مرجع تخصصی آب و فاضلاب

میکروسکوپ الکترونی (electron microscope)

قدرت جداسازی میکروسکوپ الکترونی از میکروسکوپ نوری بهتر است به این معنی که با میکروسکوپ الکترونی اجزای کوچکتری را می توان دید. قبلا گفته شد حد تفکیک (R) به طول موج نوری بستگی دارد که به نمونه می تابد. در حقیقت بین این دو رابطه مستقیمی وجود دارد یعنی هر چقدر طول موج تابشی کوچکتر باشد ،R نیز کوچکتر و قدرت جداسازی بیشتر است. در میکروسکوپ الکترونی بجای استفاده از نور مرئی از امواج الکترون ها استفاده می شود. در شرایط مناسب طول موج الکترون ها به nm ۰/۰۰۵ می رسد. در این طول موج بهترین R ممکن حدود nm ۰/۰۰۲ است. در عمل به علت محدودیت های دیگر ، قدرت جداسازی میکروسکوپ های الکترونی هیچ وقت به این خوبی نیست.حد تفکیک با میکروسکوپ الکترونی برای ملکول های تخلیص شده ی زیستی ، حدودنانومتر  ۰/۱ و برای سلول ها نانومتر۲ است که دست کم 100 برابر بهتر از بهترین میکروسکوپ های نوری است.

دو نوع میکروسکوپ الکترونی به نام میکروسکوپ الکترونی گذاره و میکروسکوپ الکترونی نگاره وجود دارد.

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

رنگ آمیزی گرم : GRAM STAIN

این روش رنگ آمیزی یکی از مهمترین ومتداولترین روشهای رنگ آمیزی درباکتری شناسی است که اولین بار توسط کریسین گرم ابداع شد . دراین رنگ آمیزی باکتریها بر مبنای رنگ باکتری پس ازرنگ آمیزی به دودسته گرم مثبت وگرم منفی تقسیم می شوند . رنگ باکتری پس ازرنگ آمیزی به توانایی حفظ رنگ اول وبه عبارتی به ساختمان دیواره سلولی باکتری بستگی دارد . دررنگ آمیزی گرم باکتریهای گرم مثبت پس ازرنگ آمیزی به رنگ بنفش وباکتری های گرم منفی به      رنگ قرمز مشاهده می شود

مکانیسم :

1- رنگ کریستال ویوله رابه مدت 30تا45 ثانیه برروی گسترش ریخته درنتیجه همه باکتری ها بهرنگ بنفش درخواهد درآمد

2- پس از شستشو گسترش با آب به مدت 30تا45 ثانیه بالوگل می پوشانند لوگل باکریستال ویوله ترکیب شده وایجاد کمپلکس های بزرگی می نمایید که باعث تثبیت رنگ کریستال ویوله درداخل دیواره سلولی باکتری می شود . پس ازاین مرحله نیزکماکان همه باکتریها به رنگ بنفش مشاهده می شوند .

مرحله رنگ زدایی مهمترین مرحله رنگ آمیزی است دراین مرحله پس از شستشو لام با آب لام به مدت 15 تا20 ثانیه در معرض موادرنگ زدا مانند الکل استون قرار می گیرد سپس با آب مورد شستشو قرار می گیرد  . درباکتریهای گرم منفی که دارای لایه های پپتیدو گلیکان محدود وغشای خارجی غنی از چربی هستند این حلال باعث حذف این لایه ها وغشا می گردد وباکتری رنگ مراحل قبل راازدست می دهد . ولی درباکتریهای گرم مثبت به علت تعداد زیاد لایه های پپتیدوگلیکان وعدم وجود لیپید فراوان در غشا رنگ مرحله قبل ازغشا خارج نمی شود .درنتیجه پس ازاین مرحله باکتریهای گرم منفی بی رنگ ولی باکتریهای گرم مثبت کماکان بنفش باقی خواهند ماند .

4- در انتها سطح گسترش راباسافرانین یا فوشین (قرمز رنگ) به مدت 30 تا45 ثانیه می پوشانیم سپس باآب شستشو داده و پس از خشک شدن بامیکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد . دراین مرحله باکتریهای بی رنگ به رنگ قرمز درمی آیند وباکتری های بنفش بدون تغییر رنگ باقی می مانند .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه

در سال 1949 دو دانشمند به نام بار و برتروم مشاهده نمودند سلول های عصبی در گربه های ماده دارای یک جسم رنگ پذیر و متراکم و تیره رنگی است در صورتی است که این جسم متراکم در گربه های نر وجود ندارد و به این جسم جسم بار گفته شداسم دیگر آن بار بادی می باشد در سال 1959 داشمندی به نام ohino  مطالعات بیشتری انجام دادو مطالعات خود را بروی انسان نیز انجام داد از سلول های مخاط دهانی و ای تلیوم و مایع آمینیوتیک انسان استفاده کرد مشاهده کرد در سلول های سوماتیک خانم ها به میزان یک عدد وجود دارد ولی اقایان ندارداو ریخت کرو موزوم های مختلف را بررسی کرد و فرمولی را بدست آورد  b=N-1      جسم میله ای کروی محدب دنباله دار به طول یک میکرو متر

جسم بار: كروموزومX ی را می توان در سلول های ماده كه تقسیم نمی شوند ، مشاهده كرد به صورت توده ای تیره به غشاء هسته سلول چسبیده است و كروماتین جنسی و جسم بار خوانده می شود. جسم بار یكی از كروموزوم های X است كه به طور غیر فعال در كنار هسته معمولی قرار دارد. تعداد كروماتین جنسی برابر تعداد كروموزوم X جنسی موجود در سلول های nx-۱ است

 

كروماتين جنسي (جسم بار) : در اكثر سلول هاي اينترفازي زنان سالم ، جسم كوچك و رنگ پذيري در مجاورت غشاي هسته وجود دارد كه در اصطلاح سيتولوژي به آن كروماتين جنسي يا به نام كاشف آن جسم Barr مي گويند. تحقيقات بعدي ثابت كردند كه جسم بار غير از يكي از دو كروموزوم جنسي X چيز ديگري نيست . بنابراين در زناني كه تنها يك كروموزوم جنسي دارند و در مردان طبيعي كه يك كروموزوم X وجود دارد ، جسم بار ديده نمي شود.بنابراين در زنان مبتلا به سيندرم ترنر(XO ) كروماتين جنسي نيست و يا در زنان با وضعيت كروموزومي XXX دو كروماتين جنسي ديده مي شود . جالب آن كه مردان با فرمول كروموزومي XXY (كلاين فلتر) نيز يك كروماتين جنسي دارند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تحقیقات و بررسیهائیکه در اکثر  نقاط  دنیا به عمل آمده  نشان  می دهد  که عوامل عفونتهای دستگاه ادراری زنان بیشتر آنتروباکتریاسه ها بوده و اکثر اعضای این خانواده از قبیل E.coli  وآنتروباکتر ازعفونتهای ادراری زنان

ایزوله می گردد.

شایعترین و مهمترین میکروارگانیسم عامل عفونت E.coli شناخته شده است

در قسمت های مختلف ایران هم نتایج بررسیها این امر را ثابت نموده است.

اهداف:

    بررسی شدت پراکندگی E.coli در دستگاه ادراری

    بررسی قدرت ویرولانس E.coli  های ایزوله شده

    تعیین الگوهای  مقاومت در E.coli

    مقایسه درصد E.coli ایزوله شده نسبت به سایر باکتریهای ایزوله شده     

فرضیات:

1-E.coli با میزان بیشتری در عفونتهای ادراری ایزوله می شود

2-E.coli در عفونتهای ادراری کمتر از سایر باکتریها ایزوله می شود

3-E.coli در برابر اکثر آنتی بیوتیکهای رایج مقاوم است

4-E.coli در برابر اکثر آنتی بیوتیکهای رایج حساس است

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

همه چیز درمورد رنگ آمیزی کپسول باکتری

بعضی از باکتریها ماده لزجی از خود ترشح می کنند که خارج از سلول و پیرامون آن جمع می شود و دیواره سلولی رامی پوشانداین لایه کپسول نامیده می شود که ضخامتهای متفاوت و چسبندگی متغیر دارد. اندازه کپسول به محیط کشت میکروبی بستگی داردو همچنین باکتریهای بیماریزا ، در بین باکتریهای تولید کننده کپسول ، کپسولهای بزرگتری دارند. جنس این کپسول از پلی ساکارید است که در آب محلول و غیر یونی است .

کاربرد کپسول در باکتریها :

کپسول بعنوان یک سد اسمزی بین باکتری و محیط اطراف آن عمل می کند و در واقع نقش حفاظتی دارد. کپسول مانع از عمل بیگانه خواری گلبولهای سفید می شود همچنین بعنوان مخزن ذخیره مواد غذایی یا دفع مواد زائد هم می تواند عمل کند.

در تعدادی از باکتریهای بیماریزا ، وجود کپسول شدت بیماریزایی و عفونت زایی را افزایش می دهد و ممکن است حتی این بیماریزایی به وجود کپسول بستگی داشته باشد . مثلا در استرپتوکوکوس پنومونیا اگر توانایی تولید کپسول در باکتری از بین برود این باکتری غیر بیماریزا می شود.

در عمل رنگ آمیزی شرط رنگ گیری یک سلول یونی بودن آن می باشد یعنی وقتی سلول حالت یونی داشته باشد هنگام رنگ آمیزی بین نواحی یونیزه سطح سلول و اجزای یونیزه مولکولهای رنگ پیوند بوجود می آید . در نتیجه بین بارهای مخالف موجود در سطح سلول و مولکولهای رنگ پیوند یونی تشکیل می شود و باکتری رنگ می گیرد . اما چون کپسول را بعلت غیر یونی بودن آن نمی توان رنگ آمیزی کرد در نتیجه برای دیدن آن در زیر میکروسکوپ ، زمینه باکتری رنگ آمیزی می شود و در نتیجه امکان دیدن کپسول باکتری که بصورت بیرنگ ظاهر می شود ، فراهم می شود. این روش را رنگ آمیزی منفی می نامند.

در این روش رنگ آمیزی برای تثبیت گسترش از حرارت استفاده نمی شود . چون در اثر حرارت ، باکتری در داخل کپسول از شکل طبیعی خود خارج می شود.

رنگ آمیزی کپسول : هدف از انجام این رنگ آمیزی، رنگ کردن کپسول باکتریایی است، بدین منظور برای مشاهده کپسول باکتریایی و رنگ آمیزی آن از یک باکتری دارای کپسول و یک باکتری فاقدکپسول استفاده می شود. کلبسیلانمونیا یک باکتری غیرمتحرک و کپسول دار با طول ۶-۶/٠ میکرومتر و به صورتهای تکی، جفتی و یا زنجیره های کوتاه مشاهده می شود. سلولهای این باکتری ها حاوی تمایز زیادی کپسول پلی ساکاریدی هستند و همین امر سبب ایجاد کلونی های موکوئیدی بزرگ از این باکتری ها می شود. بیش از ٨٠ آنتی ژن کپسولی در کلبسیلا یافت نشده است که در تعیین نوع مروتایپهای آن بسیار مفید است. کلبسیلا در ضایعات انسانی، نمونه های کلینیکی، آب، حبوبات وغلات، میوه ها و همچنین سبزیجات یافت می شوند. باکتری آلکالی ژنس دنتری نیکانس که توانائی احیای و را دارد . بسیاری از باکتریها مثل باسیلوس آنتراسیس «عامل سیاه زخم»، استرپتوکوکوس موتانس «عامل پوسیدگی دندان»، استرپتوکوکوس نمونیا «عامل ذات الریه» و قارچ کریپتوکوکوس نئوفرمانس «عامل کریپتوکوکوزیس» بوسیله یک لایه ژلاتینی محاصره و پوشیده شده اند که این لایه کپسول نامیده می شود. در آزمایشگاه های تشخیص طبی نشاندن وجود و حضور کپسول به منظور شناساسیی و تشخیص میکروارگانیسم بیماری زا و همچنین تعیین میزان و شدت بیماری حاصله از آن صورت می گیرد . برخی خصوصیات ساختاری کپسول مثل ضخامت کپسول در بین سویه های یک گونه باکتریایی کاملاً متفاوت است. ترکیباتی مانند پلی ساکاریدها، پلی پپتیدها و گلیکوپروتئین ها در ساختار تمام کپسول ها یافت می شوند. در اکثر موارد یک باکتری بیماری زا با ضخامت کپسول زیاد «کپسول ضخیم» نسبت به همان نوع باکتری فاقدکپسول و یا کپسول نازکتر از قدرت تهاجمی و بیماری زائی بیشتری برخوردار است، بنابراین کپسول از باکتری در برابر فعالیتهای فاگوسیتوزی سلولهای فاگوسیت بدن میزبان حفاظت می کند. حضور کپسول در اکثر اوقات بوسیله روشهای رنگ آمیزی از قبیل رنگ آمیزی منفی و جوهر هندی مشخص می گردد. ناحیه بی رنگ اطراف سلول باکتری احتمالاً مربوط به جدا شدن سلول از رنگ های احاطه کننده اطراف سلول در حین مرحله خشک کردن است. در روش برای شناسایی وجود و حضور کپسول ها عبارتند از : ١. روش رنگ آمیزی آنتونی «آنتونی جی آر باکتری شناس دانشگاه تگزاس در ایالت آستین در سالهای ١٩٣٠ بوده است» . ٢. روش رنگ آمیزی گراهام و ایوان در روش آنتونی از دو رنگ استفاده می شود، یکی رنگ اولیه و ابتدائی که کریستال ویولت است که محتویات باکتری و کپسولش صورتی تیره می شوند. برخلاف سلول کپسول غیریونی است و بنابراین رنگ به خود نمی گیرد. در این روش از سولفات مس به عنوان عامل رنگ برنده استفاده می شود. این ترکیب اضافه رنگ اولیه را از کپسول خارج می کند. در همین زمان سولفات مس بعنوان یک رنگ زمینه ای عمل می کند و به درون کپسول وارد شده و آن را به رنگ آبی کم رنگ یا صورتی در می آورد. در این فرآیند نمونه نبایستی بوسیله حرارت تثبیت شود زیرا این انقباض به صورت خودبخودی رخ می دهد ویک ناحیه شفاف را در اطراف باکتری بوجود می آورد که به اشتباه به جای کپسول در نظر گرفته می شود . رنگ آمیزی به روش آنتونی : در گوشه سمت چپ لام نام باکتری مورد نظر را که برای رنگ آمیزی آنتونی قرار است به کار ببریم می نویسیم. یک لوپ کامل از محیط کشت را برداشته و بروی اسلاید و لام قرار می دهیم و اجازه می دهیم که در دمای اتاق کاملاً خشک شود. لام را بروی راک رنگ آمیزی قرار داده و به مدت ٧-۴ دقیقه با کریستال ویولت رنگ آمیزی کرده، سپس بعد از رنگ آمیزی با سولفات مس لام را شستشو می دهیم.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تمام سوالات شما در مورد میکروبیولوژی در پایان هم جنس کثیف سالمونلا شرح داده شده فصل اول- مقررات کار در آزمايشگاه ميکروب شناسيفصل دوم- وسايل و تجهيزات آزمايشگاه ميکروبيولوژي1 – نکاتي را که هنگام حضور در آزمايشگاه بايد رعايت کرد، نام ببريد؟(4مورد)الف) تمام افراد هنگام حضور در آزمايشگاه بايد از روپوش مخصوص و تميز استفاده کنند و در هنگام لزوم از وسايل محافظت کننده مانند دستکش ، عينک و پيش بند بهره بگيرند.2 – روپوش و البسه مشابه بايد هنگام خروج از آزمايشگاه تعويض گشته ، دقت شود که موقع غذا خوردن و استراحت، روپوش و پيش بند و ساير البسه محافظت کننده آزمايشگاه بر تن نباشد.3 – از قفسه هاي مناسب که در جوار آزمايشگاه تعبيه گرديده است براي نگهداري البسه استفاده شود.4 – لباسهاي مورد استفاده در آزمايشگاه بايد مرتباً شستشو و در صورت لزوم قبل از شستن سترون شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

5طبقه بندی باکتری ها از دیدگاه میکروبیولوژی مواد غذایی

.     باکتری های پروتئولیتیک :

باکتری هایی که با تولید پروتئاز خارج سلولی قادر به تجزیه پروتئین هستند، مانند سودوموناس، پروتئوس.

برخی از این باکتری ها اسید و پروتئولیتیک میباشند یعنی هم تخمیر اسیدی را انجام می دهند و هم مواد پروتئینی را تجزیه می نمایند.

برخی از باکتری ها باعث تعفن putrefaction)) می گردند، بدین ترتیب که با تجزیه پروتئین ها در شرایط بی هوازی ترکیباتی بدبو مثل سولفید هیدروژن ، مرکاپتان ها، اندول ،آمین ها ،اسید های چرب و غیره بوجود می آورند.

اکثر گونه های پروتئولیتیک جنس کلستریدیوم و بعضی از گونه های جنس پروتئوس و سودوموناس متعفن کننده هستند.

 

6.     باکتری های لیپولیتیک :

باکتری هایی هستند که قادرند چربی ،اسیدهای چرب و گلیسرین را تجزیه کنند مثل بعضی گونه های آلکالی ژنس وسراتیا(سراشیا).

 

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

كيفيت باكتريولوژي آب آشاميدني را ميتوان از طريق نمونه هاي متوالي كه در طول مدت زمان معيني جمع آوري شده، ارزيابي نمود. خطر عمده اي كه همراه آب آشاميدني مي باشد، عبارتست از احتمال آلودگي آن بوسيله فاضلاب يا مدفوع انساني، اگر چنين آلودگي رخ داده باشد ممكن است آب باعث انتقال باكتري هاي بيماريزا روده اي گردد با آنكه روشهاي جديد باكتريولوژيك امكان تعيين باكتري هاي بيماري زا را در آب به وجود آورده، ولي جدا كردن آنها از نمونه هاي آب آشاميدني به صورت روزمره عملي نيست.

دلايل استفاده از كليفرم روده اي به عنوان شاخص معرف آلودگي آب به فاضلاب انساني عبارتند از:

تعداد (غلظت): تعداد بالاي اين باكتري هادر روده (روزانه هر نفر 100 تا 400 ميليارد كليفرم دفع مي كند)، به طوري كه حتي در اثر رقيق شدن هاي مكرر هم، مي توان اطمينان داشت كه اگر هر نوع باكتري در نمونه باشد، حتماً كليفرم روده اي هم وجود دارد.

مقاومت بالا: كليفرم روده اي در برابر شرايط نامساعد محيط (PH، دما و ...) مقاومت بالايي دارد، به طوري كه اگر بخاطر نامساعد بودن محيط كليفرم روده اي از بين برود ميتوان مطمئن بود كه هيچ نوع ويروس و يا باكتري بيماري زا نمي تواند در آب وجود داشته باشد.

طرز تشخيص: تشخيص اين باكتري نسبت به سايرين بسيار ساده و ارزان است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب