نوزدهم‌ مورد توجه‌ بوده‌ است‌. دراین‌ مقاله‌ رویکردهای‌ نوین‌ میکروبیولوژی‌ آب‌، بویژه‌ شاخص‌های‌ میکروبی‌ کیفیت‌ میکروبی‌ مورد بحث‌ قرار گرفته‌ و سعی‌ شده‌ است‌ تا محدودیت‌ها و کاربری‌ هر یک‌ از آنها به‌ اختصار بیان‌ شود.

مقدمه‌
شناخت‌ ترکیب‌ها، مواد و موجودات‌ زنده‌یی‌ که‌ می‌توانند همراه‌ آب‌ از مکانی‌ به‌ مکان‌ دیگر منتقل‌ شوند، همراه‌ با آگاهی‌ از تاثیرگذاری‌ آن‌ها بر کاربری‌های‌ گوناگون‌ آب‌، به‌ ویژه‌ بر سلامت‌ انسان‌، رویکرد ویژه‌ و مهم‌ کنترل‌ کیفیت‌ را در میان‌ علوم‌ و شاخه‌های‌ متعدد مهندسی‌ آب‌ ایجاد کرده‌ است‌.
در کنترل‌ کیفیت‌، فرمول‌ عمومی‌ آب‌ به‌ صورت‌ کلی‌ X+O٢H تعریف‌ می‌شود که‌ در آن‌ X نمایانگر اجزای‌ فیزیکی‌، شیمیایی‌ و میکروبی‌ همراه‌ آب‌ است‌ که‌ بر حسب‌ نوع‌ و مقدار اجزای‌ تشکیل‌دهنده‌، هر یک‌ قادر به‌ تاثیرگذاری‌ بر بهبود کیفیت‌ و افزایش‌ مقبولیت‌ آب‌ و یا تهدید سلامت‌ و محدود ساختن‌ کاربری‌ آن‌  هستند. آلودگی‌ آب‌ به‌ یک‌ معنا تغییر عامل‌های‌ تعیین‌ کننده‌ی‌ کیفیت‌ آب‌ به‌ مقادیر بیش‌ از حدود تعیین‌ شده‌ در کاربری‌ تعریف‌ شده‌ی‌ آب‌ است‌. Martin (١٩٩٠)Holdgate آلودگی‌ را در مفهوم‌ عام‌ آن‌ چنین‌ تعریف‌ کرده‌ است‌ : "مواد و یا انرژی‌ ناشی‌ از فعالیت‌های‌ انسانی‌ یا رخدادهای‌ طبیعی‌ که‌ برای‌ انسان‌ و دیگر موجودات‌ زنده‌ زیان‌آور بوده‌، سبب‌ تداخل‌ در اکوسیستم‌ و تخریب‌ اموال‌ و دارایی‌ها شده‌ و یا در استفاده‌های‌ مجاز (قانونی‌) از محیط وقفه‌ ایجاد کند."

اپیدمی‌ یا وقوع‌ موارد بیش‌ از حد انتظار یک‌ عارضه‌ در جامعه‌، به‌ افزایش‌ میزان‌ بروز عارضه‌ در سه‌ سال‌ گذشته‌ با توجه‌ به‌ نوع‌ و تعداد موارد گزارش‌ شده‌ی‌
بیماری‌ اطلاق‌ می‌شود. بر پایه‌ی‌ این‌ تعریف‌، مشاهده‌ی‌ حتی‌ یک‌ مورد بیماری‌ وبا در یک‌ منطقه‌ی‌ پاک‌ و غیرآلوده‌ ممکن‌ است‌ اپیدمی‌ تلقی‌ گردد و حال‌ آن‌ که‌ اعلام‌ موارد زیادی‌ از ابتلای‌ افراد به‌ سرماخوردگی‌ و یا اسهال‌ در هنگام‌ تغییر فصل‌، وضعیتی‌ عادی‌ باشد.
اصل‌ اساسی‌ در بررسی‌ اپیدمی‌ بیماری‌های‌ زایش‌ از آب‌ و متهم‌ ساختن‌ آن‌ به‌ شیوع‌ بیماری‌ در جامعه‌، توجه‌ به‌ شرط فراگیر بودن‌ بیماری‌ است‌. در مورد
بیماری‌های‌ زایش‌ از آب‌، شرط فراگیر بودن‌ به‌ صورت‌ زیر تعریف‌می‌شود : "هر گاه‌ توزیع‌ آماری‌ [میانگین‌ (m) و انحراف‌ معیار (d)] یک‌ بیماری‌ زایش‌ از آب‌ در یک‌ بازه‌ی‌ زمانی‌ مشخص‌ باشد، زمانی‌ آب‌ عامل‌ شیوع‌ بیماری‌ خواهد بود که‌ تعداد مبتلایان‌ به‌ آن‌، در همان‌ بازه‌ی‌ زمانی‌، از d٣+m بیشتر باشد."
سابقه‌ی‌ جست‌ و جوی‌ میکروب‌ها در آب‌  از سال‌ ١٧٧٤ و در پی‌ اثبات‌ ارتباط شیوع‌ بیماری‌های‌ وبا و حصبه‌ با آب‌، تلاش‌ برای‌ شناسایی‌ و تعیین‌ مقدار عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌ آغاز شد; اما در عمل‌ به‌رغم‌ تمهیدهای‌ بسیار، جست‌ و جو و شمارش‌ عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌، به‌ عنوان‌ آزمون‌های‌ رایج‌ و روزانه‌، به‌ دلیل‌ تعداد اندک‌ عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌ و در نتیجه‌ نیاز به‌ برداشت‌ حجم‌ زیاد نمونه‌، طول‌ عمر به‌ نسبت‌ کوتاه‌  عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌ و الزام‌ به‌ تکرار مونه‌برداری‌ و آزمون‌ در حداقل‌ زمان‌، نیاز به‌ تجهیزات‌ ویژه‌ و کارکنان‌ مجرب‌ و گستردگی‌ عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌ به‌ شکست‌ انجامید. از این‌ رو پژوهشگران‌ به‌ جست‌ و جوی‌ یافتن‌ میکروارگانیسمی‌ برآمدند که‌ بتواند ضمن‌ برخورداری‌ از ویژگی‌های‌ باکتری‌های‌ مدفوعی‌ و یا دارا بودن‌ منشا گوارشی‌ (پنجره‌ی‌ ١)،  نشانگر حضور عامل‌های‌ بیماری‌زا در آب‌ باشد. سرانجام‌ گروه‌ کلیفرم‌ها که‌ اغلب‌ و نه‌ تمامی‌ ویژگی‌های‌ باکتری‌ شاخص‌ (پنجره‌ی‌ ٢) را دارد، به‌ عنوان‌  مشخصه‌ی‌ آلودگی‌ آب‌ به‌ مدفوع‌ حیوانات‌ خونگرم‌ برگزیده‌ شد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بعضی از باکتریها ماده لزجی از خود ترشح می کنند که خارج از سلول و پیرامون آن جمع می شود و دیواره سلولی را می پوشاند . این لایه کپسول نامیده می شود که ضخامتهای متفاوت و چسبندگی متغیر دارد. اندازه کپسول به محیط کشت میکروبی بستگی دارد و همچنین باکتریهای بیماریزا ، در بین باکتریهای تولید کننده کپسول ، کپسولهای بزرگتری دارند. جنس این کپسول از پلی ساکارید است که در آب محلول و غیر یونی است .

کاربرد کپسول در باکتریها :

کپسول بعنوان یک سد اسمزی بین باکتری و محیط اطراف آن عمل می کند و در واقع  نقش حفاظتی دارد. کپسول مانع از عمل بیگانه خواری گلبولهای سفید می شود همچنین بعنوان مخزن ذخیره مواد غذایی یا دفع مواد زائد هم می تواند عمل کند.

در تعدادی از باکتریهای بیماریزا ، وجود کپسول شدت بیماریزایی و عفونت زایی را افزایش می دهد و ممکن است حتی این بیماریزایی به وجود کپسول بستگی داشته باشد . مثلا در استرپتوکوکوس پنومونیا اگر توانایی تولید کپسول در باکتری از بین برود این باکتری غیر بیماریزا می شود.

در عمل رنگ آمیزی شرط رنگ گیری یک سلول یونی بودن آن می باشد یعنی وقتی سلول حالت یونی داشته باشد هنگام رنگ آمیزی بین نواحی یونیزه سطح سلول و اجزای یونیزه مولکولهای رنگ پیوند بوجود می آید . در نتیجه بین بارهای مخالف موجود در سطح سلول و مولکولهای رنگ پیوند یونی تشکیل می شود و باکتری رنگ می گیرد . اما چون کپسول را بعلت غیر یونی بودن آن نمی توان رنگ آمیزی کرد در نتیجه برای دیدن آن در زیر میکروسکوپ ، زمینه باکتری رنگ آمیزی می شود و در نتیجه امکان دیدن کپسول باکتری که بصورت بیرنگ ظاهر می شود ، فراهم می شود. این روش را رنگ آمیزی منفی می نامند.


در این روش رنگ آمیزی برای تثبیت گسترش از حرارت استفاده نمی شود . چون در اثر حرارت ، باکتری در داخل کپسول از شکل طبیعی خود خارج می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

دياتوميت ها، سنگ هاي رسوبي متشكل از ذرات ريز و بي شكل سيليسي مي باشند كه در اثر مكانيزم تجمع پوسته يا اسكلت هاي فسيل شده جلبك ها و گياهان و جانوران ميكروسكوپي و تك سلولي به نام دياتومه تشكيل شده است، اطلاق مي شود.
از نظر واژه شناسي، الفاظ دياتوميت يا خاكهاي دياتوميتي و كيزلور همگي كاربرد داشته و شناخته شده هستند. مولر نيز نوعي خاك دياتوميتي است كه داراي رسهاي پلاستيك مي‌باشد. واژه تريپولي اغلب مترادف دياتوميت به كار مي‌رود ولي در واقع تريپولي نوعي رسوبات سيليكاتي بسيار ريز دانه است كه به عنوان ساينده كاربرد دارد و منشا و بقاياي گياهي را ندارد. در مناطقي در ليبي و الجزاير (در نزديكي بندر تريپولي) به اشتباه به دياتوميت تريپولي گفته مي‌شود. همچنين به ندرت واژه ميرشام نيز براي توصيف دياتوميت استفاده شده كه در حقيقت مير شام نوعي رس است كه اصلاً منشا فسيلي دارد.
از نقطه نظر زمين شناسي اقتصادي، واژه دياتوميت به رسوباني از تجمع اسكلت سيليسي دياتومه‌ها اطلاق مي‌شود كه ضخامت كافي جهت استفاده داشته باشند و بيشتر در كمربندهاي افيوليتي رخنمون دارند.واژه‌هاي ديگري كه به تجمع بقاياي دياتومه‌هاي داراي ناخالصي بيشتر هستند اطلاق مي‌شود عبارتند از: دياتوميت رس دار، رس دياتوميت دار و يا خاك دياتوميتي.
از نظر زمين شناسي و يا تجاري، واژه دياتوميت به تجمع رسوبات تجمعي تقريباً خالص از اسكلت موجودات ريزي به نام دياتومه اطلاق مي‌شود.
دياتومه ها موجودات تك سلولي بسيار ريزي هستند كه متعلق به خانواده جلبك‌هاي دريائي باسيلاريوفيس (طلائي- قهوه اي) هستند. سلولهاي زنده دياتومه ها با پوشش نازك و ژل مانندي كه اغلب رنگي قهوه‌اي دارد، پوشيده شده اند. تمركز بسيار زياد دياتومه‌ها در آبهاي ساحلي به عنوان يك آلاينده آب عمل مي‌كند و در بعضي موارد باعث توليد اسيد داميك مي‌شود كه اسيدي سمي است و بر سيستم عصبي جانوران اثر سوء داشته و مي‌تواند باعث مرگ آنها نيز بشود. رسوبات دياتوميتي معمولاً ريزدانه بوده و عمدتاً از سيليس بي شكل اپالي تشكيل شده است. همراه سيليس معمولاً مقدار كمي مواد آلي، رس و ندرتاً رسوبات آتشفشاني نيز وجود دارد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آندوسپورهای (هاگهای) باکتریایی ، ساختارهای کروی و یا بیضی شکل کوچکی هستند که نسبت به دمای بالا ، تشعشع و وجود مواد شیمیایی از قبیل ضد عفونی کننده ها بسیار مقاوم هستند.

هاگها به شکل درون سلولی توسط برخی از باسیلها تولید می شوند به همین دلیل به آنها آندوسپور می گویند. آندوسپورها از سلولهای مولد کوچکترند و مشخصات متفاوتی دارند که قابل توجه تر از همه مقاومت زیاد آنها نسبت به شرایط نامساعد است .

هاگ (اسپور) بخشی ازچرخه زندگی بعضی از جنسها باکتریها می باشد و در واقع هاگ یک مرحله خفته یا غیر فعال از زندگی باکتری است . هاگزایی در باکتریها بر خلاف آنچه در بعضی گیاهان عالی دیده می شود ، نوعی تکثیر تولید مثلی نیست. زیرا هر باکتری فقط یک هاگ تولید می کند و هر هاگ به نوبه خود به یک سلول رویشی (باکتری فعال) تبدیل می شود. بنابراین در گونه های مولد هاگ مانند سایر گونه های باکتریایی تکثیر از طریق تقسیم دوتایی باکتری انجام می شود.

وجود هاگ در کشت باکتریها برای تشخیص و تفکیک آنها اهمیت دارد ، زیرا تشکیل هاگ اساسا محدود با باکتریهای گرم مثبت میله ای شکل در دو جنس باسیلوسها و کلستریدیومها است .

اندازه و محل قرار گرفتن هاگ در داخل باکتری نیز برای تشخیص ارگانیسمها اهمیت دارد مثلا هاگها می توانند در مرکز ، نزدیک به انتها و یا در انتهای یاخته قرار بگیرد. قطر هاگ می تواند بزرگتر و یا کوچکتر از خود باکتری باشد . اگرهاگ قطر بیشتری نسبت به یاخته رویشی داشته باشد موجب تورم یا بزرگی و تغییر شکل باکتری می شود.

تعدادی از باسیلهای هاگزا از عوامل مولد بیماری هستند . کلستریدیومهای بی هوازی از مشهورترین آنها هستند. کلستریدیوم بوتولینوم موجب مسمومیت غذایی (بوتولیسم) کشنده می شود. کلستریدیوم پرفرنجنز مولد قانقاریای گازی (شاربن علامتی) و کستریدیوم تتانی مولد کزاز(تتانوس) است . تمام این کلستریدیومهای اسپورزا اگزوتوکسینهای (سم خارجی)قوی تولید می کنند که اغلب کشنده هستند.

قویترین اگزوتوکسین توسط کلستریدیوم بوتولینوم تولید می شود. مصرف مقدار بسیار کم از ماده غدایی دارای سم بوتولیسم معمولا موجب مرگ می شود. یک شیشه کوچک نوشابه حاوی سم بوتولیسم برای کشتن تمام مردم کره زمین کافی است .

هاگهای کلستریدیوم پرفرنجنز و کلستریدیوم تتانی در خاک و بنابراین در مواد کثیف و غذا وجود دارند. در هر دو بیماری هاگها توسط خاک و یا مواد خاک آلود داخل زخم می شوند. اگزوتوکسین قانقاریای گازی و کزاز در مقایسه با بوتولیسم کندتر عمل می کند بنابراین از طریق تلقیح آنتی توکسین می توان آنها را خنثی کرد. به دنبال خنثی سازی برای کشتن باکتریهای مولد توکسین از آنتی بیوتیک استفاده می شود و بافتهای آسیب دیده را قطع می کنند تا شریاط بی هوازی از بین برود. در واقع معالجه بموقع موجب نجات از مسمومیت ناشی از این دو باکتری می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

رنگ آمیزی زیل نلسون :
مایکوباکتریوم ها به دلیل داشتن پوشش مومی شکل در اطرافشان به راحتی بوسیله ی اسید  بی رنگ نمی شوند و در مقابل رنگ بری اسید الکل از خود مقاومت نشان می دهند .
به این دلیل آن ها را باسیل های اسید فست نیز می خوانند . در این روش رنگ آمیزی از رنگ اولیه ی کربول فوشین یا فوشین فنیله به همراه حرارت استفاده می شود . رنگ بر اسید الکل 3 درصد و رنگ متضاد  ٍ متیلن بلو یا مالاشیت گرین می باشد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب