مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب ماده ی است که حیات بدون آن میسر نیست. بشر در دوره نو سنگی سعی در مهار آب داشته است و بر روی الواحی که از 4 هزار سال قبل از میلاد از سومری ها باقی مانده است سنگ نوشته هائی با این مضمون موجود است. در دین یهود اشاره شده است که حضرت موسی در 1400 سال قبل از میلاد مسیح با عصای سحرآمیز خود چشمه ای در دل کویر پدید آورد. این موضوع بر اهمیت آب در زمانهای گذشته صحه می گذارد، به نحوی که تمدنهای بزرگ در کنار  رودهای بزرگ ظاهر شده اند.استخراج آبهای زیرزمینی سابقه ای طولانی در کشورهای مختلف چون چین (حفر چاهی تا عمق 1500 متر بوسیله دسته های نی) ، مصر (چاه یوسف با عمق تقریبی 100 متر 3000 سال قدمت دارد) و ایران باستان دارد.  منوچهر پادشاه ایرانی حدود 3400 سال پیش دستور داد تا حفر کاریز (قنات ) را به برزگران بیاموزند.  پیوند دادن لوله های چاه و انتقال ثقلی آب زیرزمینی کاری طاقت فرسا بوده که ایرانیان سرآمد آن بوده اند. کهن ترین قناتی که آثاری از آن باقی مانده است در شمال ایران پیدا شده است. این قنات همزمان با ورود آریائی ها حفر گردیده است. عمر قنات گناباد که مادرچاه آن 300 متر عمق دارد را 2500 سال برآورد کرده اند.امپراطوری ایران تا دوره طولانی از لحاظ قدرت در دنیا بیمانند بود و این  نه فقط به لحاظ نظامی بلکه فنآوری سرآمد سپاه ایران  بود.  در تاریخ آمده است که کورش بزرگ پس از گرفتن سرزمین سوریه در آسیای صغیر به بابل که همچون دژی مستحکم بود حمله کرد.  دیده بانان بابلی وقتی ایرانیان  را در حال حفر کانال دیدند به آنان ریشخند زدند تا اینکه سپاه ایران با انحراف آب رودخانه و پائین افتادن سطح آب فرات از رود گذشتند و وارد بابل شدند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

نخستین اثار لوله کشی باستانی که از جنس مس بوده است ، در دوره هندوس کشف شد. قدمت این لوله ها حدود 5500 سال تخمین زده شده است. پس ازحفاری محل این قصر،اپارتمانهای مجزا نیز کشف شد .

اتاق های خواب این مجموعه به یک حمام با سیستم لوله کشی تجهیز شده بود .همچنین با کشف این شبکه مشخص شد ،مصری ها (2500)سال قبل از میلاد از لوله های مسی برای آبیاری و شبکه های فاضلاب استفاده می کردنند .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقدمه:

پدیده رشد جمعیت در کشورهای در حال توسعه و تنوع مواد غذایی و مصرف بالای آن در  کشورهای پیشرفته باعث شده است که نیاز تقاضای جهانی به غذا به میزان که در تاریخ سابقه نداشته افزایش یابد. در سالهای گذشته افزایش تولید محصولات زراعی اکثراً از طریق افزایش و توسعه سطح زیر کشت انجام می گرفته است ولی در سالهای اخیر قسمت اعظم افزایش تولید متکی بر افزایش تولید محصول در واحد سطح بوده است.یکی از مهمترین محدودیت ها برای توسعه بخش کشاورزی آب است  و از جمله فاکتورهای مهم در بالا بردن تولید در واحد سطح استفاده صحیح ازاین ماده حیاتی             می باشد.با توجه به کمبود بارندگی در کشور ما (3/1 متوسط جهان )لازم است حداکثر استفاده از منابع محدود آب صورت پذیرد .با توجه به اهمیت آب برای کشاورزی بایستی با دقت بیشتر از   بهترین روش های آبیاری که بتوان به وسیله آن با آب کم مساحت بیشتری از زمین های کشاورزی    را آبیاری کرد و با مقدار کم آب بیشترین محصول را به دست آورد استفاده نمود.

با توجه به عمومیت کاربرد روش های آبیاری سنتی در کشور ما و پایین بودن راندمان کاربرد آب     در این روش ها برای اینکه به اهداف خود در جهت توسعه کشاورزی و بالا بردن میزان تولیدات کشاورزی دست یابیم بالاجبار بایستی از روش های نوین آبیاری (تحت فشار)استفاده نماییم.در     روش های آبیاری تحت فشار ،آب ابتدا به وسیله نیروی پمپ تحت فشار قرار گرفته سپس به صورت قطره ای یا بارانی برای آبیاری استفاده  می شود .با توجه به راندمان بالای این روش ها در کنار سایر مزایای آن می توانیم از آب محدود موجود سطح بیشتری را کشت کرده و با بالا بردن کارآیی  مصرف آب از طرف دیگر تولیدات کشاورزی خود را افزایش دهیم .البته بایستی در انتخاب روش آبیاری مواظب بود تا به قولی از چاله به چاه نیافتیم بلکه بایستی قبل از انتخاب و اجرای روش      آبیاری تحت فشار ملاحظات لازم را از نظر فنی ،اقتصادی ،اجتماعی و … به عمل آورد تا بعداً دچار مشکل نشویم.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

انسان برای حفظ سلامتی خود به مصرف میوه ها و محصولات باغی نیاز دارد.بدون شک تولید غذای کافی و مطلوب از اهداف توسعه ملی و امنیتی هر کشور محسوب می شود و این امر میسر نخواهد شد مگر با اتخاذ تدابیری مانند:
۱-افزایش سطح زیر کشت و استفاده از تواناییهای منابع آب موجود با ایجاد شبکه های جدید آبیاری
۲-افزایش تولید به ازای هر واحد آب مصرفی از طریق کاربرد شیوه های جدید آبیاری
۳-بالابردن مقدار تولید در هر واحد از سطح زمین های زیر کشت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

در تصفیه فاضلاب برای تبدیل مواد آلی محلول و کلوئیدی به موادی که به آسانی از آب جدا می شود و نیز تبدیل آنها به عناصر ساده تر، از میکروارگانیزمها استفاده می شود. انواع روشهای تصفیه ای که بر این مبنا استوار هستند بطور کلی تصفیه بیولوژیکی نامیده می شوند. اگر چه استفاده از تصفیه بیولوژیکی می تواند در حدود۸۵ درصد از مواد BOD۲ و مواد معلق را حذف کند، اما در این روش حذف مقادیر زیاد نیتروژن، فسفر، فلزات سنگین، مواد آلی غیرقابل تجزیه، باکتریها و ویروسها میسر نیست. برای این منظور از تصفیه پیشرفته استفاده می شود.
در تصفیه بیولوژیکی شرایط به گونه ای ایجاد می شود که میکروارگانیزم ها بتوانند در آن شرایط بخوبی رشد داشته، با تغذیه از مواد موجود در فاضلاب این مواد را تجزیه، قسمتی را در متابولیسم حیاتی خود مصرف و بقیه را بصورت عناصر ساده تر نظیر آب و دی اکسید کربن در آورند. در این قسمت شرح مختصری از انواع روشهای تصفیه بیولوژیکی فاضلاب ارایه می شود.
بطور کلی می توان در دو حالت هوازی و بی هوازی فاضلاب را تصفیه کرد. در تصفیه بیولوژیکی هوازی مواد آلی فاضلاب به گاز متان و هیدروژن سولفوره تبدیل می شوند. تنها حسن این روش بهینه بودن رشد میکروارگانیزم ها و در نهایت کم بودن حجم لجن است. بدلیل مشکلات ناشی از بوی نامطبوع و نیز کم بودن راندمان حذفBOD در تصفیه فاضلاب شهری بندرت از این روش استفاده می شود.
● تصفیه با استفاده از روش رشد معلق
در این حالت میکروارگانیزمها در تمام حجم مایع(فاضلاب) بصورت معلق قرار دارند

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

واژه ليکا از عبارت Light Expanded Clay Aggregate ( دانه رس منبسط شده ) گرفته شده است.اين دانه ها در کوره هاي گردان و در حرارت حدود 1200 درجه سانتي گراد ، از انبساط نوع خاصي از خاک رس توليد مي شوند.دانه هاي ليکا داراي شکل تقريبا گرد و سطح زبر و ناهموارند.رويه ميکروسکوپي خارجي دانه ها داراي خلل و فرج زبر قهوه اي رنگ و بخش داخلي دانه ها داراي بافت سلولي سياه رنگ است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

این مطلب طی پروژه آموزش و ظرفیت سازی نیروی انسانی برای بخش آب و فاضلاب کشور تهیه شده و به صورت انگلیسی و فارسی ارائه شده است . در این مقاله انواع فاضلاب و آلاینده های موجود در هرنوع فاضلاب  و راه محاسبه شاخص های اصلی  آلودگی بررسی شده است و در انتها چند تمرین همراه با راه حل در مورد اندازه گیری آلاینده ها و محاسبه دبی فاضلاب  مطرح شده است .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب