افتتاح سامانه گندزدایی آب در سیستان و بلوچستان
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان در مراسم افتتاح این طرح اظهار داشت: گندزدایی آب به روش الکترولیز آب و نمک و تولید مولتی اکسیدانت به عنوان یک تکنولوژی نوین، ایمن و کارآمد در دنیا مطرح است که در این تکنولوژی آب و نمک از یک سیل الکترولیز کننده عبور میکنند و پس از انجام پروسه و جداسازی آنولیت از کاتولیت محلول موثر مولتی اکسیدانت و یا میکس اکسیدانت به نام آنولیت تولید میشود که ویژگی یک محلول گندزدایی ایده آل را دارد.
محمدرضا کرمینژاد افزود: این سیستم مناسبترین سیستم گندزدایی آب شرب در شهرها و روستاها بوده و با توجه به رعایت الزامات ایمنی در تکنولوژی بهترین راهکار موجود برای جایگزینی های مرسوم به کلرزنی است.
وی طول عمر بالا، قابلیت شستشو سل دستگاه، بالا بودن ظرفیت تولید هر سل، بالا بودن کیفیت پوشش الکترودها را از مهمترین مزایای سلهای به کار رفته در دستگاه تولید محلول مولتی اکسیدانت به روش الکترولیز نمک طعام عنوان کرد.
کرمینژاد کاهش زمان تماس و دوز مصرفی گندزدا، از بین بردن میکروارگانیسم شاخص آب در مدت کمتر از یک دقیقه، حذف جلبکها و آلکها را مهمترین مزایای محلول گند زدای مولتی اکسیدانت اعلام کرد.
فرآيند انعقاد و لخته سازی
فرايند انعقاد شيميايی در تصفيه آب می تواند توام با ته نشينی و يا بدون ته نشينی باشد. بحث انعقاد شامل جزئيات استفاده از مواد منعقدکننده و پليمر الكتروليتها می باشد. مراحل انعقاد فلوکولاسيون و زلالســازی در تصفيه آبهای سطحی معمــول است. فرايند انعقاد و لخته سازی برای حذف مواد کلوئيدی مولد کدورت، رنگ (مواد آلی طبيعی) و آلک (فيتوپلانکتون) باکتريها و ويروسها می باشد.
سيستمهای متعارف تصفيه شامل انعقاد، لخته سازی، زلالسازی و متعاقب آن فيلتر شنی تند می باشد. مواد منعقد كننده شيميايی برای خنثی سازی بار الکتريکی ذرات کلوئيدی به آب تزريق میشوند تا امکان توده ای شدن آنها فراهم آيد. پس از تزريق مواد، اختلاط سريع آب با مواد شيميايی در مرحله انعقاد صورت ميگيرد. آب پس از تزريق مواد شيميايی منعقدکننده و كمك منعقدكننده وارد حوضچه فلوکولاسيون می شود. اختلاط ملايم آب در حوضچه لخته سازی برای ايجاد توده های سنگينی قابل ته نشينی صورت می گيرد.
مواد شيميايي منعقدکننده و کمک منعقدکننده
مواد منعقدکننده مواد شيميايی هستند که برای قابل ته نشينی ساختن ذرات بخصوص ذرات کلوئيدی در آب استفاده می شوند. مواد کمک منعقد کننده موادی هستند که برای کمک در تشکيل توده با لخته و بهبود فرآيند انعقاد استفاده میشوند.
مواد منعقدکننده شامل موادي دارای پايه آلومينيوم يا آهن مانند سولفات آلومينيوم يا سولفات آهن يا کلرايد پلی آلومينيوم يا كلرايد آهن ميباشند كه از ترکيبات پلی الکتروليتها به عنوان منعقدکننده يا کمک منعقد کننده استفاده میشود. از پلی الكتروليتها مانند پلی آمينها، پلی آکريل آميدها برای آبهای دارای کدورت کم و رنگ کم در روش فيلتراسيون مستقيم استفاده میشود. پلی الکتروليتها ممکن است کاتيونی، آنيونی و يا آمفوتريک باشند.
جنبه هاي راديولوژيکی آب
هدف اين مقاله تعيين حدود مواد راديواكتيو درآب براي دسترسي به آب آشاميدني سالم است، بدون توجه به اين كه مواد راديواكتيو به طور طبيعي در آب وجود داشته اند يا به وسيله انسان به آب وارد شده اند. مقادير راهنماي مواد راديواكتيو در آب آشاميدني در چاپ اول راهنما بر اساس خطرهاي روبه رويي با منابع راديواكتيو و اثر آن بر سلامتي پيشنهاد شده است. چاپ دوم اين راهنما تركيبي است از پيشنهادهاي سال 1990 ICRP . چاپ سوم، پيشرفت هاي اخير را در برمي گيرد كه شامل روبهرويي طولاني و ضرايب دوزها است.
خطرهاي راديولوژيكي ممكن است از پرتوهاي يونيزه توليد شده به وسيله بعضي از مواد راديواكتيو (شيميايي) در آب آشاميدني ناشي شود. نقش آب آشاميدني در بروز اين خطرها بسيار ناچيز است و بايد هم زمان با آب منابع ديگر نيز بررسي شوند.
دستيابي به راهنماي كنترل خطرهاي راديو لوژيكي دو مرحله دارد:
- غربالگري اوليه براي تعيين فعاليت آلفا و (يا) بتاي ناخالص، كه آيا غلظت بر حسب بكرل بر ليتر پايين تر از حدي است كه نياز به كار ويژه اي داشته باشد؟
- بررسي غلظت هاي راديونوكلييد هاي خاص و مقايسه آن ها با حدود راهنما درصورتي كه غربال گري حد بالاتري را نشان دهد.
از آنجايي كه روبهرويي با راديونوكلييدها از راه مصرف گاز حل شده و تنفس رادون آزاد روي مي دهد خطر ناشي از وجود رادون در آب آشاميدني حاصل از منابع زيرزميني در مقايسه با تنفس رادون كمتر است.
بيشترين روبهرويي زماني است كه تنفس در فضاي بسته يا از منابع خاكي انجام مي گيرد، يعني زماني كه گاز بدون فيلتر شدن وارد محل زندگي مي شود مخصوصا در زيرزمين ها. غربال گري و حدود راهنماي كاربرد روزانه در مورد منابع آب آشاميدني موجود يا جديد است و ربطي به منابعي كه ناگهاني به دليل آزاد شدن راديونوكلييدها در محيط آلوده مي شوند ندارد.
انواع روغن و گريس در آب
قبل از آنكه سيستم و يا دستگاهي جهت جداسازي روغن از آب يا پساب انتخاب شود لازم است تا نوع پساب روغني كه بايد مورد تصفيه قرار گيرد مشخص شود. در اين قسمت كلمهي روغن در شكل كلي به فاز غير آبي اطلاق و آب به فاز مايع اطلاق ميشود.
بعد از مدت زمان كافي تماس بين آب و روغن، روغن با حضور در فاز آبي به صورتهاي مختلف ميتواند سبب آلودگي آب شود. اين اشكال مختلف روغن عبارتند از: روغن آزاد، روغن به شكل امولسيون، روغن محلول، امولسيونهاي پايدار شيميايي و ذرات معلق احاطه شده توسط روغن.
1- روغن آزاد(Free oil)
هنگامي كه مخلوطي از آب و روغن براي مدت زمان كوتاهي بصورت ساكن قرار گيرد، در صورتيكه دانسيتهي روغن كمتر از آب باشد، روغن بصورت لايهاي در سطح فاز آبي شكل ميگيرد لايهاي كه بر روي سطح فاز مايع جمع ميشود داراي خصوصيات فيزيكي و شيميايي منبع آن روغن ميباشد مگر اينكه در اثر تغيير و يا واكنش مواد شيميايي موجود در فاز آبي و محيط اطراف به اين شكل درآمده باشند. اين تغييرات و يا واكنشها ممكن است به دليل يكي يا تمامي مكانيزمهاي زير باشد: تبخير تركيبات فرار، اكسيداسيون اتمسفريك و فعاليت ميكروبها
2 روغن پراكنده(Dispersed oil)
گاهي به خاطر شدت اختلاط، قطرات روغن در فاز آبي پراكنده ميشوند اين نوع پراكندگي را امولسيون نيز مينامند. اندازه ذرات روغن پراكنده (امولسيون) بسيار مهم ميباشد
3- امولسيونهاي پايدار شيميايي(Chemically stabilized emulsions)
حضور تركيب سوم در فاز روغن و يا فاز آبي سبب افزايش پايداري ميشود اين عامل و تركيب سوم تحت عنوان سوفاكتانت (عامل فعال سطحي يا دترجنت، صابون و امولسيون كنندهها) ميباشد. غلظت ناچيزي از اين مواد ميتواند روغن را به شكل امولسيونهاي پايدار درآورند
تامين آب آشاميدني سالم
آب سالم بايد زلال‘ خنك ‘ بي رنگ ‘ بي بو‘ بدون مزه خاص و عاري از عوامل بيماريزا و سمي باشد .
آبهاي سطحي يا زير زميني اغلب حاوي ناخالصي هايي بوده و يا مشخصات نامطلوب دارند.
روشهايي با نام تصفيه مقدماتي‘ براي كاهش ناخالصي ها و يا تغيير مشخصات نامطلوب آب قبل از رسيدن به تصفيه خانه وجود دارد كه شامل فرايند هاي هوادي ‘ انعقاد‘ ته نشيني‘ صاف كردن و ... مي باشد . و در نهايت مرحله گندزدايي است كه در اين مرحله عوامل ميكروبي بيماريزا و مضر با روشهاي مختلف گندزدايي از بين مي روند.
در گذشته عمل تصفيه آب تنها به منظور بهبود خواص ظاهري و طعم آب انجام مي شد . اما امروزه استاندارد هاي جديدي در مورد كيفيت آب آشاميدني چه از نظر راديولوژيكي و چه از نظر بيولوژيكي بدنبال ساخت و توسعه ابزارهاي دقيقتر سنجش كمي و كيفي مواد وضع شده است.
روشهاي مختلف گندزدايي:
گندزدايي آب فرايندي است كه طي آن ميكروارگانيسم هاي بيماريزاي موجود در آب غير فعال مي گردند .
يك گندزداي خوب بايد به سرعت عمل كرده و در دز مصرفي براي غير فعال كردن ميكروارگانيسم ها‘ براي انسان و ساير جانوران بي اثر باشد .
مواد میکروب زدایی استخرها، خطر بروز آسم و سرطان را تشدید می کنند
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، طبق آخرین مطالعات محققان دانشگاه ایلینویز، یک شیرجه در استخر در یک روز داغ تابستانی شاید آنقدرها هم که تصور می کنید برای شما بی خطر نباشد، چون آزمایشات نشان می دهد که استفاده از ترکیبات و مواد ضدعفونی کننده استخرهای شنا می تواند خطر ابتلا به آسم و سرطان مثانه را افزایش دهد.
این مواد گندزدا که برای جلوگیری از سرایت بیماریها به آب استخر اضافه میشوند میتوانند با ادرار و حتی موی شناگرها واکنش داده و باعث ابتلا به آسم و سرطان مثانه شود.
محصولاتی مانند ضد آفتابها و روغنها دارای نیتروژن هستند که میتوانند با گندزداها واکنش داده و مواد شیمایی سمی تولید کنند که باعث جهش ژنی میشوند.
این جهشهای ژنی میتواند باعث نواقص مادرزادی شده، روند پیر شدن را تسریع کرده و منجر به مشکلات تنفسی شوند. حتی در صورت مواجه دراز مدت با این مواد شیمایی احتمال بروز سرطان هم وجود دارد.
یک گروه از محققان از دانشگاه ایلینویز نمونههایی از آب شیر و آب استخر را با استفاده از تکنولوژی دی.ان.ای مقایسه کرده و متوجه شدند آب استخرها بیشتر باعث بروز آسیبهای سلولی در انسانها میشوند.
محقق ارشد این مطالعات پروفسور مایکل پلوا در این باره گفت: همه انواع منابع آبی در معرض مواد ارگانیک مانند برگهای در حال فساد، میکروبها و دیگر اشکال حیاتهای مرده هستند.
آبخيزداری چيست؟
براي بيان تعريف آبخيزداري بايد در ابتدا معني حوضه آبخيز را بدانيم:
● آبخيز(watershed):
آبخيز واحدي هيدرولوژيک است که به عنوان واحد فيزيکي, بيولوژيکي, سياسي, اجتماعي و اقتصادي براي طراحي ومديريت منابع طبيعي (آب, خاک, پوشش گياهي) پذيرفته شده است.
به عبارت ديگر آبخيز منطقه اي توپوگرافي است که توسط يک سيستم رودخانه زهکشي ميشود.
● تعريف آبخيز داري (watershed management):
آبخيزداري عبارت است از فرآيند تنظيم و اجراي اقدامات مناسب به منظور اداره منابع موجود در آبخيز, باکسب منافع, بدون آسيب رساندن به موجوديت اين منابع.
علم آبخيزداري در اوايل قرن بيستم به دلايل زير ايجاد شده است :
▪ کسب دانش وآگاهي بيشتر درمورد دوره هيدرولوژيک وعملکرد آن.
▪ افزايش جمعيت وفشار حاصله از آن به اراضي ومنابع آب.
▪ افزايش بيش از حد مصرف آب که ناشي از پيشرفت فن آوري وبالا رفتن سطح زندگي مردم
بوده است.
▪ بروز مشکلات جديد وپيچيده مرتبط باآب از جمله: مشکل وجود مناطق سيل گير, ايجاد آلودگي
آب, سکونت در مناطق خشک و...
مديران امور برنامه ريزي, سرانجام پي بردند که آبخيز ميتواند به عنوان بهترين واحد طبيعي براي اداره منابع طبيعي محسوب شود.
روش های ضد عفوني آب و فاضلاب
مقدمه
امروزه حفظ منابع آب ، يعني حياتي ترين ماده اي که بشر به آن نياز دارد بطور فزاينده اي مورد توجه مجامع مختلف بين المللي قرار گرفته است . رشد روزافزون جمعيت و در نتيجه بهره برداري بيش از حد از منابع محدود آب از يک طرف و آلوده شدن آنها بسبب فعاليتهاي گوناگون زيستي ، کشاورزي و صنعتي بشر از طرف ديگر همگي دست به دست همديگر داده و زنگ خطر بحران آب را در سالهاي آينده به صدا در آورده است .
بنابراين حفظ کيفيت فيزيکي و شيميايي و بيولوژيکي منابع آب سرلوحه فعاليت بسياري از سازمانهايي است که به نحوي با اين منابع سرو کار دارند .
اين مهم از دو جنبه کلي قابل توجه است :
١- افزايش کيفيت آبي که بايد به مصارف گوناگون برسد که تحت تاثير سه عامل عمده بوده است
- افزايش آلاينده ها در منبع طبيعي آب .
- آزمايشهاي کيفي آب و فاضلاب با دقت بالا .
- افزايش سطح استاندارد آب آشاميدني .