مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کارایی فرایند بستر بیهوازی لجن با جریان رو به بالا (UASB) در تصفیه فاضلاب صنایع نوشابه سازی
احمد رضا یاری - عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت قم
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)
گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
فروغ واعظی - گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
این تحقیق به منظور بررسی کارایی فرایند بستر بیهوازی لجن با جریان رو به بالا (UASB) برای تصفیه فاضلاب صنایع نوشابه سازی انجام شد. در مدت 8 ماه ، یک دستگاه راکتور (UASB) در مقیاس پایلوت به حجم 8/5 لیتر و با قطر 8cm و ارتفاع 170cm بکار برده شد. جهت بارور کردن اولیه راکتور از ترکیب فضولات گاوی و لجن فعال تصفیه خانه فاضلاب صنعتی ( کارخانه زمزم کرمان) و لجن هاضم بیهوازی تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی با نسبت 0/36MLVSS/MLSS استفاده شد. راه اندازی راکتور با میزان بار گذاری آلی 1kgCOD/m3 آغاز شد. مطالعه د رسه مرحله و چند دوره انجام شد. در مرحله اوا طی چهار دوره در COD ثابت 2000g/m3 میزان بار آلی از 1kgCOD/m3.day تا 2/1kgCOD/m3.day افزایش یافت کارایی حذف COD در این مرحله به 78% رسید . در مرحله دوم غلظت COD از 2000 به 2500mg/L افزایش یافت و طی دو دوره بار گذاری آلی از 2/1kgCOD/m3.day به 2/8kgCOD/m3.day افزایش یافت در پایان این مرحله با زمان ماند 21/4 ساعت کارایی حذف COD به 78/4 درصد معادل با 0/329kgCOD/kgVSS.day رسید . رد مرحله سوم غلظت COD به 3000mg/l افزایش داده شد. بارگذاری آلی در این مرحله از 2/8kgCOD/m3.day به 5kgCOD/m3.day افزایش داده شد. در پایان این مرحله با زمان ماند 14/3 ساعت و سرعت خطی مایع 0/12m/hr ، کارایی حذف COD به 78 درصد معادل با 0/389kgCOD/kgVSS.day رسید . رد مرحله چهارم PH فاضلاب خام در چند دوره تا مرز 10 رسانده شد. در ابتدا روند حذف کاهش یافت ولی در پایان این مرحله راکتور توانست خود را با شرایط جدید سازگار کند و کارایی حذف 78 درصد را به دست آورد . مشاهدات انجام شده بر روی لجن نشان دهنده این است که لجن راکتور ، از نوع لخته ای تا گرانول ریز می باشد . نسبت MLVSS/MLSS لجن راکتور به 0/73 رسید.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب ، فاضلابهای صنعتی ، فرایند بستر بیهوازی لجن با جریان رو به بالا (UASB) ، صنایع نوشابه سازی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله حذف بیولوژیکی فسفر از فاضلاب توسط راکتور ناپیوسته متوالی (SBR) با جریان پیوسته
فرهام کرکانی - گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
امیر حسین محوی - گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
لیلا شیری - گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
راکتورهای ناپیوسته متوالی SBR به عنوان یک روش موثر تصفیه فاضلاب اثبات شده اند . ولی خلاف مزایایی که دارند ، دارای معایبی هم هستند . بمنظور برطرف نمودن معایب ، یک فرایند اصلاحی شده SBR با جریان پیوسته مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از اجزای این تحقیق تعیین کارایی سیستم راکتور ناپیوسته متوالی با جریان پیوسته در حذف موثر آلاینده ها و بویژه فسفر از فاضلاب خام بود. فسفر علیرغم اینکه برای رشد جلبک ها و سایر میکروارگانیسم ها ضروری است ، ولی به علت ایجاد اوترفیکاسیون در آّهای پذیرنده و عوارض مختلفی که ایجاد می کنند آلاینده شدیدی بحساب می آید . آزمایشات با استفاده از یک پایلوت در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران به انجام رسید راکتور مورد استفاده شامل دو قسمت پیش واکنش و منطقه اصلی واکنش می گردد . فاضلاب در ابتدا وارد منطقه پیش واکنش شده و سپس از طریق دریچه های تعبیه شده د رکف دیواره بافل وارد منطقه اصلی و در آنجا مورد تصفیه قرار می گیرد . تحقیق د رسه مرحله با زمان های ماند هیدرولیکی و میزان جریانهای مختلف انجام داده شد. بررسی مراحل مختلف درصدهای حذف فسفر به ترتیب 38/5 ، 52/1 و 55/9 درصد را نشان داد که در مقایسه با سیستمهای متداول لجن فعال از میزان بالاتری برخوردار است. این سیستم قادر است با زمان ماند هیدرولیکی تقریبا مشابه با فرایندهای اختصاصی حذف فسفر و با هزینه کمتر از آنها ، فسفر را به مقدار زیادی از فاضلاب شهری کاهش بدهد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب ، SBR با جریان پیوسته ، حذف بیولوژیکی فسفر ، فاضلاب خام

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ارزیابی اثرات زیست محیطی تصفیه خانه فاضلاب همدان
جعفر نوری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۴۹۱۶)
دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشک
رامین نبی زاده - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزش
مسعود یونسیان - استادیار گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزش
حسینعلی نوروزی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، دانشگاه علوم پزشکی همدان
چکیده مقاله:
مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح تصفیه خانه فاضلاب همدان که به منظور تصفیه فاضلاب شهرهای همدان ، بهار و لالجین با جمعیت نهایی یک میلیون نفر طرح ریزی گردید ، پس از جمع آوری و تجزیه وتحلیل اطلاعات ، با هدف بررسی آثار مثبت و منفی و ارائه راهکارهای فنی و مدیریتی تخفیف آثار سو زیست محیطی و تقویت آثار مثبت با بهره گیری از روش چک لیست Adkins & Bruk روش ماتریس سه قسمتی لئو پولد که نوآوری مطالعه بوده و برای اولین بار در ایران اجرا می شود و همچنین چک لیست سنجشی به انجام رسید . در این مطالعه وضعیت موجود محیط زیست منطقه در سه محدوده بلافصل ، تحت اثرات مستقیم و تحت اثرات غیر مستقیم پروژه ، تشرسح و پارامترهای کمی و کیفی آن با استانداردهای مدون کشوری و در برخی موارد با روند تغییرات در طول زمان مورد سنجش و مثایسه قرار گرفت . سپس میزان و چگونگی تاثیر هر یک از فعالیت های پروژه در فازهای ساختمانی و بهره برداری بر عناصر زیست محیطی حساس و غیر حساس محدوده های سه گانه ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفت . در این مرحله با توسعه ماتریس لئوپولد و تبدیل آن به ماتریس سه قسمتی ، به همراه چک لیست Adkins & Bruk شدت آثار نیز علاوه بر اهمیت و دامنه مورد سنجش قرار گرفته است . نتایج مطالعه حاکی از آن است که به لحاظ ماهیت ذاتی طرحهای تصفیه فاضلاب ، اثرات مثبت طرح بویژه آثار بهداشتی آن در مقایسه با آثار منفی ارجحیت قابل ملاحظه ای دارند . بطور کلی می توان چنین استنباط نمود که اجرای پروژه د رمنطقه مورد نظر هر چند می تواند آثار سو بر عناصر زیست محیطی داشته باشد ، لیکن اجرای همراه با ملاحظات زیست محیطی در بهبود کیفیت محیط زیست و ارتقا وضعیت بهداشتی منطقه تاثیر بسزایی داشته و امری اجتناب ناپذیر است. بمنظور تخفیف آثار سو و تقویت آثار مثبت فعالیتهای طرح ، راهکارهای مدیریتی و فنی از طریق کنتر و پایش منابع ایجاد آلودگی و احیانا مخرب د رفازهای ساختمانی و بهره برداری ارائه گردیده است.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه خانه فاضلاب ، ارزیابی اثرات محیطی ، ماتریس سه قسمتی ، همدان

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تاثیر غلظت نمک بر عملکرد راکتور بیو فیلمی با بستر متحرک (MBBR)در تصه بیولوژیکی فاضلاب شور
نسرین امانی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست گرایش آب و فاضلاب دانشگاه آزاد اسلامی وا
مهدی برقعی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف دانشکده مهندسی شیمی و نفت
چکیده مقاله:
تصفیه بیولوژیکی فاضلاب شور مشکلات خاصی دارد که منجر به پلاسمو لیز میکرو ارگانیزمها در حضور نمک می شود . حذف از فاضلاب قبل از تصفیه بیولوژیکی بوسیله اسمز معکوس یا تبادل یونی و سایر روشهای فنی دگر گران قیمت و اغلب امکان ناپذیر می باشد . از سوی دیگر فاضلاب محتوی غلظتهای بالای نمک معمولا در صنایع یا شهرهای ساحلی می باشند که معمولا به علت نفوذ آب دریا به شبکه فاضلاب می باشد. در این تحقیق تصفیه بیولوژیکی فاضلاب شور با استفاده از یک راکتور MBBR بررسی شد . در سیستم MBBR بیوفیلم به آکنه های شیاردار کوچک پلاستیکی که آزادانه در بیوراکتور حرکت می کنند ، چسبیده است و آکنه ها در پساب غوطه ور می باشند . در این تحقیق فاضلاب مصنوعی با ترکیبی از ملاس رقیق ، اوره ، Na2HPO4 و NaH2PO4 و غلظتهای مختلف نمک NaCl (2/5-0/7) ، به عنوان خوراک راکتور استفاده گردید به گونه ای که نسبت 100/5/1= BOD/N/P تامین شود . اثرات متغییرهای اصلی و مهمی چون غلظت نمک ، بار آلی ، بار هیدرولیکی ، بروی عملکرد سیستم جهت رسیدن به درصد خاصی از حذف COD بر اساس حجم راکتورویا سطح آکنه بررسی شد . تغییرات سریع در غلظت نمک اثرات شدیدتری نسبت به تغییرات تدریجی در عملکرد سیستم دارد. افزایش نمک موجود در فاضلاب جمعیت ارگانیزمهای فیلامنتوس و پروتوزوآ را کاهش می دهد و باعث بازدهی ته نشینی در خروجی راکتور می شود. در حالیکه تا غلظت نمک حدود 1% اثر مهمی در کارایی سیستم مشاهده نگردیده ، بازدهی حذف COD در غلظت نمک 2/5% و زمان ماند هیدرولیکی 24 ساعت ، 71/15% بود . جهت تصفیه فاضلاب شور در این روش و کسب بازدهی حذف COD به میزان مطلوب ، بهتر است که سیتم در بارهای آلی و هدرولیکی پایین کارکند . توام شدن اثر بازدارندگی غلظتهای بالای نمک (1/5 % بالاتر) و افزایش بار هیدرولیکی ( کاهش زمان ماند هیدرولیکی) به مراتن اثرات منفی شدیدتری در عملکرد ارگانیزمهای چسبیده در بیومس و نیز ارگانیزمهای معلق در سیستم ، خواهند داشت . ثابت شد که این سیستم می تواند به عنوان یک سیستم مناسب برای تصفیه فاضلابهای با شوری بالا به کار برده شود.
کلیدواژه‌ها:
بیو راکتور با بستر متحرک ، فاضلاب شور ، اثر نمک ، تصفیه بیولوژیکی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی مشکلات طراحی ، اجرا و بهرهبرداری از تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی در ایران
عبدالله قوامی - کارشناس بهداشت محیط ، عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران
بهزاد شاهمرادی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۵۸)
کارشناس بهداشت محیط ، عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران
افشین ملکی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۴۰۲۷)
دانشجوی دکترای بهداشت محیط ، عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علو
ناصر محمدی راد - کارشناس بهداشت محیط ، عضو انجمن علمی بهداشت محیط ایران
چکیده مقاله:
فاضلابهای صنعتی وضع نسبتا متفاوتی دارند. بسیاری از واخدهای بزرگ صنعتی کشور به نحوی مجهز به سیستم تصفیه فاضلاب می باشند و ایجاد واحدهای صنعتی جدید نیز مستلزم ارائه طرح طرح سیستم تصفیه فاضلاب و ایجاد ان قبل از کسب اجازه بهره برداری می باشد. طارحی تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی با توجه به متغییرهای فراوان موثر در آن در زمره ی طاراحی های پیچیده صنعتی محسوب می شود ، در این زمینه علاوه بر مسایل شناخته شده علمی ، عوامل تجربی زیادی نیز دخالت دارند . اولین قدم در راه یک طراحی اصولی ، تعیین کمیت و کیفیت فاضلاب می باشد . عوامل موثر در کیفیت و کمیت فاضلاب شامل : تغییر در میزان محصول تولیدی . تغییر در نوع محصول تولیدی. تغییر در مواد اولیه ، عدم تعمیر و نگهداری دستگاهها بطور کامل و موثر و .... می باشد با توجه به حاد بودن مساله محیط زیست در کشور به خصوص در مناطق صنعتی ، هرگونه تاخیر و تعلل در این مورد نه تنها موجب آلوده شدن محیط زیست که اثرات آن بعضا غیر قابل جبران است ، می شود ، بلکه باعث هدر رفتن سرمایه های ملی نیز می شود ، بنابراین هر چه زودتر باید اقدام به تنظیم قوانین جامع و برداشتن سایر موانع در مورد احداث تصفیه خانه های فاضلاب صنعتی شود. در سال 1381 شش تصفیه خانه فاضلاب صنعتی راه اندازی و در حال حاضر 29 تصفیه خانه فاضلاب در شهرکهای صنعتی در حال ساخت می باشد.
کلیدواژه‌ها:
فاضلابهای صنعتی ، تصفیه خانه ، طراحی و محیط زیست

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی فلزان سنگین نیکل ، کروم و سرب
امیر حسام حسنی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
آرزو نجائی - دانشکده محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده مقاله:
به منظور سنجش کارایی و پی بردن به عملکرد رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی (SBR) در تصفیه فاضلابهای صنعتی حاوی ترکیبات فلزات سنگین ( کروم ، سرب و نیکل ) ، از دو رآکتور استوانه ای شکل مجهز به سیستم هوشمند که توسط لجن فعال خط برگشتی تصفیه خانه فاضلاب شهرک قدس راه اندازی گشت ، استفاده شد. این مطالعه نشان داد که : درصد حذف COD در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در زمان سازگاری میکروارگانیسمها حدود 96 درصد می باشد و دوره خو گرفتن میکروارگانیسم در این سیستم کم است ، درصد حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر به ترتیب 79% ، 81% ، 78% است و با افزایش تدریجی غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) تا 200 میلیل گرم در لیتر میکرو ارگانیسم ها عملا کارایی خود را در حذف فلزات سنگین و COD از دست می دهند ، در هر مرحله افزایش غلظت فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) سبب کاهش درصد حذف COD و فلزات سنگین می گردد و پس از سازگاری میکروارگانیسم ها با تغییرات ایجاد شده درصد حذف COD و فلزات سنگ مجددا افزایش می سابد اما از بهترین شرایط حذف COD در غلظت قبلی تجاوز نکرده ، ردکل درصد حذف CODدارای یک سیر نزولی می باشد ، در راکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی میزان کروم ، سرب و نیکل جذب شده بر روی لجن در غلظت 0/1 میلی گرم در لیتر 5/47 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 7/82 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 6/85 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است و با افزایش تدریجی غلظت این فلزات مقدار جذب این فلزات بر روی لجن نیز افزایش یافته چنانچه در غلظت 200 میلی گرم در لیتر فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) ، میزان جذب این فلزات بر روی لجن 890/32 میلی گرم کروم بر گرم لجن خشک ، 1450/45 میلی گرم سرب بر گرم لجن خشک و 1210/47 میلی گرم نیکل بر گرم لجن خشک است که نشانگر ویژگی تجمع این فلزات است ، درصد عمده حذف فلزات سنگین (کروم ، سرب و نیکل) در رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، حذف بیولوژیکی می باشد و درصد جزئی از این ترکیبات به واسطه جذب سطحی بر روی لجن از سیستم خارج می گردند که مقدار آن در مقایسه با حذف بیولوژیکی این ترکیبات چندان قابل ملاحظه نیست.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه بیولوژیکی هوازی، فاضلاب صنعتی ، رآکتورهای ناپیوسته با عملیات متوالی ، فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی سیستم Biolak در تصفیه فاضلاب
رضا فولادی فرد - کارشناس ارشد مهندسی عمران - محیط زیست ، مهندس فرایند شرکت ژرف تارا
سید جواد حسینی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۹۵)
مدیر عامل شرکت ژرف تارا
رضا سعیدی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۵۷)
کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط
چکیده مقاله:
سیستم Biolak روش بیولوژیکی نوینی در تصفیه فاضلاب و ارتقا لاگونهای موجود بوده که تحت Patent شرکت آلمانی VON قرار دارد. در حال حاضر برای اولین بار در ایران این سیستم در شهر ارومیه در حال اجرا می باشد. ساختارزمینی سیستم توسط لایه های Geotextile و PEHD درزگیری و آستر بندی می شود. فرآیندهای ته نشینی و هوهدهی دریک حوض توسط بافل های جداکننده انجام می شود . مشخصه این سیستم روش خواص هوادهی زنجیری معلق با زنجیره های پاندولی نوسانگر است. به علت نوع هوادم ، مکانیک ساخت و بهره برداری آن با حرکت نوسانی و تولید حبابهای بسیار ریز باعث ایجاد اخطلاط و راندمان بالاتر نسبت به روشهای معمول می شود. با توجه به کنترل تایمری یا PLC زنجیر ها (ایجاد نواحی اکسیک - انوکسیک ) و ساختار حوضچه ای بخصوص سیستم ، می توان فرآیند را یه سمت حذف مواد مغذی ( N و P ) سوق داد. لجن سیستم به علت هوادهی طولانی مدت بسیار کم بوده و نیاز به تثبیت ندارد . مراحل تکمیلی همچون (هوادهی اضافی) جهت جلوگیری از آزاد شدن فسفرهای باند شده و افزایش اکسیژن محلول خروجی و (برکه های گیاهی و شنی) جهت زلال سازی بیشتر در نظر گرفته شده است. سیستم (آشغالگیری استوانه ای دوار) و سیستم (Floating verflow) جهت کنترل مشکلات هیدرولیکی ناشی از پیک های ورودی باران و کفاب ، از دیگر خصوصیت های این سیستم است. ساختار سازه ای ، نوع خاص هوادهی و بهره برداری آن ،سیستم را از لحاظ اقتصادی و فرآیندی کارآمد ساخته که در این مقاله سعی شده به شرح ساختار ، فرآیند ، مزایا و معایب آن پرداخته شود.
کلیدواژه‌ها:
سیستم Biolak ، تصفیه فاضلاب ، ارتقا لاگونهای موجود ، هوادهی زنجیری معلق ، حذف مواد مغذی

مرجع تخصصی آب و فاضلاب