مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی روند سیستم تصفیه خانه فاضلاب کارخانه سیمان آبیک
ذبیح الله یوسفی - استادیار دانشکده بهداشت ساری
فرشته معدنی - کارشناس بهداشت محیط
چکیده مقاله:
تصفیه فاضلاب شهری و دفع مناسب آن پذیرنده به لحاظ زیست محیطی ، یکی از ضروری ترین خدمات شهری به شمار می رود. لذا هدف از این مطالعه بررسی وضعیت و کارایی سیستم فاضلاب بهداشتی کارخانه سیمان آبیک قزوین و ارائه راهکارها وپیشنهادات برای بهبود تصفیه خانه می باشد. این مطالعه در زمستان سال 1382 بر روی تصفیه خانه فاضلاب انسانی کارخانه سیمان آبیک انجان گرفت . ابتدا کمیت آب مصرفی و فاضلاب تولیدی کارخانه تعین شد. سپس به منظور تعیین کیفیت قسمتهای تشکیل دهنده تصفیه خانه و تعیین راندمان تصفیه خانه عمل نمونه برداری فاضلاب از نقاط ورودی و خروجی ، متعادل سازی هوادهی ، ته نشینی ثانویه و کلر زنی در زمان مختلف صورت گرفت . پنج مرتبه عمل نمونه برداری از نقاط فوق انجام گرفت نمونه ها از نظر BOD . COD , TSS , PH ، دما ار نقاط فوق MLSS , MLVSS فسفات از حوض هوادهی ، کل کلی فرم و کلی فرم مدفوعی از پساب خروجی بر اساس کتاب استاندارد متد برای آزمایشات آب و فاضلاب آنالیز شدند. نتایج نشان می دهد که متوسط مصرف آب روزانه کارگران کارخانه 125 متر مکعب و متوسط فاضلاب تولیدی 100 متر مکعب در روز می باشد . میزان حذف BODو, COD و TSS به ترتیب 93/21% و 91/62% و 93/02% می باشد . MLSS بین 3600-2000 و SVI بین 75-60 می باشد . در دوره تحقیق ، فرایند دارای راندمان مناسب بوده است . غلظت الاینده ها غیر از نمونه های میکروبی در پساب خروجی در مقایسه با استاندارد خروجی فاضلابها جهت تخلیه به آبهای سطحی و چاه جاذب و مصارف کشاورزی در حد مطلوب بوده است.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب ، تصفیه خانه ، کارخانه سیمان آبیک

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله کارائی تصفیه خانه های فاضلاب بیمارستان های آموزشی ساری در حذف کلی فرم مدفوعی
ذبیح الله یوسفی - استادیار دانشکده بهداشت ساری
محبوبه قوچانی - کارشناس بهداشت محیط
چکیده مقاله:
فاضلاب بیمارستانی کیفیتی مانند فاضلاب شهری دارند اما حاوی ترکیبات بالقوه خطرناکی هستند که در صورت عدم تصفیه و دفع مناسب باعث مخاطرات بهداشتی می گردند، لذا بمنظور توجه به جوانب حفظ محیط زیست این تحقیق در رابطه با وضعیت تصفیه خانه های فاضلاب تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی در شهر ساری از نظر حذف کلی فرم مدفوعی ( ES ) صورت گرفته است . جهت آزمایش میکروبی در چندین مرحله از قسمت های ورودی به تصفیه خانه و پساب خروجی در ساعات حداکثر و حداقل دبی نمونه گرفته شده و به روش تخمیر چند لوله ای ورد آزمایش قرار گرفته اند . آزمایشات کلیفرم کل و کلی فرم مدفوعی بر اساس کتاب استاندارد متد سال 2002 انجام گرفت همچنین کلر باقیمانده پساب خروجی هم اندازه گیری و موقع نمونه گیری خنثی سازی شد. میانگین راندمان حذف ES در بیمارستان های بوعلی 99/57% ، امام 97/45 % ، زارع 92/47 ، فاطمه زهرا 90/625 % است . میزان کلر باقیمانده در پساب خروجی در روزهای نمونه برداری در بیمارستان های بوعلی 0/5 - 0/3 ، امام 0/3 - 0/2 ، زارع 0/2 و فاطمه زهرا (ع) 747 لیتر ، زارع 1257 لیتر ، امام 1797 لیتر ، و بوعلی 2134 لیتر در ماه می باشد . راندمان حذف ES در ساعات مینیمم دبی بیشتر است و با توجه به میزان کلر باقیمانده در پساب خروجی و میزان مواد شوینده و ضد عفونی کننده ای که وارد سیستم تصفیه می شود راندمان حذف ES در بیمارستان بوعلی از بقیه بیشتر و در بیمارستان فاطمه زهرا از بقیه کمتر بوده است و نشان می دهد برای کارائی بهتر تصفیه خانه ها همانند بیمارستان بوعلی به بهینه سازی نیاز دارند.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب ، بیمارستان ، حذف کلی فرم ، ساری

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی درجه موفقیت طرح بهینه سازی یک سیستم تصفیه فاضلاب بیمارستانی
ذبیح الله یوسفی - استادیار دانشکده بهداشت ساری
محمود رضا مردانشاه - کارشناس بهداشت محیط
چکیده مقاله:
فاضلاب بیمارستانها یکی از فاضلابهای بسیار آلوده و خطرناک می باشد که در صورت عدم تصفیه و دفع مناسب باعث مخاطرات بهداشتی می گردد . لذا هدف از این مطالعه بررسی وضعیت و کارایی طرح بهینه سازی سیستم تصفیه فاضلاب یکی از بیمارستان های ساری و ارزیابی درجه توفیق طرح می باشد. در این تحقیق در یک دوره بیش از 4 ماهه ، با نمونه گیریهای مکرر از بخشهای مختلف سیستم ، کلیه آزمایشات فیزیکی ، شیمیایی بر اساس کتاب روشهای استاندارد سال 1998 انجام گردید . ابتدا کمیت آب مصرفی و فاضلاب تولید بیمارستان تعیین شد سپس بمنظور تعیین کیفیت فاضلاب و تعیین راندمان تصفیه خانه عمل نمونه برداری فاضلاب ورودی و پساب خروجی تصفیه خانه به صورت لحظه ای و ترکیبی صورت گرفت . نمونه ها از نظر BOD , COD , SVI , MISS , TS , TDS و .... به روش استاندارد آنالیز شدند ، با توجه به اینکه سیستم در فاز راه اندازی بوده ، میزان MLSS حوضچه هوادهی در آغاز فاز 462MG/L بوده که در آخرین نمونه برداری به 2621mg/l رسیده است ، نسبت MLVSS/MLSS در حدود ( 0/8 - 0/6 ) بوده است ، TSS خروجی سیستم در حدود (24-8)mg/l بوده است ، میزان SVI سیستم در حدود 90-70 بوده و میزان DO حوضچه هوادهی در آخرین نمونه برداری 1/9mg/l بوده است . با توجه به اینکه از بدو فاز راه اندازی ، آزمایشات حاکی از آهنگ مطلوب کار سیستم تصفیه خانه می باشد ، لذا به جهت حفظ کارایی این سیستم و تامین سلامت محیط زیست ، مسئولین محترم بیمارستان باید توجه ویژه در این زمینه مبذول دارند.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه خانه فاضلاب ، بیمارستان بوعلی ، ساری

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی کارایی روش فیلتر اسیون مستقیم در حذف آلاینده ها از پساب تصفیه خانه فاضلاب صاحبقرانیه 
عبدالمطلب صید محمدی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علو
سیمین ناصری (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۳۹)
عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علو
امیر حسین محوی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علو
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)
عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علو
چکیده مقاله:
امروز بسیاری از اجنماعات در سراسر جهان با محدودیتهای تامین نیازهای آبی مواجه هستند . از اینرو بازچرخش و استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده بعنوان یک گزینه مناسب در مدیریت صحیح منابع آبی مطرح شده است. در برنامه ریزی برای استفاده مجددو باز چرخش فاضلاب دستیابی به استانداردهای کیفی آب جهت استفاده مجدد در هر یک از بخشهای کشاورزی ، تغذیه آبهای زیرزمینی ، صنعت ، پرورش ابزیان و .... ضروری است. در این پژوهش کارایی و تاثیر روش فیلتراسیون مستقیم با کاربرد فیلترهای چند بستری در حذف مواد جامد معلق ، کل فسفر ، کل ازت کجلدال و مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفته است. بخش اصلی پایلوت مورد نظر را ستونی به ارتفاع 2 متر و سطح مقطع 36 سانتی متر مربع از جنس پلکسی گلاس تشکیل داده است . مدیای فیلتر را 40CM آنتراسیت د ربالاترین لایه ، 25CM سیلیس در میانه و 10CM گارنت در پایین ترین لایه تشکیل داده است . مطالعه بر روی پساب تصفیه ثانویه ( تصفیه صاحبقرانیه تهران ) انجام گرفت . کلرور فریک به عنوان ماده منعقد کننده انتخاب گردید . پساب مذکور از طی عملیات انعقاد و لخته سازی در سه بار سطحی(m3/m2hr)( 5 ، 8 ، 12 ) از صافی عبور داده شد . میانگین غلظت آلاینده های پساب خروجی از تصفیه خانه ( ورودی به فیلتر) در خصوص مواد جامد معلق 18mg/l کل ازت کجلدال 4/9mg/l و مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی 16mg/l بوده است. کارای این روش فیلتراسیون در حذف 79TP و 72 و 67/5 درصد حذف 87TSS و 86/7 و 86/4 درصد ، حذف 14/5TKN و 7 و 5/5 درصد حذف 80BOD5 و 74 و 68 درصد در سه با سطحی مختلف می باشد . همچنین غلظت بهینه ماده منعقد کننده ( فرمول در متن اصل مقاله ) و مدت زمان کارکرد فیلتر به ترتیب 29 و 27 و 23 ساعت بوده است. با استفاده از این روش تصفیه پیشرفته فاضلاب می توان به استانداردهای دفع و استفاده مجدد از فاضلاب جهت استفاده در مصارف مختلف غیر شرب شهری دست یافت.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه پیشرفته فاضلاب ، فیلتراسیون مستقیم ، استفاده مجدد ، فیلتر چند لایه

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله کاربرد توالت های گودالی در شرایط اضطراری - مطالعه موردی : زلزله بم
محمدرضا دهقانی - کارشناس مسئول بهداشت محیط ، مرکز بهداشت استان فارس
حسین فرخ زاده - کارشناس ارشد بهداشت محیط و رئیس مرکز بهداشت شهرستان سپیدان
محمد مهدی امین (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۳۷۳۸)
گروه بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
محمد قاسمیان - گروه بهداشت محیط ، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
چکیده مقاله:
یکی از پارامتر های موثر در موفقیت یا شکست طرح های بهسازی در شرایط بلا ، انتخاب یک راهکار مناسب در مدیریت تجهیزات و وسایل مربوط به دفع مدفوع بخصوص در ساعات و روزهای اولیه پس از وقوع بلا و ایجاد شرایط اضطراری می باشد . عدم مشورت در طراحی با کسانی که مصرف کننده خدمات می باشند ، باعث عدم تمایل افراد به استفاده از این خدمات می گردد . بنابراین برنامه های دفع مدفوع در شرایط اضطراری نیاز به منابع و پشتیبانی های مدیریتی دارد و همواره کنترل این فرایند از سوی یک سازمان واحد ، و یا چند سازمان منسجم را می طلبد. زلزله 6/4 ریشتری بم موجب تخریب 80 درصد توالت های موجود در منازل گردید. دفع مدفوع بازماندگان در اطراف چادرها در مدت 24 ساعت اولیه بعد از وقوع حادثه و قبل از ورود اکیپ بهداشت محیط به منطقه ، علاوه بر ایجاد منظره بسیار ناخوشایند ، عامل بالقوه ای جهت شیوع اسهال ، کلرا (وبا) ، و تیفوئید بوده ، و به عنوان شایعترین عوامل بیماری و مرگ در شرایط بلا ، بازماندگان حادثه دلخراش بم را تهدید می نمود . استراتژی انتخابی اکیپ بهداشت محیط استان فارس ، دفع فاضلاب انسانی از طریق نصب توالت گودالی منفرد بود . زیرا الگوی زندگی خانه - باغ در بم مانع از اسکان بازماندگان در اردوگاه ، حداقل در ماههای اولیه بعد از حادثه می گردید. یک چشمه توالت گودالی در بم ، پس از حفر ترانشه ، بااستفاده از مواد اولیه ای همچون ، 2 شاخه لوله فولادی 6 متری ، یک سره گالوانیزه ، یک پالت چوبی 120×120 سانتیمتری ، 2 عدد الوار چوبی دو متری ، و 10 مترمربع برزنت در مدت زمانی کمتر از 15 دقیقه قابل نصب بود . نصب و راه اندازی سریع تعداد 600 چشمه از این توالت بعنوان یک روش کار آمد مدیریت فاضلاب در ساعات و روزهای اولیه بعد حادثه چنان مشهود بود که یک NGO اسپانیایی، داوطلب مشارکت 50 درصدی در ساخت بیش از 100 چشمه دیگر از این نوع توالت در شهر بم گردید . هدف از این مقاله مطالعه موردی مدیریت دفع مدفوع در ساعات ، روزها و ماههای اولیه بعد از وقوع زلزله بم و سپس انتقال تجربیات حاصله در زمینه برنامه ریزی و ساخت توالت های گودالی منفرد در زلزله بم به سایر استان های کشور در جهت آمادگی قبل از وقوع بلا می باشد . نتایج این مطالعه موردی نشان داد که از بین روش های متنوع دفع مدفوع در شرایط اضطراری ، توالت گودالی منفرد به سبب سهولت و سرعت نسبی ساخت و نصب یکی از بهترین روش ها برای مقابله سریع و موقت ( پریود چندین ماهه تا کمتر از یکسال پس از زمان وقوع شرایط اضطراری ) با مشکلات ناشی از دفع غیر اصولی مدفوع و مدیریت صحیح اقدمات بهسازی محیط در زلزله بم تجربه موفقی را بر جای گذاشته است . بنهر می رسد اداره کل بهداشت محیط و حرفه ای وزارت بهداشت می تواند بعنان ستاد هماهنگ کننده ، نقش با اهمیتی را در جمع آوری تجربیات موجود در این زمینه در سطح کشور ، هماهنگ نمودن انها ، و نهایتا معرفی یک یا چند الگو برای ساخت لوازم اولیه توالت ها به تعداد لازم قبل از وقوع شرایط بحرانی در کلیه استانها ، ایفا نماید. اگر چه تشکیل یک ستاد برون سازمانی متشکل از اداره کل بهداشت محیط و حرفه ای با نمایندگان استانی آن ( محوریت ستاد ) ، مراکز هلال احمر ، و شهرداری ها نیز می توانند دامنه عملکرد بالاتر و موفق تری داشته باشد.
کلیدواژه‌ها:
بلایا ، دفع فاضلاب ، توالت گودالی ، زلزله بم

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی میزان فلزات سنگین پساب تصفیه خانه فاضلاب جنوب اصفهان و مقایسه آن با استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست ایران و استاندارد BPT سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (US-EPA)
علی جلیل زاده - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ار
عبدالرحیم پرورش - دکترای بهداشت محیط ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
سید داوود اشرفی - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ته
قربان عسگری - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی خر
چکیده مقاله:
امروزه آلودگی رو به افزایش فاضلابهای شهری و صنعتی با یونهای فلزی سمی ، یک مسئله نگران کننده زیست محیطی می باشد . در شهر اصفهان صنایع کوچک و بزرگ بسیاری وجود دارند که فاضلاب خود راوارد شبکه جمع آوری فاضلاب می کنند . این موضوع باعث بالا رفتن مقادیر این فلزات در فاضلاب شهری و نهایتا پساب خروجی از تصفیه خانه می شود . با توجه به اینکه این مواد خاصیت تجمع پذیری دارند ، لذا تعیین مقادیر این مواد در پساب خروجی تصفیه خانه ضروری به نظر می رسد. در تحقیق حاضر 25 نمونه در طی سه ماه آذر ، دی و بهمن سال 1381 از پساب خروجی و 9 نمونه نیز از فاضلاب ورودی به تصفیه خانه جنوب اصفهان برداشت شد. پس از انجام عمل هضم بوسیله اسید نیتریسک غلیظ ، مقدار فلزات مس ، نیکل ، سرب و کروم توسط دستگاه جذب اتمی المر - پرکین مدل 2380 قرائت گردید. داده های بدست آمده نشانگر این است که بیشترین مقدار سرب ، نیکل ، مس و کروم به ترتیب برابر 609 ، 0-610 ، 0-484 ، 0 و 990 ، 0 میلی گرم در لیتر و میانگین سه ماهه این فلزات به ترتیب 345 ، 0-242 ، 0-331 ، 0 و 475 ، 0 میلی گرم در لیتر می باشد . راندمان کلی تصفیه خانه در حذف فلزات سنگین از فاضلاب طی ماههای آذر ، دی و بهمن در حدود 58% بوده است . مقایسه داده های بدست آمده با استانداردهای سازمان محیط زیست ایران و استاندارد BPT سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA) نشان دادکه 9مورد از موارد نمونه بردای در سنجش کروم بالاتر از حد استاندارد ایران بودند. بقیه موارد در حد مطلوب از نظر استاندارد ایارن EPA می باشند. با توجه به وفور تعداد کارگاهها و صنایع در سطح شهر که باعث ورود فلزات سنگین شهری می گردند، انتظار می رود که مقدار فلزات سنگین بالاتر از حد استاندارد باشد ، در حالیکه دادههای بدست آمده نشان داد که این مقدار پایین تر از حد استاندارد می باشند . این عامل می تواند بدلیل دفع غیر مجاز فاضلاب کارخانه و یا تعطیلی فصلی کارگاههای موجود در سطح شهر باشد . بطور کلی می توان از این فاضلاب برای آبیاری محصولاتب که به مقادیر نسبتا بالای مس حساس نمیباشند ، استفاده نمود.
کلیدواژه‌ها:
پساب ، استاندارد ایران ، استاندارد EPA ، تصفیه خانه فاضلاب ، اصفهان

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد سیستم نیزار مصنوعی در تصفیه فاضلاب معدن سنگ آهن مرکزی ایران - بافق
کاظم ندافی (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۵۲۴۹)
PHD بهداشت محیط ، دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران
علی مفیضی - فوق لیسانس بهداشت محیط ، مربی دانشگاه آزاد اسلامی
رضا بیک - کارشناس مرکز آموزش و تحقیقات بهداشتی یزد
علی اصغر صدر آبادی - کارشناس مرکز آموزش و تحقیقات بهداشتی یزد
چکیده مقاله:
نیزارهای مصنوعی سیستم های طبیعی تصفیه فاضلاب هستند که شامل فرآیندهای تصفیه بیولوژیکی ، شیمیایی و فیزیکی هستند. این تکنولوژی یکی از راهکارهای مناسب و مقرون به صرفه برای تصفیه فاضلاب می باشد که بویژه در مورد حذف فلزات سنگین بسیار کاآمد است. معدن سنگ آهن چغارت بافق یکی از بزرگترین و قدیمی ترین معادن سنگ آهن ایران محسوب می گردد که تنها معدنی است که فاضلاب آن توسط سیستم نیزار مصنوعی تصفیه و مورد استفاده مجدد قرار می گیرد. هدف از این مطالعه بررسی عملکرد سیستم نیزار مصنوعی در تصفیه فاضلاب این معدن و ارائه روشها و اقداماتی است که منجر به ارتقا عملکرد این سیستم و گسترش آن در کشور شود . در این مطالعه که به روش توصیفی انجام گرفته است ، با نمونه گیری مرکب زمانی از فاضلاب در نقاط ورودی و خروجی سیستم نیزار مصنوعی ، قلیائیت ، هدایت الکتریکی ، DO , COD , PH ، آهن ، منگنز ، به ترتیب 97/7 درصد و 92/5 درصد می باشد. همچنین میزان جامدات معلق و کدورت بطور قابل توجهی کاهش یافته است. هر چند سیستم نیزار مصنوعی مورد مطالعه تاحد مناسبی خواسته های صنعت و موازین و مقررات زیست محیطی را تامین می کند و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است ، ولی از نظر کیفیت بهره برداری در سطح پائینی قرار دارد که جهت بهبود آن پیشنهادهایی در متن مقاله آمده است.
کلیدواژه‌ها:
نیزار مصنوعی ، تصفیه فاضلاب ، بافق

مرجع تخصصی آب و فاضلاب